SOGhYS ARDAGERLERI MEN OTAN QORGhAUShYLARDY QÚTTYQTAYMYN!

Songhy aptalarda el ishinde kóp taraghan dau-damaydyng biri – «ANYZ ADAM» jurnalyna qatysty boldy. Aytylatyn sózderding birazy aitylyp bolghannan keyin, oqyrman qauymdy «Búnyng arty ne bolar eken?» degendey súraq әli de mazalauy mýmkin. Osyghan oray keybir týsinikter bergendi jón sanap otyrmyn.

«ANYZ ADAM» jurnalynyng sәuir aiyndaghy №8 sanyn adamzat tarihyndaghy en zúlym, qatygez, fashizm iydeyasynyng dәripteushisi men eng súrapyl soghysty bastaushylardyng biri – Adolif Gitlerding tarihyna arnauymyzdyng artynda qasaqana arandatu, halyqtyng ar-namysyna tii, ardagerler men olardyng úrpaghyna soghystan alghan jarasyn qayta ashu emes edi. Bizde eshqashan 1 million 366 myng soghysqa tikeley qatysqan qazaqstandyqtar men tylda enbek etken qandastarymyzdyng qaysar ruhy men eren erligin tarazy basyna qoy oiy bolmaghandyghyn basyp aitqym keledi.

Kerisinshe, Ekinshi dýniyejýzilik soghystyng tikeley úiymdastyrushysy bolghan Adolif Gitlerding ómirbayanyn aita otyryp, soghystyng býkil bes qúrlyqtyng halqyna tiygizgen zalalyn, adamzat әlemindegi eng súrapyl soghys tarihyn auqymdy týrde ashu, qandy qyrghynnyn zardabyn jas buyn úmytpasyn dep qazirgi beybit ómirding qanshalyqty qymbat ekenin taghy bir ret eske salugha tyrysyp edik. Sóitip, qazaq oqyrmandaryn tarihtyng qaytalanuynan saqtandyrghymyz kelgen.

Mýmkin, osynday izgi niyetimiz barsha oqyrman qauym men onyng әr týrli buyndarynyng barlyghyna birdey týsinikti bolmaghan bolar. Zangha sýiene otyryp, jurnalgha qatysty jauapqa tartu ýnderining kóterilgeni de sondyqtan shyghar. Keybir taqyryptar men tandalghan suretterding dәstýrli kózqarasta jýrgen otandastarymyz ýshin óreskel bolyp kórinui yqtimal ekendigin bas redaktor retinde týsinip otyrmyn. Jәne de osy jerde men redaktor retinde qatelik jiberdim. Alayda, búlardyng kóbisining ghalamtorda kino-foto qújattar retinde erkin taralyp jatqandyghyna qaramastan, ol keybir qariyalar ýshin tosyn janalyq bolghanyn da aita ketu kerek.

Osyghan oray, qazaq qauymynyng ataqty ókilderi, jurnalymyzdyng qalyng oqyrmandary búl mәselege aralasyp, redaksiyagha ara týsti. Qazaq elining marqasqa azamattary, ghalymdary, ziyalylary, jurnalisteri, jalpy kóziqaraqty oqyrmandardyng mәselege bey-jay qaramay, baspasózde, әleumettik jelilerde jurnalgha  jәne onyng ústanymyna belsendi týrde arasha týsui ózining ong nәtiyjesin bergen siyaqty. Búl azamattargha alghysym sheksiz.

Basty qaghidatty týsingenimiz abzal dep sanaymyn. Bizding basylymnyng artynda jýz mynnan astam oqyrman bar. Qaytken kýnde de, men osy qalyng eldin, jurnaldyng әrbir nómirin kýtip, tilekshi bolyp jýrgen qazaq oqyrmanynyng kónilinen shyghugha tyrysamyn, solardyng senimi men ýmitin alday almaymyn. Sebebi búl – eng auyr jýk pen eng ýlken jauapkershilik. Eger men bireuge sensem, tek Jaratushygha, qalyng qazaghyma, oqyrmanyma senemin. Ózime senemin. Basqa senim artar kýshti kórip túrghan joqpyn. Men de, mening әriptesterim de әsire últshyl emes, biz elimizdi shynayy sýietin eljandy, últjandy azamattarmyz.

