Qazaqstan Respublikasynyng Bilim jәne ghylym ministri Erlan Kenjeghaliyúly Saghadiyevting nazaryna!

Mektep pen múghalimge syi-qúrmetpen qaraytyn zaman artta qalghaly qashan?  «Nege?»- degen súraq tuynday qalsa jýrekti auyrtyp, jandy jaralaytyn jauap alamyz.

Bala qoghamnyn  kishkentay ghana qorghansyz bóligi. Býgin «kishkentay» dep otyrghan balamyzdyng ertengi  bizding jalghasymyz, elimiz ben jerimizding qorghaushysy jәne iyesi ekenin de úmytpaghanymyz abzal. Osy jyldyn  11-aqpan kýni Qarasay audany, Qyrghauyldy auylyndaghy qazaq orta mektebinde belgisiz bireuler sauda jasap,  bastauysh synyptargha  aghylshyn tilining kitaptaryn satqan. Ol sauda qalay jýrgizildi, kitap qanday kitap? Birinshi men tórtinshi synyp aralyghynda oqityn býkil oqushygha kitap betindegi ertegi keyipkerin kórsetip: «Múnan asqan qyzyq kitapty tappaysyndar» dep jarnama jasaghan. Ár synypqa kirip (әriyne, sabaqty bólip) balalargha kitap jarnamalaugha kim rúqsat berdi. Ol arasy – belgisiz. Belgilisi oqulyq internetke baylanghan, yaghny internetsiz júmys jasamaytyn kitap kórinedi. Internetke qosylghan song kitaptyng alghashqy betin aidahar «jaryp»  kiredi. Ári qaray kitap betindegi kodty suretke týsirseniz, әrbir betin ashyp kitapty oqyp beredi. Ol ýshin telefonynyzda «Play Store» boluy tiyis. Internetke kirseniz kitaptaghy әrbir suret sóileydi, qimyldaydy. Osynyng bәrin týsindirip, kórsetip jarnamalau ýshin qansha uaqyt ketetinin óziniz baghamday beriniz. Sosyn kitapty býkil oqushygha taratyp: «Erteng 2950 tenge alyp kelinder, bolmasa kitapty qaytaryp alamyz» dep tapsyrma beredi.

Endi oilanynyz! Birinshiden 6-10 jas aralyghyndaghy balalargha ertegi keyipkerining qyzyqty qimyl is-әreketin kórsetip túryp qolyna kitap berdiniz. Ol baladan kitabynyzdy qalay qaytaryp alasyz? Elimizde daghdarys bastaldy. Tamaq tappay otyrghan otbasylar kóp. Jaqsy ómir sýredi degen otbasylardyng ózi qaltyldap otyrghan shaq. Birinshi ata-ana  aqshasy bar bolghasyn suyryp berer, ekinshisi balam qatarynan qalmasyn dep kórshisinen qaryz alar,  ýshinshisi balasyna jaghdaydy týsindirip әlek bolar. Búdan ata-ana men bala arasynda týsinbeushilik tuyndauy da mýmkin. Biz bala kezimizdegi qolymyz jetpey ketken quyrshaqty әli de armandaymyz ghoy. Balanyng jýreginde ata-ana orynday almaghan bir tilek qaluy taghy da mýmkin. Janyndaghy balanyn, ózi qyzyghyp qoly jetpegen ertegige toly kitapty satyp alghanyn kórgen, ony satyp alu túrmaq toyyp tamaq jey almay jýrgen balanyng ruhy synatyny taghy da mәlim. Mektep diyrektory bala psihologiyasyn týsinbeytin bolsa,  nege ol orynda otyr? Balanyng jan dýniyesimen oinaugha eshkimning qúqyghy joq. Mektep diyrektorynyng búl әreketi  bala psihologiyasyna әser etpeydi dey alasyz ba?

Ekinshiden, kitap Ukrainada jasalghan  jәne ol internetsiz júmys jasamaydy.

Basyldy:  OAKLANDS  HOUSE,BOLTON,GREATER  MANCHESTER, BL64DT/UK Birikken koroldigi, al, baspa: JK «ynisoft» :61036,Ukraina, Harikov qalasy, Morozov kóshesi,13-B  ýy delingen.

Ukraina ne ýshin qazaqsha-aghylshynsha kitap basyp otyr? «Keden odaghy aumaghynda taratushy» delingen. Ukraina keden odaghyna kirmeydi emes pe?

Búl kitap nege jedel týrde taratyluda? Asyqpay-aq kitap dýkeninin  sórelerinde nege satpaydy?.

Shetelden kirgen kitaptar ministrlikting tekseruinen ótip, bekitilip jiberilui kerek. Búl kitapqa ministrlikting rúhsaty berildi me? Ol qazirshe bizge beymәlim. Bir bilerim ata-ana retinde kitap sertifikaty maghan kórsetilmedi. Búl kitapty paydalanghan balanyng internet betinen qazirshe aghylshynsha ýirenip, aradan eki ay ótkennen song basqa dýnie kórmesine kim kepil? Búl halqymyz ben memleketimizdin  tynyshtyghyna qauipti bolmasyn dep tileyik.

Ýshinshiden, mektep memlekettik mekeme. Mektepten bazar jasap, qyzmetin asyra paydalanugha eshqanday diyrektordyng qúqyghy joq. Mektep bazar emes, bala quyrshaq emes.

Qyzym kitap әkelgen kýni men Qyrghauyldy mektebinin  diyrektory Qasymova Naghima Tóleubayqyzyna bardym. Mektepte múnday jolmen kitap satu balanyng psihologiyasyna әser etetinin aityp, kitapty jinap aluyn súradym. Ol kisi  maghan «Búl kitapty satyp jatqan biz ghana emes, Qarasay audanynyng barlyq mektepteri satuda» dep aqyl-kenes  aityp  qaytardy. Basqa mektepterding ústazdarymen, ata-analaryna habarlasyp súrastyryp edim, búl kitap shyndyghynda da jalghyz bir mektepte emes , Qarasay audanynyng kóptegen mektepterinde satylyp jatyr eken. 

Áriyne, búl hatty tikeley Sizge jazbaugha da bolar edi. Biraq, osy mәselege audan, oblystyq dengeydegi jauapty azamattar mening shaghymyma mardymdy jauap bergen joq. Sondyqtan da, qúlasang nardan qúla dep, tikeley Sizge múng shaghyp otyrmyn. Búl - bir ghana fakti. Mektepti bazargha ainaldyrghan múnday derekter elimizde myndap sanalady dep oilaymyn. Osy jaghdaygha tiyisti shara qoldansanyz, múnan keyin mektep diyrektorlary ayaghyn andap basar edi.

Sizge degen qúrmetpen Ayman Saghidollaeva

Abai.kz