Bizde qoghamnyng oiynan shyghatyn janalyqtar men zandylyqtar aitylghanymen, olardyng kópshiligi, jergilikti jerlerde jýzege asyrylyp jatqan joq.

Jyl sayyn myndaghan jastarymyz jogharghy oqu oryndaryn bitirgenimen, óz mamandyghy boyynsha júmys taba almay, bosyp jýr. Al, songhy kezde baryp qaytqan 8 audannyng bildey mekemelerinde zeynetkerlik jasqa tolyp ketkender, әli kýnge deyin taltayyp otyr. Otyr deymiz-au, tuma-tuys, qúda, tamyr-tanystyqtyng arqasynda otyrghan oryndyqtaryna riza bolyp otyr. Maman, biliktilik, talaptyng barlyghy derlik, qajeti joq joramalgha ainalghan. Memlekettik qyzmet oryndary, zeynetkerligine qosa, ailyghyn berip, syi-syipat kórsetuge, arnalghan paragha ainaldy desek, ýstine dóp týsemiz. 

Memlekettik qyzmet pen budjetten jalaqy alatyn zeynetkerler, kelisim shart degen qulyqpen, uaqytsha shartqa otyryp, sayran qúryp jatyr. Qoghamnan, bolashaghyn boldyra almay jýrgen jastarymyzdan qysyludy bilmeydi. Sebebi, olardyng boyynda úyatty sezinetin birde-bir sezim eti qalmaghan. Eger mamany joq, alshaqta jatqan eldi mekender bolsa, kelisuge bolar edi.

Bildey mekemelerdi mamandyghy kelmeytin, týrli sebeptermen memlekettik qyzmetten bosatylghan әperbaqandar basqaryp jatyr.

Mәselen, audandyq «Qazposhta» mekemesin alayyq. Mekeme ekinshi dengeydegi bank qúziretin ala túra, ol mekemeler, injener, zootehnik tәrizdes mamandardyng ermegine berilip qoyylghan. Álde búl mekemelerding basshylyqtaryna qoyylatyn biliktilik talabyna jogharghy bilim bolsa jarap jatyr ma? Bankide qaptap júmys jasap jatqan qarjyger mamandardy, qoy men temir mamany basqarugha bolatyn bolsa, "onda balalarymyzdy biz nege sol mamandyqqa oqytpadyq" degen jaydy aitushylar kóp.

Búl, mekeme jalghyz emes. Qomaqy qarjysy bar, jauapkershiligi men býgingi atalap túrghan ahualdy jaylary shash etekten asatyn memlekettik mekemelerding kópshiligin, zootehniyk, injener, múghalimder basqaryp otyr.

Elbasy men Ýkimetting qoyyp otyrghan talaptaryn, jergilikti jerde  qadaghap, talap etu, qashan qolgha alynady? Audan ortalyqtaryndaghy jauapty oryndardyng barlyghy derlik, әrkimning mazaghyna ainalghan. Búl qisynsyz jaylar tez arada joyylmasa, el arasyndaghy narazylyq otqa ainalmasyna kim kepildik beredi? Zandylyqty qadaghalau oryndary búl jaylargha qatang shekteu qoyyp, oryn alghan zang búzushylyqty jedel toqtatpasa, etek jayghan jýgensizdik shekten shyghyp bara jatyr.

Ábdimәlik Orynbasarov 

Abai.kz