Qazir qazaq qoghamynda qyzu talqylanyp jatqan Bilim jәne ghylym ministrining (Saghadiyev Erlan – red.) jana reformasyna qatysty Elbasy Núrsúltan Ábishúlynyng ózi ýn qosty. Preziydent jana bilim reformasyn halyqqa dúrys týsindire almaghan Saghadiyevke sógis aityp, eskertu jasaghan,-dep habarlaydy 31 arna.

Sonyman qatar, aldaghy uaqytta orta jәne jalpy bilim beretin mekemelerde Qazaq tili men әdebiyeti pәnderi biriktirilui mýmkin. Búl turaly Preziydent Nazarbaevtyng ózi habarlaghan.

Osynday úsynys aitqan memleket basshysy Núrsúltan Nazarbaev  Bilim jәne ghylym ministrine pәnder sanyn qysqartudy tapsyrypty.

«Halyqqa týsindire almaysyndar!» Preziydent ministr Saghadiyevti osylay synady. Bilim ministrimen birge jýz ózgeretin bilim salasyndaghy reformalardy halyq dúrys týsinbegen eken. Daudyng basy osy, dedi Preziydent.

Sóitip, Preziydentten sógis estigen Saghadiyev myrza, «ýsh tildi oqytu», «beskýndikke kóshu» sekildi bastamalar mening emes, 15 jylghy ýkimetting júmysy»,-dep aqtalypty.

«Qazir týsindirip jatyrmyz, men sóilep jatyrmyn kýn sayyn. Erteng halyqpen sóilesip bir týsindirip beremin dúrystap», - depdi ministr.

«Beskýndik bilimge kóshu ýshin oqudy úzartu emes, pәnderdi qysqartu kerek. Napriymer, qazaq tili men әdebiyeti mojno odin predmet sdelati? Liyteratura y grammatika russkogo yazyka, istoriya y geografiya. My detey pichkaem ujasno mnogo, takogo net v miyre», - dedi Nazarbaev.

Qazaq tili men әdebiyetin bir pәn retinde oqytudy ministr de qúptap otyr.  Preziydentting pәrmenin eki etpeytin Erlan Saghadiyev joghary synyptardaghy pәnderding 30 payyzy qysqaratynyn aitty. Búl ayaq asty emes, tórt jylda jýzege asady degen ministr bes balanyng әkesi retinde «barlyq reforma bala ýshin» dep uәde etti. Ata-analardy uayymdamaugha shaqyrdy.

Sonday-aq preziydent әlem tarihyn orys, ózge tehnikalyq, jaratylystanu pәnderin aghylshyn tilinde oqytudy qazir auaday qajet dep otyr. "Kózge qúm qúighan" dep kenes kezin aiyptaghan Nazarbaev tamaq tauyp jeging kelse til bilu mindetti dep kesti.

Sonday-aq preziydent budjetten aqsha úrlap, jemqorlyqqa barghan sheneunikterdi temir torgha qamaudyng qajeti joq dedi. Jegenderin on ese qaytaryp, mýlikterin tartyp alghan song olardyng qol-ayaghyn baylaudyng qajeti ne degen Núrsúltan Nazarbaev týrmening tәrbiyeleytinine kýmәnmen qaraydy.

Tipti olardy abaqtygha otyrghyzyp, asyrau ýshin aqsha shashudyng keregi joq degen preziydent týrmedegi adam sanynyng 40 payyzgha azayghanyn aitty.

Eskerte keteyik, osyghan deyin «Abai.kz» portaly Bilim jәne ghylym ministri Erlan Saghadiyevting orta mektepterge ýsh tildilik jýieni engizu turaly bastamasyna qatysty dýrkin-dýrkin maqalalardy óz alanynda jariyalap keledi. Qazaqstan Preziydentining atyna Ashyq hat joldap, sózi joghalghan últtyng ózi de joghalatynyn aitty.

PS:Qazaqstandyq bilim beru jýiesindegi negizgi problema – etnolingvistikalyq faktor ekeni ras-aq.

Ótken joly ministr Erlan Saghadiyev myrza mysal keltirip aitqany da osy aiyrmashylyq bolsa kerek. Óz sózinde Qazaqstandaghy qazaq tildi mektepterdegi oqushylardyng bilimi orys tildi mekteptermen salystyrghanda 2 esege artta qalghan dep edi. Qazaq tilinining esebinen aghylshyn tilin ýiretu sayasatyn myqtap qolgha alghan ministrding endigi qadamy qanday bolmaq?

Núrgeldi Ábdighaniyúly

Abai.kz