Qazaqstandaghy júmyssyzdar sany 2015 jyldyng qorytyndysy boyynsha 58,2 myng adamnan asyp jyghylghan. 2014 jyly búl kórsetkish 47,8 myng adamdy qúraghan. Euraziyalyq ekonomikalyq komissiya qorytyndysy boyynsha, 2015 jyly Qazaqstandaghy júmyssyzdar sany 21,7%-gha artqan. Búl turaly abai.kz portaly LS saytyna silteme jasay otyryp habarlaydy.

Euraziyalyq eonomikalyq odaq komissiyasy jýrgizgen zertteuding nәtiyjeleri boyynsha EAEO-gha mýshe elderde 2015 jyly júmyssyzdar sany  15,5%-dan asyp,  1,17 mln. adamdy qúraghan.

Esterinizde bolsa, 2015 jyldyng qazan aiynyng qorytyndysy boyynsha, elimizdegi júmyssyzdar sany 62,2 myng adamnan asqan bolatyn. Osylaysha, ainaldyrghan eki aidyng ishinde búl kórsetkish aitarlyqtay jaqsaryp, júmyssyzdar turaly derek 6,4%-gha qysqarghan eken.

2015 jyldyng qorytyndysy boyynsha, Euraziyalyq ekonomikalyq odaq aumaghynda tek Qyrghyzstan Respublikasynda ghana ong kórsetkishter men túraqty dinamika oryn alghan.Qyrghyzstanda ótken jyly júmyssyzdar sany  3,6%-gha qysqaryp,  56,3 myng adamdy qúrapty.

Al Belorusiyada júmyssyzdar sany kerisinshe artqan. 2014 jylmen salystyrghanda Batika basqaratyn elde júmyssyzdardyng sermy kórsetkishi 23,6 mynnan 43,2 myngha artqan.

Sonday-aq, Armeniya men Reseyde búl kórsetkish 15,7%-dy qúrap, 76,5 myng adam jәne 14,5% ben 941 adam júmyssyzdar qataryn tolyqtyrghan.  

Búl Euraziyalyq konomikalyq odaqtyng ótken jyldaghy tynymsyz әri qajyrly enbegining nәtiyjesi bolsa kerek.

Jalpy, qazirgi tanda Euraziyalyq ekonomikalyq odaqqa qarsy qoghamdyq ortada pikirler kereghar desek jalghan aitpaghan bolar ek. Euraziyalyq odaqqa qosylghan Qazaqstan ekonomikasy ne útty, ne útyldy? Búl da bir reti kelip,  odaghaylanyp túrghan jalqy súraq.

2015 jyldyng jalpy qorytyndysy boyynsha, shekemizding shylqyp, jyrtyghymyzdyng jamalghany shamaly. Búl turaly biz osyghan deyin de jazghan bolatynbyz.

Osynyng aldynda QR Densaulyq saqtau jәne halyqty әleumettik qorghau ministri Tamara Dýisenova hanym elimizdegi әleumettik osal toptaghylardyng san.y 1 million adamgha deyin artuy mýmkin degen bolatyn. Arada kóp uaqyt úzaghan joq. «Eldegi  búrynghy kedeylerding qataryna taghy da 1 mln kedey qosylatyn boldy» dep shulastyq.

 «...Negizgi azyq-týlik týrlerine baghanyng kóteriluinen kelip, biz osal toptaghy adamdar sany artady dep kýtemiz. Olardyng sany 1 mlngha jeter dep oilaymyz», – dedi T. Dýisenova hanym. Onda aitylghan «osal top» degenimiz kimder? Ministrding mәimónkelep, «osal» degeni – kәdimgi kedeyler. Olar ózdiginen «osal» bolayyn degen adamdar emes, el biyligi jýrgizgen synarjaq sayasattyng saldarynan kedeylikting kebin kiygen halyq. Býginde múnday «osal» halyqtyng naqty statistikasy joq. Olardyng qataryna endi, Euraziyalyq ekonomikalyq komissiya qosyp bergen taghy 22 payyzdy ýstemeleniz.

Eger resmy derekterding degenin mólsherge alar bolsaq, búl sanatqa Qazaqstandaghy әleumettik qorghausyz qalghan halyqty jatqyzugha bolady. Olardyng resmy statistikasy 700 myng adamgha juyq. Búl sanatqa 500 myngha juyq júmyssyzdardy tolyghymen qossaq, «osaldardyn» orta sany 1,2 milliongha jetip jyghylady. Ras, ministr hanym shynyn aitty.

Esterinizde bolsa, Memleket basshysynyng ózi býgingi ekonomikalyq hәm kýnkóris ahualyna qatysty,  «Qazirgi jaghdayda qarapayym halyqtyng әl-auqatyn úmytpau qajet. Býgin әlem boyynsha 1,5 milliardqa juyq adam kýnine bir-aq dollargha ómir sýredi. Al shamamen 2,5 milliard adam bir kýnde 2 dollardan da az aqsha alady. Búl – jer-jahandaghy halyqtardyng 40 payyzy. Afrika men Aziyanyng kóptegen elderi osynday problemagha tap bolyp otyr»,-degen edi.

Statistika agenttigining esebine qaraghanda, elimizde әleumettik jәrdem aqy   alatyn adamdar sany 100 myngha da jetpeydi.
IYә, eger  múnday keri kórsetkishke jetip otyrghan Qazaqstanda jylyna 100 million tonnagha juyq múnay óndiriletinin eskersek, elding ekonomikalyq sayasaty eshqanday syn kótermeydi degen sóz. Dәl osy jaghdayda Kәrim Mәsimovting ýkimeti daghdarysqa qarsy jospar jasaugha endi ghana kiriskenin eske alsaq, «osal» kýnimizge de zar bop qalar kezimiz kelip qalghanyn sezemiz.

Núrgeldi Ábdighaniyúly

Abai.kz