Qazaq halqy – dastarhany mol, qonaqjay, keng peyildi halyq. Mýmkin, osynday qyrghiqabaq әlemde, últaralyq jәne dinaralyq mәselelerding ushyghyp, әlemning kóptegen bóliginde myndaghan adamdar kóz júmyp, soghystyng zardabyn shekkende, qazaqtyng úly qasiyetterining arqasynda elimizde beybit ómirge shomylyp jýrgenimizdi kýndelikti tirshilikting qyzyghymen óz dәrejesinde baghalamay jýrgender de joq emes shyghar. Osyghan oray jurnalda «Gitler – fashist emes» degen siyaqty bir ghana oi-pikirding jaryq kórui Qazaqstan azamattarynyng ar-namysyna núqsan keltirse, bas redaktor retinde búl pikir jeke túlghanyng ózindik kózqarasy, erkin ústanymy ekendigine basa nazar audartqym keledi. Eger ózge kózqarastaghy azamattar basqa da pikirimiz bar, aitarymyz bar deytin bolsa, olargha da óz oilaryn aityp-jetkizu ýshin mýmkindik beruge әzirmiz.

Sonymen qatar, meni fashizmmen kýresken ardagerlerding patriottyq sezimin taptady dep qaralaytyndargha aitarym: men de sol soghysqa qatysqan buynnyng úrpaghymyn! Naghashy atam Qydyrbay Aytbayúly Stalingrad shayqasynda bir qoly men ayaghynan jaralanyp, elge oraldy. Atamnyng qolyndaghy jarasynan sarysuly irinining tausylmay aqqanyn soghystan 14 jyldan keyin tughan men de kórdim. Jyl sayyn qalyptasqan dәstýr boyynsha qan maydannan oralghan birqatar soghys ardagerlerine jurnalymyzdy tegin taratyp, marapat kórsetetin dәstýrimiz de bar edi. Búl jyly da solay etpekpiz.

Kelesi jyly Jenisting 70 jyldyghyn atap ótemiz. Osyghan oray taghy da qaytalap aytayyn: nasizm men fashizmning joyyluyna óz ýlesin qosqan, úly jenis ýshin qany men terin tókken ardagerlerding aldynda basymdy iyemin, olardyng erligin dәripteu – mening jәne býkil әriptesterim men újymymyzdyng perzenttik paryzy dep týsinemin! Eger osy kisilerding aldynda kishkene bolsa da  aiypty bolsam, bayqausyzda qariyalarymyzdyng kóniline qylau týsirip alsam, býgingi tanda elimizdegi kózi tiri, qatarda jýrgen 6 mynnan astam әrbir Ekinshi dýniyejýzilik soghys ardagerine qúrmet kórsetuge әrdayym әzirmin.

Degenmen, qoghamdy bir silkigen, dýrliktirgen dau-damay osymen ayaqtalady dep senemin. Bolghan oqighadan barlyghymyz da tiyisti sabaq alghan shygharmyz.

Qúday qalasa, ómir jalghasa beredi. Alda Tәuelsizdigimizding 25 jyldyghy kele jatyr. Alash qozghalysynyng 100 jyldyghy da tayap qaldy. Jurnalymyz da júmysyn búrynghysynan beter ýdetip, bolashaqta talay-talay qyzyq taqyryptardy kóterip, oqyrmandy qazaq jeri men elining tarihy turaly, azat memleketimizding ornyghuyna, qanat jangyna, shyn mәninde mәngilik boluyna erekshe ýles qosqan, qosyp jýrgen qaytalanbas túlghalar turaly keninen sóz etemiz dep sanaymyn, soghan kәmil senemin.

Osyny paydalana otyryp, Qazaqstannyng soghys ardagerleri men barsha Otan qorghaushylaryn alda kele jatqan dәstýrli merekelerimen shyn jýrekten qúttyqtaymyn! Olargha zor densaulyq, mol baqyt, qajymas qayrat tileymin!  

Qúrmetpen,

Jarylqap QALYBAY,

«Júldyzdar otbasy ANYZ ADAM»

jurnalynyng bas redaktory.

Abai.kz