TÁUELSIZDIGIMIZDI JAHANGhA JARIYa ETKEN QAZAQ
Qazaqstannyn tәuelsizdik alghanyn halyqaralyq BAQ-ta alghash jariyalaghan qazaq qazir Munhen qalasynda túrady.
QazSSR-ding Jogharghy kenesi 1991 jylghy jeltoqsannyng 16-sy kýni týsten keyin qazaq elin tәuelsiz memleket dep jariyalap, elding atauyn Qazaqstan respublikasy dep ózgertti.
Qazaq tarihy ýshin eng quanyshty habardyng birin halyqaralyq BAQ arqyly tikeley efirde әlemge taratu baqyty búiyrghan jurnalist – sol kezde «Azattyq» radiosynda qyzmet etken Ómirhan Altyn edi (surette).
Ol – HH-ghasyrdyng basyndaghy qiyn-qystau zamanda Altaydan Ýndistan men Pәkistan asyp, odan ary Týrkiyagha jetken qazaqtardyng úrpaghy. Qazir Germaniyanyng Munhen qalasynda túratyn Ómirhan Altyn qazaq elining tәuelsizdigin Qúdaydyng eng ýlken syiy hәm baghy dep sanaydy.
Ómirhan myrzanyng aituynsha, 1991 jylghy jeltoqsannyng 16-sy, dýisenbi kýni ol kezde kensesi Munhen qalasynda ornalasqan Azattyq radiosynyng qyzmetkerleri ýshin demalys kýni bolghan. Seysenbiden senbige deyin júmys isteytin radio qyzmetkerlerining ishinen bir redaktor men bir tilshi ghana jeksenbi, dýisenbi kýnderi júmysqa shyghyp otyrghan. Sol kýni redaktor – Múhabay Engin, al janalyqtardy dayarlap efirden oqityn tilshi – Ómirhan Altyn bolghan.
«Mine, Alla taghala qoldap, qazaq eli tәuelsizdik jariyalaghan kýni qosymsha qyzmetker retinde kýndelikti janalyqtardy dayyndap, tikeley efirde oqu kezegi meniki edi. Almatydaghy tilshimizding sol kezdegi Jogharghy kenes qazaq elining tәuelsizdigin jariyalaghany turaly telefonmen bergen mәlimetin janalyqtargha qosyp, alghashqy habar etip, zor quanyshpen oqyp shyqqanym esimnen ketpeydi», – deydi ol.
Búl turaly Múhabay Engin myrza bylay deydi: «Sol kýni demalys boluyna oray Azattyq radiosy Qazaq Bólimin Qasen Oraltay marqúmnyng ornyna әdettegidey men basqardym. Al Ómirhan Altyn kezekshi tilshi bolatyn. 1991 jyly 16 jeltoqsan, dýisenbi kýni týski uaqytta kópten kýtken Qazaqstan tәuelsizdigin jaryalady degen mәlimet kelip jetti. Erejege say, der kezinde búl mәlimetti rastap alghannan keyin Ómirhan Altyn tәuelsizdik turaly habardy dayyndap, radiodan oqyp shyqty».
Ómirhan Altyn Qazaqstannyng tәuelsizdigin halyqaralyq BAQ arqyly dýnie jýzi qazaqtaryna birinshi bolyp habarlau búiyrghany ýshin ózin baqytty qazaq dep biledi. Búl turaly (ALMATY. Jeltoqsannyng 15-i 2006. QazAqparat. /Quanyshbek Qariy/) Ómirhan Altynnyng QazAqparatqa bergen súhbatynda da aitylghan. Súhbatta: «Osydan 15 jyl búryn el təuelsizdigin elden syrtta «Azattyq» radiosy arqyly jariyalaghan Munihen qalasynda túratyn qandasymyz Ómirhan Altyn» – dep jazypty.
Qalay aitsada, El tәuelsizdigin túnghysh bolyp әlemge jaryalau – kez kelgen adamgha búira bermeytin baqyt. Ómirhan aghamyz solardyng biri.
«Endi qazaq eli tәuelsizdigining mәngi boluyn Alla taghaladan tileymin» deydi ol.
Beysen Ahmetúly
Abai.kz