Senbi, 28 Qyrkýiek 2024
Qogham 11801 0 pikir 7 Mausym, 2016 saghat 10:51

QAZAQSTANNYNG BITPES DERTI VAHHABIZM BOLUY MÝMKIN

Qazaqstannyng endigi bitpes derti — vahhabizm boluy mýmkin... 
Álemdik sarapshylar 2017 jyly Orta Aziyada DAISh lankestik úiymynyng úyashyqtary jandanatynyn aitqaly biraz boldy. Ásirese, olardy ishtey qoldap, tilektes bolyp kele jatqan (aldy, tipti, Siriyagha ketti) uahhabizm astauynan jem jeytin neosalafizm Qazaqstanda gýldenip túr. Olardyng tәkpirshileri osynday qanqúily әreketin jasap jatsa, mathalitteri biylikting týrli bútaqtarynda sayrap, jurnalist, bloger, aqyn, t.b júmys jýrgizip keshegi qyrghyn jasaushylargha ishten tileulestigin bildirip otyr.
Ótkende jerge qatysty salafiylerding mathalit toby jarghaq qúlaqtary jastyqqa tiymey «el tynyshtyghy» dep bir-birining auzyna týkirgendey sayrap edi, endi elding tynyshtyghy ketip edi ýn-týnsiz...
Halyq salt-dәstýr men tarihyndy mansúqtaytyn, qoy terisin jamylghan vahhabisterden әbden jalyqty. Erqashty boldy. Ony songhy jer mәselesinde anyq kórdik. Júrt kimning kim ekenin naqty biledi. Biylikte kim otyrghanyn, parlamentte kim otyrghanyn, qansha aqyn, qansha jurnalist, (memlekttik arnalar men basylymdarda da bar) qansha bloger, qansha әnshi men t.b. adamdardyng osy din atyn jamylghan sayasy iydeologiyany ústanatynyn bes sausaqtay biledi. 
Qazaqstan salafitteri ózining iydeologiyasyn jasap aldy, aqparattyq nasihatty sheber mengergen. Sayttary bar, telearnasy bar. Áleumettik jeliler arqyly úiymdasqan týrde júmys isteydi. Bireu turaly pikir jazsang shiybóridey talap jeuge dayyn. Bireu bir post jazsa, ózgeleri jantalasa layk basyp, toqtausyz bólise jóneledi. 
«Islam memleketi» dep ózderine aidar taqqan atyshuly úiymgha tileules toptardyng Qazaqstandaghy liydersymaqtary әli tayrandap jýr... 
Nege batysta atys boldy? Osy tústa DAISh lankestik úiymy Siriya men Iraktaghy manyzdy múnay qorlaryn qoldaryna alyp, ondaghy shiykizattardy zansyz jolmen satyp, aqsha tauyp otyrghanyn esh úmytpauymyz kerek. 
Bir nәrse anyq, búlardyng jýregi Qazaq, Qazaqstan dep soqpaydy, búlar ózderining iyelerine qarap úlyp otyr, DAIYSh-tyng tezirek kelgenin qalaydy. 
Bizding Otanymyz osy jer — Qazaqstan, tynyshtyq kerek. Olar erteng bir-aq kýnde ar jaqqa tayyp túrady. 
Aytpaqshy, Aughanstandaghy Taliban úiymyn yghystyryp, orynyn basyp Orta Aziyada ýkimin jýrgizudi kózdep otyrghan DAISh astyrtyn júmysyn kýsheytti. Olardyng әrbir mýshesine tólenetin aiylyghy ortasha 400 dollar bolsa, byltyr ony arttyrdy degen mәlimetter tarady. 
Bizde qanshama adam júmyssyz jýrse de olar dónkiygen Djip minip, ýsh-tórt әiel qúshyp, shalqyp ómir sýrude... 
Jalpy salafittikke qatysy bar biylikte otyrghan, ózge de osy toptyng osyndaghy úiym liyderlerining dýniye-mýlikti qaydan alyp otyrghanyn qúzyretti organdar jedel týrde múqiyat tekseru kerek.
Búlargha shetelden aghyp kelip jatqan qarjy aghymy bar. Búlardy qútyrtyp otyrghan da sol yrghyn aqsha...
Ókinishistisi, osy taqyrypty biletin birde bir bilikti maman joq
El tynysh bolsyn...

REDAKSIYaDAN: Shaghyn maqalada aitylghan oilar men baylamdar avtordyng jeke kózqarasy bolyp tabylatynyn eskertemiz. 

Dәuletkerey Kәpúly, aqyn

abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alashorda

IYdey Alasha y sovremennyy Kazahstan

Kerimsal Jubatkanov 2563