2014 jyly 3 shildede qala kýni qarsanynda Astanada elimizding mәdeny ómirindegi aituly oqigha – Qazaqstan Respublikasy Últtyq muzeyining resmy ashylu saltanaty ótedi. Ashylu saltanatyna QR Preziydenti N.Á. Nazarbaev qatysady.

«Qazaqstan Respublikasynyng Últtyq muzeyi» respublikalyq memlekettik mekemesi Preziydentting Jarlyghymen 2013 jylghy 30 mamyrda qúrylghan.

 Búl – Ortalyq Aziyada balamasy joq biregey joba. Kólemi 74 myng sharshy metrden asatyn Últtyq  muzeyge Qazaqstannyng erte ghasyrdan býgingi kýnge deyingi  arheologiyalyq, etnografikalyq jәdigerleri men mәdeny eskertkishteri jinaqtalghan.

Últtyq muzeyding qúramynda Astana, Tәuelsiz Qazaqstan, Altyn, Ejelgi jәne ortaghasyr tarihy, Etnografiya, Tariyh, Zamanauy óner zaldary bar.

Muzey halyqaralyq standarttargha say jabdyqtarmen jaraqtandyrylghan. Ekspozisiyalar ýshin zamanauy kórme tehnologiyalary: biregey iyilgish ekran, media-eden, qazirgi Astananyng ortalyq bóliginin  serpindi maketi, kóptegen mediaekrandar, gologrammalar, diodty jaryghy bar LED-tehnika, sensorly dýngirshekter, mulitiymediyalyq jolserik qoldanylady.

14.00-de QR Últtyq muzeyi men Resey etnografiyalyq muzeyi jәne «ROSIZO» Memlekettik muzey-kórme ortalyghy әriptestik turaly memorandumgha qol qoyady.

Resey etnografiyalyq muzeyi Europadaghy iri etnografiyalyq muzeylerding biri. Onyng qoryna Euraziyadaghy 157 halyqtyng mәdeny múrasy shoghyrlanghan. (búrynghy Resey imperiyasynyng territoriyasy). Resey etnografiyalyq muzeyining 100 jyldyq tarihy bar. Ol Orys muzeyining etnografiyalyq bólimi retinde imperator Nikolay II pәrmenimen onyng әkesi imperator Aleksandrdyng III amanatyn oryndau jәne ony este qaldyru ýshin qúrylghan. Imperator jәne imperator otbasynyng basqa mýsheleri alghashqylardyng biri bolyp qor qalyptastyrdy. Romanovtar ýiining jekelegen zattarynyng kolleksiyalary bólimning jinaghyna kirdi. 1991 jyly Resey Federasiyasy halyqtary mәdeny múrasynyng asa qúndy nysany retinde memleketting nazaryna alyndy.

«ROSIZO» Memlekettik muzey-kórme ortalyghy – memlekettik jәne kommersiyalyq qúrylymdardyng kórmege qatysty jobalaryn úiymdastyratyn jәne jýzege asyratyn kópsalaly úiym. «ROSIZO» kórmeleri óz kolleksiyalary jәne muzeyaralyq kolleksiyalar arqyly da jasalady. Negizi qalanghannan  beri «ROSIZO» qorynan Resey muzeylerine beyneleu ónerining 500 000 myngha juyq tuyndysy tapsyryldy. Songhy on jylda «ROSIZO» Resey men shetelde 350-den astam kórmening úiymdastyryluyna atsalysty. Onyng ishinde iri halyqaralyq jobalar da bar.

