Senbi, 23 Qarasha 2024
Jalqy súraq 7063 0 pikir 7 Qyrkýiek, 2015 saghat 15:13

MINIY-PARTIYaLAR «SUPER-PARTIYa» BOLA ALA MA?

 «Patriottar» partiyasynyng belsendileri «Auyl» partiyasymen biriguge úsynys jasap, nәtiyjesinde «su jana» «Auyl» halyqtyq-patriottyq partiyasy ómirge keldi. Búl alda Parlament saylauynyng jaqyndap qalghandyghynyng belgisi emes pe?  

Osy uaqytqa deyin jaq ashpay, tym-tyrys otyrghan partiyalardy ne týlen týrtti?. Bylayghy kýnderi bar-joghy belgisiz partiyalardyng kenetten búlay sheshim qabyldauyna ne sebep?  Kim bilsin, әiteuir eki partiyany birlestiru turaly úsynysty 5 qyrkýiek kýni «Patriottar» partiyasynyng kezekti 15 sezinde partiya belsendileri úsynghan. Olardyng aituynsha, qos partiyanyng qosyluy Qazaqstannyng sayasy qoghamyna ózindik yqpalyn tiygizedi-mis.

IYә, dәl býginde Qazaqstannyng sayasy qoghamynda týrli oqighalar bolyp jatyr. Mysaly, Proton qúlap, halyqtyng basyna geptil tógiledi. Elimizdegi ondaghan partiyanyng bir de biri elimizdegi ekoloiyalyq ahualgha qatysty mәu demeydi. Aqqa jarymaghan halqymyzdyng qorada maly, dalada aqbókeni qyrylyp jatyr. Ózin «patriot» sanaytyndar da, jýregimiz «auyl» dep soghady deytinder de, basqalarda da ýn joq. Atajúrtyna qonys audaryp, aldy aghylyp kelip bastaghan etnikalyq qazaqtardyng qozghalysy toqtap, toqyrap qaldy. Búny oilaytyn adam «Auyl» men «Patriottardyn» ortasynan tóbe kórsetken emes. Benzin men dollardyng baghasy sharyqtap, qazaq jalanayaq qaldy. Taghy da óli tynyshtyq. Esesine, partiyalar bir-birimen «nekelese» bastady.

Dәl sol 5 qyrkýiek kýni «Auyl» partiyasy da asyghys kezekten tys sezd ashyp, әriptesterining úsynysyn qabyl aldy. Partiyanyng tóraghasy bolyp «auyldyq tóragha» Ály Bektaev, orynbasary bolyp «patriottyq tóragha» Tolymbek Ghabdilәshimov taghayyndaldy. Endi eki partiyanyng «qosyndysynan» shyqqan búl úiym «Auyl» halyqtyq-patriottyq partiyasy» dep atalatyn bolady. 

Atalghan eki partiyanyng qosyluyna ne sebep? Búl súraqtargha sayasatkerler bylay dep oy bildirdi.

Dәuren Babamúrat, sayasattanushy:

– Birinshiden, eki partiyanyng qosyluy juyq arada Parlament saylauy bolyp qaluy mýmkin ekenin bildiredi. Bizding eldegi partiyaladyng saylau aldynda osylay belsendilik tanytyp qalatyn әdeti bar.

Ekinshiden, elimizdegi daghdarys sebebinen atalghan sayasy úiymdardy qarjylandyru qiyndyq tughyzyp jatuy mýmkin. Múnday kezde memleketke de, yaky jeke kәsipkerlerge de partiyany qarjylandyru onaygha soqpaydy. 

Ýshinshiden, qazir Parlamentke «Núr-Otanmen» bәsekeles bola alatyn partiya qajettiligi jii aityla bastady. Atalghan partiyalar birigip sayasy ýlken kýshke ainaludy oilaytyn shyghar.

Maqsat Jaqau, «Aq jol» QDP tóragha kenesshisi, sayasattanushy:

– Birinshiden, qos «Auyl» men «Patriottardyn» tóraghalary óz mindetterin sayasy instituttyq jýiede tolyq oryndap shyqty. Parlamentte de deputattyq mandattaryn iyelendi. Endi jana bastamalargha jol beruleri tiyis. Ekinshiden, jana sayasy instituttardyng baghyttary, sheshimderine sәikes oidan jana partiyany qúramay bazalyq jýieni tek jandandyru tiyimdi bolmaq. Ekonomikalyq jәne qúndylyqtyq túrghysynan alyp qarasaq ta. Ásirese, eger Elbasynyng «myna saylau óte qiyn saylau bolmaq, sondyqtan dúrystap dayyndalayyq» deuining ózinen birneshe varianttardan eng kýrdelisin tandaghan kórinip túr. Ol aldymen, Euroodaqpen ekinshi kelisimsharttarynyng talaptaryna kóppartiyalyq Parlamentting oryn aluy, jergilikti ókilettilikti kóbeytu, BAQ erkindigi, saylau qaghidalarynyng búzylmauy, adam qúqyqtaryna baylanysty baptardy eskeru t.s.s dýniyelerge mәn bermek. Áriyne, uaqyt talaby Preziydenttik-parlamenttik biylik jýiesine qadam basatyn әreketterdi ornatu. Ol ýshin, jana sayasy kýshtermen yaghny partiyalarmen saylaugha qatysady. Osy arada, meninshe búl saylau tartys jaghynan 2004 jylghy saylaugha úqsanqyrauy mýmkin. Óitkeni, biyliktik fraksiyanyng ýshten-bir mandatyn bólip beruge tura keledi. Jergilikti jerlerde de dәl solay. Maslihatqa baryp jayghasqysy keletinder kóp tabylady. Búghan birden-bir sebep býgingi eki dýrkin dollar men janarmaydan bastau alatyn qymbatshylyq birshama әleumettik tolqulardy, narazylyqtardy tudyryp ýlgerdi. Meyli qansha әleumettik kepildikterdi ornyqtyramyz dese de, sanaly týrde keri reaksiya kónil-kýiler shegine jetip otyr halyq arasynda. Sol sebepti, iske kónil bóletin sayasy partiyalardyng barynsha sóz bergenine qaray saylaushylardyng ústanymdary belsendirek bolady. Meninshe, biyliktegiler de osyny joqqa shygharmauda jәne Elbasy da osyny menzep, qoghamdyq mýddege payyzdyq túrghydan kóbirek berip qoyatyndyghyn anghartty. Jogharydaghy aitqan sózi de osy. Sondyqtan, 2016 jylghy saylau 5-6 partiyagha deyin óte belsendi qatysatyn keshegi 2004 jylghy saylaugha úqsamaq. Osynysymen, saylau qyzyq bolayyn dep túr...

 

 Abai.kz

 

 

 

 

 

 

0 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1472
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3248
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5435