(Ángime) 

Balalargha bazarlyghymdy Tәuelsizdikting 25 jyldyghyna arnaymyn. 

Avtor. 

Asylbek – alghyr da aqyldy bala. Biylghy jaz ol ýshin әdettegiden de ystyq bolmaq. Anyghyn aytqanda, әr oqu jyly sayyn ata-anasy oghan erekshe syi jasaytyn. Mine, biyl da oghan «Astanagha baramyz» dep uәde bergen. Ol ýshin bar bolghany oqu jylyn ýzdik ayaqtau kerek... 

Besinshi synypty ayaqtaghan jýgirmekke «jyldyq jospardy»  oryndau onaygha tiymedi. Sabaqqa qanday jýirik bolsa, oyynnan da sonday tynbaydy.  Bala emes, aitqanynan qaytpaytyn «bәle» ózi.   

Kishkentay tentek shilde ayyn saryla, saghyna, júdyryqtay jýregi jaryla kýtti. Mausymnyn songhy kýnin kýntizbeden quana júlyp alghan ol dastarhan ýstinde bayyz tappady, tanghy asyn da jóndi ishken joq. Baqyrayghan eki kózi әke-sheshesin baqty. Biraq búl joly balanyn oyy anada, ananyng oiy dalada bop shyqty. Keudesin kernegen quanyshty jasyra almaghan Asylbek úzaqqa barmady:  

- Sender de qyzyqsyndar, býgin shilde ayy bastaldy, qalay shydap otyrsyndar? Astanagha baramyz ghoy?!  

Sirә, búl Bauyrjan men Baqyttyn esinen shyghyp ketken bolu kerek. 

- Mәssaghan, solay eken ghoy, ә? – dedi әkesi. - IYә, әriyne, baramyz!  

Ákesi aytyp ýlgergenshe Asylbek úqypty buyp-týiilgen jol sómkesin әp-sәtte alyp keldi:  

- Mine, mende bәri dayyn! Qay kýni shyghamyz? 

Abdyraghan anasy ne derin de bilmedi. Artynsha balasyn qúshaghyna alyp:  

- Baruyn baramyz-au, tek biyl emes dep qorqamyn. Reseyge ózindey balalardy aparuym kerek. Al, әken júmystan әzirshe bosamaydy.   

- Biraq sizder maghan uәde berdinizder ghoy?  

Asylbek auyr kýrsinip: 

- ...Astanagha baru tek ertegide bolatynyn bilip edim. Ótken joly maghan inimdi de «alyp» bermedinder! Jyl sayyn velosiyped әpergenderinnen jalyqtym. Meni jaqsy kórmeysinder! – dep ashulanghan Asylbek auzy búrtiyp, bólmesine ketip qaldy. 

Balasynyn bal sózine alghashynda kýlkisi kelgenimen, keyin ekeui de ýnsiz qaldy. «Onymen qatar balalar bolsa, Astanagha barudy oylaryna da almaydy, al, búnyn jóni mýlde bólek. Álde az da bolsa ósip qalghany ma?..» dep qoydy ishinen balasyna alandaghan ana. 

Kýni boyy kónilin aulaugha tyrysqandarynan eshtene shyqpady.  

- Jaghajaygha barasyn ba? 

- Joq. 

- «Tamashada» oynap qayt! 

- Joq. 

- Astanagha barasyn ba? 

- IYә! Ras aytasyndar ma? 

- ... 

Kónili qúlazyghan bala ertemen «ata-әjeme baramyn» dep qiqu saldy. Olargha jetisimen ata-anasyna jinaghan ókpesin tarqatyp, múnyn shaqty. «Bala janyn bagha almaghan olardyn ózderi de әli bala siyaqty. Jan degende jalghyzdaryna qaray almaydy. Qúlynshaghymyzdy Astanagha bir oynaqtatyp kelse, neleri ketedi solardyn?..» desti qariyalar. 

Ata-әjesinin ýiine sol kýni Asylbekke sabaq beretin múghaliminin joldasy qonaqtatyp kelipti.  

- Qalyn qalay, balaqay?  

- Sәlemetsiz be, aghay. Kórip túrghanynyzday... 

- Sen jóninde apayynnan estigem. Synyptaghy en ozat oqushy ózin ekensin, jaraysyn! Kórimdikke  ne bereyin, qalaghanyndy ayt! 

- Qúlaghynyzgha aytamyn... 

- IYә? 

Qonaqtyn qúlaghyna sybyrlaghan kýii: «On myn tenge berseniz jetkilikti...»  

- Ne-e?.. Ol ne ýshin? 

 - Tanghy saghat segiz jiyrmada «Skatqa» otyryp, eki saghattan son Astanada bolu ýshin, әriyne!  

Ángimege ýlkender aralasty. 

- Búl qay sózin, jaryghym?.. Qonaqqa olay deuge bola ma? 

- Úyat bolady... 

Bir mezgilde esik qaghyldy. Ishke Asylbektin synyp jetekshisi kirip keldi. 

- Salamatsyz ba, Kýmis apay! 

- Amansyn ba, Sәtók! Ata-әjendi saghynyp kelgen ekensin ghoy. 

- Ol da bar... 

Kýmis – tәjiriybesi azdau jas múghalim bolghanymen, bala dese, Zattybektin әnindegidey, «bar nәrseni beretin, onyn bәrin az dese – jan beruge kónetin» balajan kisi.  

- Saghan aytar janalyghym bar! Sen Astanagha barasyn! 

Ústazynyn sózin qaghys estidi me, Asylbek búghan quanar-quanbasyn bilmey, túryp qaldy... 

- Qalay sonda? 

-Oqudy ozat tәmamdaghan oqushylargha joldama alyp beru ýshin jergilikti әkimshilik qarajat bólipti. Ol tizimde sen de barsyn!  

Asylbek bórkin aspangha atyp, túra sekirdi! 

-Ata, әje, estidinder me? Alaqay, Astanagha baratyn boldym! 

- IYә, qúttyqtaymyz, botaqanym sol! 

Sol mezette ýidegi telefongha til bitip, sayray jóneldi... Birinshi qonyrauda sheshesi Baqyt: 

- Balam, әken júmystan súranyp, seni Astanagha aparatyn boldy. Qam jeme, birge baryp demalyp qaytasyndar, jaray ma? 

Al ekinshisinde әldebireu:  

- Hamza atay, nemereniz ekeuinizge biylet alyp qoydyq. Sәrsenbinin sәtinde Astanagha úshugha dayyndalynyzdar! 

...IYә, Jaratqan bereyin dese ayamay bәrin bir-aq beredi eken. Qyzyq, Hamzaevtar әuleti qay joldamamen baratyn boldy eken? Al, sizdin Astanagha barghynyz kele me?.. 

Amandyq SAGhYNTAYÚLY, Atyrau oblysy

Abai.kz