Qazaqtyng әigili jazushysy, memleket jәne qogham qayratkeri Ábish Kekilbaev Alashtyng aidyndy әdebiyetine bólekshe mәndi, ózgeshe túrpatty, tereng oily jyrlarymen kelip, qazaq әdebiyetining kókjiyegin tynysy ken, qúndy prozalyq shygharmalarymen keneytken qalamger.

1999 jylghy «Dýnie ghapyl» degen atpen Ábish aghamyzdyng jyr jinaghy jaryq kórgen. Tómende sol kitaptan alynghan birneshe ólendi jariyalap otyrmyz.

Abai.kz

 

Asan Qayghy jelmayasy izindey

Shimay sýrleu mandayymnan ýzilmey,

Barghan sayyn kele jatyr jiyilep,

Ara-túra sony oilasam – kýiinem:

 

Apyray, ә! Kýni keshe bala edik,

Ana sýtin apyl-ghúpyl shala emip,

Asyghyp ek – eseyge, ómirge!..

Mine, ómir ne syilady – kórding be?!

 

Tirlik shirkin bastap baryp qiyrgha,

Kete bardy mandayymdy shiyrlap...

Ájim syzghan sol «notanyn» bil әnin,

Oynap kórshi, oilap kórshi: ol – uәiim...

 

Qayran manday qúm jolynday bytpyldyq,

Syzghan ony atlas arman, shyt shyndyq.

«Qalaysha aqyn ómir joly bytpyldyq,

Qalaysha ómir – atlas arman, shyt shyndyq?» -

 

Dep shýiligip jýregindi shymshylar,

Qalamaqy qaygha bolghan synshylar.

Joq, ótirik! Búl ómirde, búl manda

Adam deytin myna bizder túrghanda

Ghalamatty samsatsaq ta qanshalyq,

Altyn tuly arman túrar jar salyp.

 

Sol armannyng ala alghansha qamalyn,

Alsha moynyng talsha bolar, qaraghym,

Qiyn maydan kartasyndayónkey shimay

                                                      qaptaghan

II-qii әjimi mol manday bargha maqtanam...

1961 jyl

 

ALMAS QANJAR

Jer týbinde kóp dúshpan duyldady –

Jatty qynda jarqyrap, suyrmady.

 

Jaudyng oghy tóbede zuyldady –

Jatty qynda jarqyrap, suyrmady.

 

Jau taqaldy, jýregi suyldady –

Jatty qynda jarqyrap, suyrmady.

 

Jau qamady, qaldy endi qalyng synda –

Sonda zorgha apardy qolyn qyngha.

 

Jau sýngisi keudede ot shashyp túr:

Suyrdy – aq almasty tot basypty...

1959 jyl

 

***

 

Qaranghylyq qymtap alyp bir kýni,

Júmylyp qap kýmis kýnning kirpigi.

Sypyrghyshy ajal degen tiraqtyn

Sipap ketse jýzimdegi kýlkini.

 

Sadaqa qyl men keter kýn keshine,

(Sadaqa da – tirilerge nesibe).

Sosyn mening sýiegimdi arulap,

Myna jaydy alarsyn, dos, esine:

 

Qúla dýzding qaq tórinen kór qazyp,

Kómersinder ayaq-qoldy keng jazyp.

Topyraqty salarsyndar azyraq,

Qyrdyng jeli soghyp túrsyn azynap.

 

Ýstime kep araylanyp, tang núry,

Býrkip ótsin tóbeme qyr janbyry.

Kebinimdey aq qar qonsa betime,

Sonyng syzy ótip jatsa etime.

 

Mandayymnan adam ótsin, kýlki ótsin,

Jele-jortyp ýiir-ýiir jylqy ótsin.

Menen shoshyp, týn ishinde dýrliksin,

Túyaqtardan ýstime kep shang qonsyn,

Shany qonsyn qyrymdaghy tirliktin.

1959 jyl

 

JAPON POEZIYaSYNAN

 

Issa:

Bayghús qús jauy tor qúrghan

Qamyghady, qarasa

Kóbelekke sharq úrghan.

***

Kýn erteng terek kesilmek,

Anqau torghay basyna

Úya sap týlek ósirmek.

 

Nudo-sakiy-no Daydzedaydziyn:

Jel júlyp úshyp japyraq,

Suyqtan gýlder sualyp,

Qar jaughan joq...

Agharghan –

Qarttyq jalghan shashym ghoy.

Japyraq emes semetin,

Qyzyl gýl emes óletin,

Dýniyeden óshetin

Myna mening basym ghoy.

 

Sayge-hosiy:

Búl jalghandy qoy, tegi,

Sualghan gýldey solmaq júrt.

Áp-sәtte óship habarym,

Men de semip qalarmyn.

Amal ne, ózge taghdyrdy

Qaydan izdep tabamyn?!

 

Isikava Tonudokiy:

Taghat tappay tosyp jýrmin ólimdi –

Shipa ghoy sol jazatyn bar jazany.

Jýrek syzdap, jýrek syzdap barady...

1959 jyl

 

ShALDYNG ÁNI

Anau bir shaqta tik túryp,

Alshandap basqan ayaqty,

Bostan-bosqa jýk qylyp,

Úrdym ba mynau tayaqty?!

 

Ómirdin, mine, sәni azyp,

Byqsyp, sónip barady ot.

Kelinshek qúshqan sabaz em,

Kempirge jýrmin taba bop.

1960 jyl

 

***

 

Qúmarlyq joly qayausyz,

Kónil, biraq, jerigish.

Baldyng da dәmi bayansyz,

Auyzgha týsse, erigish...

 

Bóbegim – jyrym, ua, saghat

Tiledim ózge sәtti jol:

Ash jýrip kelip asaghan

Qara nanday tәtti bol.

1961 jyl

 

ODAGhAY ÓLEN

Ybyr-jybyr. Qybyr-sybyr. Tәk-tәk!

Dabyr-dúbyr. Jabyr-júbyr. Pah-pah!

Shaqyr-shúqyr. Typyr-typyr. Qap! Qap!

Ebil-sebil. Egil-tegil. Bay-bay!

Ýrpe-týrpe. Sirke-sirke. Uay-uay!

Qaltan-qúltan. Jaltan-júltan. Eh-eh!

Qyltyn-syltyn. Jyltyn-jyltyn. Tek-tek!

Qanghyr-kýngir. Dәldýr-dýldir. Áy-әi!

Kәuk-kәuk. Áup-әup. Pay-pay!

Jalaq-júlaq. Dalaq-dúlaq. Jә-jә!

Árpil-tәrpil. Qauqyl-qauqyl. Kә-kә!

Kenk-kenk. Dýnk-dýnk. Jora.

Sanq-sanq. Shanq-shúnq. Toba!

1985 jyl