Asa kórnekti sazger, әn janrynyng әigili maytalmany, osy zamanghy qazaq estradasynyng negizin salushylardyng biri, Qazaqstannyng halyq әrtisi Shәmshi Qaldayaqov 1930 jyldyng 15 tamyzynda Ontýstik Qazaqstan oblysynyng Qyzylqúm audanynda dýniyege keldi.

Býgingi Shәmshi aghanyng tughan kýnine oray, sazgerding taghdyry men ghúmyry jayly «365info.kz» portaly10 derekti úsynady.

Birinshiden, Shәmshining әkesi on sausaghynan óner tamghan ústa, zerger bolghanymen, әnshilikpen әuestigi joq bolady. Sondyqtan búl qasiyet bala boyyna sheshesinen, naghashylarynan darysa kerek.

Ekinshiden, Shәmshi Qaldayaqov pioninony da, dombyrany da josylta tartqan.

Ýshinshiden, qazaqtyng muzyka ónerinde Shәmshining orny erekshe 300-ge juyq әni bar.

Lirikalyq әnderine qaray Shәmshini „Qazaq valisining koroli„ dep atap ketken.

Tórtinshiden, Shәmshi әnderine basqa týgil aghylshynnyng óner qayratkeri Robert Fayler tang qalyp: «Men qazaqtyng úly kompozitorymen tanysqanyma quanyshtymyn. 300 — ge juyq әn shygharu degen — úly erlik! Sizge eskertkish ornatu kerek», — degen eken.

Besinshiden, Shәmshi «Mening Qazaqstanym» әnining tuu tarihyn «Aqmolany Selinograd dep atap, bes oblysty bir ólke etip, ony Resey jaqqa bermekshi bolyp jýrgen kezben baylanystyrady.

Qazaq jeri bólshektengeli jatqanda onyng asqaqtyghyn jyrlaytyn әn kerektigin sezedi. Sóitip, «Mening Qazaqstanym» әni tuady. 2005 jyldan «Mening Qazaqstanym» tuyndysy Qazaqstan Respublikasynyng Memlekettik әnúrany bolyp bekitildi.

Altynshydan, 1992 jyldan bastap sazgerler men әnshiler ýshin Qaldayaqov atyndaghy halyqaralyq bayqau-festivali dәstýrli týrde ótkizilip túrady. Bayqau talay talanttardyng túsauyn kesip, ýlken sahnagha joldama berdi.

Jetinshiden, Shymkent qalasynda oblystyq filarmoniya, Shymkent, Almaty men Astana qalalarynda kóshe attary, kompozitor tughan ólke – Shәuildir auylyndaghy muzyka mektebi – Qaldayaqov esimimen atalady. Shymkent filarmoniyasynyng aldyna Qaldayaqov eskertkishi ornatylghan.

Segizinshiden, 1991 jyly Qaldayaqov jayly ghúmyrnamalyq «Jyldarym menin, jyrlarym menin» (rej. T. Ahmetov) degen derekti telefilim týsirildi.

Toghyzynshydan, sazgerding әnderine kóbinese Múhtar Shahanov, Sabyrhan Asanov, Qadyr Myrza Áli, Júmeken Nәjimedenov, Núrsúltan Álimqúlov, Tólegen Aybergenov, Zәkir Shýkirov, Túmanbay Moldaghaliyev, Ghafu Qayyrbekov syndy qazaqtyng daryndy aqyndary qalam terbegen.

Onynshydan, Shәmshining eki úly әkelerining jolyn quyp, býginde kәsiby muzykant retinde enbek etude.

Abai.kz