Jeti zalda úsynylatyn negizgi ekspozisiyalardan bólek Últtyq muzey әriptesterining de kórmeleri ashylady:

«Ortalyq Aziya men Kavkazdaghy dәstýrli toqyma - Úly Jibek jolynyng múrasy » (REM,  Sankt-Peterburg q.);

«Orys kórkemsuret ónerining 4 ghasyry» («ROSIZO» Mәskeu q.);

«Últtyq dәstýr jәne әlemge ashyqtyq» (Qazaqstan Respublikasy Suretshiler odaghy);

Qazaqstan Respublikasy qolónershilerining jәrmenkesi. «19-20 ghasyrlar toghysyndaghy qazaqtar» múraghat suretterining kórmesi, Vengriya suretshisi Djudit Poks pen Resey suretshisi Yana Volkovanyn  kiyizden jasaghan júmystarynyng fotokórmesi, QR enbek sinirgen óner qayratkeri Sәule Bapanovanyng «Seyhun tolqyndary» atty kiyizden jasalghan kiyimderining jiyntyghynyng kórsetilimi (Qazaqstan qolónershilerining odaghy)

Is-sharagha qatysugha Qazaqstan  muzeylerining jetekshileri jәne Resey, Qytay, AQSh, Úlybritaniya, Ázirbayjan, Ózbekstan, Qyrghyzstan, Mongholiya syndy shetel muzeylerining jetekshileri shaqyryldy.

14.45-te kishi mәjilis zalynda sheteldik qatysushylarmen baspasóz konferensiyasy ótedi. Jurnalisterding súraqtaryna tanymal ghalymdar, ónertanushylar, ataqty óner qayratkerleri jauap beredi:

Djon Simpson - Britan muzeyi Tayau Shyghys departamentining kuratory;

Djon (Djek) Rasmussen – Amerika uniyversiyteti janyndaghy Katsen atyndaghy Óner ortalyghynyng negizin qalaushy jәne diyrektory;

Chen Sie Djun – Shanhay muzeyining diyrektory, Shanhay mәdeny jәdigerler basqarmasy diyrektorynyng orynbasary;

Irina Aleksandrovna Antonova – A.S. Pushkin atyndaghy memlekettik beyneleu óneri muzeyining preziydenti;

Irina Vladimirovna Lebedeva – Memlekettik Tretiyakov galereyasynyng bas diyrektory;

Vladimir Moiyseevich Grusman – Resey etnografiyalyq muzeyining diyrektory;

Viktoriya Gennadievna Zubravskaya – «ROSIZO» Memlekettik muzey-kórme ortalyghy kórme bólimining jetekshisi;

Chingiz Abdulmejidovich Farzaliyev –  Ázirbayjan Últtyq óner muzeyining diyrektory;

Svetana Kioseva Lazarova – Bolgariya tarihy Últtyq muzeyi diyrektorynyng orynbasary;

Imankulova Nurhat Ernisovna – Qyrghyz Respublikasy Últtyq tarih muzeyi diyrektorynyng qor-esepteu júmysy jónindegi orynbasary, bas saqtaushy.

15.00-de ýlken mәjilis zalynda sheteldik qonaqtar men mәdeniyet jәne óner qayratkerlerining qatysuymen «Mәdeniyetterdi jaqyndastyrudaghy muzeylerding róli» atty halyqaralyq ghylymy simpozium júmysyn bastaydy.

17.30-dan 22.00-ge deyin muzeyding barlyq kelushilerine «Úly Jibek jolymen sayahat» atty merekelik baghdarlama úiymdastyrylady.

Muzeyding býkil  aumaghy Týrkistan, Sauran, Ispidjab, Taraz, Syghanaq, Aq meshit, Otyrar, Suyab siyaqty Jibek joly ótken Qazaqstandaghy ortaghasyrlyq qalalargha bólinedi.

Suretshiler men qolóner sheberlerining sheberlik-synyptary, sәndik-qoldanbaly óner jәrmenkesi, suretshilerding aspan astynda suret saluy, últtyq kiyim ýlgisimen suretke týsu, balalargha arnalghan interaktivti oiyn baghdarlamasy, últtyq naqyshtaghy sәndi kiyim ýlgilerining kórsetilimi, últtyq oiyndar, últtyq taghamdar men susyndardan dәm tatu, dombyrashylar keshi,  balalargha arnalghan attraksiondar, balalargha arnalghan interaktivti alan, viktorina ótkiziledi.

"Abay-aqparat"