Qoy jylynyng alghashqy aiynyng alghashqy kýnining tәuelsiz qazaq elining tarihyna QANDAY ÁRIPTERMEN jazylatynyn uaqyt ózi kórsete jatar, óitkeni búl kýni Qazaqstan Respublikasy resmy týrde Euraziyalyq Ekonomikalyq Odaqtyng bosaghasyn attady.

Odaqtyng «tughan kýnining tarihy qújatyna» Qazaqstan, Resey jәne Belarusi memleketterining basshylary qoldaryn qoyyp, kelisim-shart resmy týrde kýshine endi. Atalmysh odaqtyng «tasqa basylghan tarihiy» qújattarynyng kózimizge ilingen keybir paraqtaryna ýniletin bolsaq, ekonomikalyq odaq aumaghynda ózgelerden ózgeshe, basty-basty degen tórt MAQSAT edel-jedel qozghalysqa enbek. Olar – tauarlar qozghalysynyn, qyzmet kórsetu men kapitaldyn, sonymen birge júmys kýshining bostandyghy. Múny birinshiden desek, ekinshiden – odaqqa mýshe elderding kelisim-sharttary negizinde ekonomikanyng energetika, ónerkәsip, auylsharushylyghy siyaqty salalaryna qatysty sayasat ÝSh ELDING ózara kelisimi negizinde ghana jýzege asyrylyp otyratyn bolady. Sonday-aq, atalmysh ýsh elding kelisim-sharttary boyynsha 2016 jyly farmasevtika salasy boyynsha, 2019 jylgha qaray elektr energiyasy salasy boyynsha, al 2025 jylgha qaray múnay-gaz jәne múnay ónimderi salalary boyynsha ORTAQ RYNOK «ómirge keluge» tiyisti.

Kónilimizge qona qoymaytyn, alayda kónilimizge әjeptәuir ýmit úyalatyp otyrghan taghy bir mәsele – Euraziyalyq Ekonomikalyq Odaq territoriyasynda memleketting ózi kepildik beretin tegin medisinalyq qyzmet pen әleumettik qamsyzdandyru mәselesi. Búl ne degen sóz? Búl – Qazaqstannan Reseyge nemese Reseyden Qazaqstangha kelgen jeke nemese zandy túlghalar jergilikti azamattarmen bir dengeyde medisinalyq jәne әleumettik qyzmet týrlerin paydalana alady degen sóz. Atalmysh mәseleler keybireulerding «taqiyalaryna tar kelip» otyrsa, búlarmen qosa balabaqshagha kezekke túru, mektepter men jogharghy oqu oryndarynda bilim alu siyaqty mәseleler de odaqqa mýshe elderding Ata zanynda kórsetilgen qúqyqtar boyynsha jýzege asyrylady.

Áyte de osy tústa kópshilikting kónilin kýpti etip otyrghan taghy bir mәsele bar, ol – ZEYNETAQY mәselesi. Ashyghyn aitu kerek, Euraziyalyq Ekonomikalyq Odaq elderi shenberinde birynghay zeynetaqy stavkasy әzirge dýniyege kelgen joq, óitkeni odaqqa mýshe elderding әrqaysysynda zeynetaqy stavkasy әrtýrli. Degenmen, resmy mәlimetterge qaraghanda, odaqqa mýshe elding kez-kelgeninde migrant ýshin zeynetaqy jinaqtau mәselesi sol migrant túratyn elding qoldanystaghy zannamasy negizinde jýzege asyrylyp otyratyn bolady. Euraziyalyq Ekonomikalyq Odaqtyng «óte-móte tiyimdiligi» jóninde      «jarapazan» aityp jýrgen keybir bilgishterding aitularyna qaraghanda, atalyp otyrghan zeynetaqy mәselesi kadrlar tapshylyghy men azamattyq alu mәselelerin de op-onay sheshetin kórinedi. Ras, kýdikti jәne kýmәndi týitkilderin kónilimizge kóbirek úyalatatyn atalmysh mәselelerding qalaysha «op-onay» sheshile salatyny «men bilem» deytin keybireuler ýshin әzirge júmbaqtau bolyp túr.

Álqissa, Shtab-pәteri Mәskeude ornalasqan Euraziyalyq Ekonomikalyq Odaqtyng biylghy jylghy tóraghasy Belarusi eli. Býgin, yaghny ekinshi qantar kýni osynau odaqtyng tolyqqandy mýsheligine Armeniya eli engen bolsa, osy qoy jylynyng mamyryna qaray Qyrghyz eli de Odaqtyng esiginen enetin bolady. Ádilin aitayyq, óte kýrdeli sayasi-ekonomikalyq, qarjylyq jaghdayda «ómir sýruge mandat alghan» Euraziyalyq Ekonomikalyq Odaqtyng qanshalyqty ómirsheng bolatyndyghyn, onyng qazaq eli ýshin qanshalyqty tiyimdi bolatyndyghyn ghasyrlar men jyldar emes, ainaldyrghan ailardyng ózderi-aq dәleldeytin shyghar dep oilaymyz?!

Marat MADALIMOV.

Abay.kz