DULAT ISABEKOV: ÁUEZOV AQShA IZDEP JÝRER ME EDI...
Qazaqtyng kórnekti jazushysy Dulat Isabekov qay kezde de qoghamdyq ómirge belsene aralasyp, elde bolyp jatqan ýlkendi-kishili oqighalargha óz kózqarasyn bildirip otyrady.
Qalamgerdi tolghandyrghan mәsele kóp: oqyrman men әdebiyet arasyndaghy baylanys, kýndelikti ómirdegi tosyn jәittar men mәdeniyet salasyndaghy týitkilder...Bizding býgingi әngimemiz de osy tónirekte órbidi.
– «Tamaghy toqtyq, júmysy joqtyq azdyrar adam balasyn» deydi hakim Abay. Elimizde songhy kezderi bolyp jatqan lankestik әreketterdin, týrli zang búzushylyqtardyn, jastar arasyndaghy qylmystyng kóbengine osy Abay atamyz aitqan jaghymsyz nәrseler әser etip otyrghan joq pa?
– Súlmanmahmúttyn: «Jaqsylyq kórsem ózimnen, jamandyq kórsem ózimnen» degen sózi bar. Bәri ózimizden bolyp jatyr. Bizge jau syrttan kelip otyrghan joq. Ózimiz osynday jaghdaygha jetkizip aldyq. Qalay? Óitkeni biz sebebimen emes, saldarymen ghana kýresip jýrmiz. Mәselen, ózin-ózi óltirip jatqan balalardyng týp-tórkini, sebebi neden ekenin zerttep otyrghan arnayy ghylymy instituttar bar ma? Joq. Onyng saldaryna ýnilip otyrghan da eshkim joq. Osynday zertteusiz, saldary anyqtalmaghan jaghdaylarda múnday is-әreketterding beleng ala beretini dausyz. Qazir jastarymyzdyng kóbi – júmyssyz. Úrlyq istegen jigitten súrasanyz, «júmys joq, aqsha joq, sosyn amalsyz úrlyqqa bardym» deydi. Balasyn satqan әielden súrasanyz: «kýn kórisim qiyndap ketti, balamdy satpaghanda ne isteymin?» dep, ózine qarsy saual qoyady. Balasyn satu degen eshqanday dinde joq nәrse. Nemese satu ýshin bala tuu siyaqty dýniyeler bizde ghana oryn alyp otyr. Osynyng bәrining týp-tórkini nede? Júmyssyzdyq pen toyyp tamaq ishkenderding kesiri. Elimizde «Diplommen – auylgha» baghdarlamasy jýzege asty. Osy jap-jaqsy baghdarlamanyng ózin keyde alaulatyp, jalaulatyp jalghan úrangha ainaldyryp alghandaymyz. Mәselen, mening auylym Montaytasta segiz jýz halyq túrady. Ol auylgha diyplommen kimder barady? Auylda tek mektep ghana júmys istep túr. Diplomy barlardyng bәrin tek mektepke apara almaymyz ghoy. Kenes Ýkimeti taraghannan keyin kolhoz-sovhozdardy saqtap qalghan eki memleket ghana bar. Ol – Ózbekstan men Belorussiya. Olardyng bәrinde de júmys bar. Mýmkin, ailyghy az shyghar. Bastysy, eki qolgha bir kýrek tabylyp túr. Býgingidey nauqan qyzyp otyrghan jaghdayda olar qolynan ketpeni men aiyryn tastaghan joq. Barlyghy júmyspen qamtylghan. Bizde bәri tarap ketti. Eki qolgha bir kýrek tabylmay túr. Meninshe, qylmystyng kóbengining týp-tórkini osynda jatyr. Qazir elimizde týrli diny ortalyqtar qaptap ketti. Sony kórip, bilip jýrgenimizben, kýresuge qauqarymyz joq. Qysqa balaq, saqaldylar kóp. Olar qanday aghymnyng ókilderi? Olar dinbúzarlar emes pe? Ony nege zerttemeymiz? Siriyagha kim ketip jatyr? Adasyp jýrgender. Júmys joq, aqshasyz jýrgenderdi týrli aghymgha alyp ketu onay. Olardy eng aldymen aqshamen kózin baylaydy. Tegin tamaq beredi, oqytady. Ary qaray iyirim siyaqty ózine tartyp әketedi de, onay adastyrady. Sosyn óz qalauyn jýzege asyra beredi. Aqtóbe, Almatyda oryn alghan oqighalardyng tamyry osynda ma dep qalamyn. Ótkende Almatyny dýrliktirgen jalghyz adam eken. Jalghyz adamnyng kesirinen jalghyz Almaty ghana dýrlikti me? Býkil Qazaqstannyng nazaryn ózine audardy. Nege bir adam emin-erkin qimyldap jýr? Osynyng bәri de bizding kóp nәrsege dayyn emestigimizdi kórsetedi. Elbasy bastap elimizde tynyshtyq pen túraqtylyqty saqtap otyrghany quantady. Ol da dúrys. Biraq «tynyshpyz» dep alansyz otyrugha taghy bolmaytynyn songhy oqiyghalar dәleldep berdi.
– Jastardyng kóp «adasuynyn» taghy bir sebebi – bilimining joqtyghynan, sauatsyzdyqtan tuyndap otyrghan joq pa?
– Bilimsizdik degenimiz ne? Oqymaghan nadandyq pa? Biraq búlardyng barlyghy keminde 11 jyl mektep partasynda otyrghandar ghoy. Kezinde jeti klasstyq bilimimen el basqarghan adamdar boldy. Ony tarihtan bilesizder. Árip tanymaytyn, mektepte otyrmaghan aqsaqaldar әldeqayda aqyldy bolghan joq pa? Meninshe, múndaghy eng ýlken kiltipan – sananyng tómendigi. Sananyng tómendigi neden bastalady? Keshegi jigit turaly da «tәrtibi dúrys edi» degen pikirler aitylyp jatyr. Ol balanyng adasuyna әdebiyetti oqymaghandy-ghy dep aitar bolsaq, bir ghana jalang sebep bolar edi. Kórkem әdebiyetti kóp oqyghan adam onday is-әreketke barmaytyn da bolar, әriyne. Biraq on bir jyl boyy partada otyrghanda, mektep baghdarlamasy boyynsha әdebiyet sabaghynan qúryghanda birneshe shygharmamen tanysty ghoy. Sondyqtan ony sauatsyzdyqtan osynday is-әreketke bardy dep aitugha auzym barmaydy. Ras, kezinde bizding әdeby shygharmalarymyz qoldan qolgha tiymedi. Tipti mening alghashqy kitabym 24 myng taralymmen jaryq kórgen edi. Qazir sol taralym eki myngha týsip qaldy. «Júldyz» jurnalynyng taralymy – 240 myng bolatyn. Qonyshyna tyghyp alyp qoyshylar tauda oqyp jýretin edi. Kitap dýkenderinde qazaq kitaptary tolyp túratyn. Kitap dýkeni bolmaghan jaghdayda ortalyq dýkenderding bir búryshynda kitaptar satylatyn edi. Tipti kerek deseniz, ýndi shayyna qosyp, kitap tegin taratylatyn. Sol sebepti de, kitap oqyghan adamnyng sanasy ózgeshe qalyptasty. Búzaqylyqtan aulaq jýrdi. Tәrtipsizdikke kóp úryna qoyghan joq. Ári ishki tәrbiyesi bólek qalyptasty. Qazir onyng bәri toqtady. Rasul Ghamzatov bir kezde: «Kenes ókimeti ózinen shirkeudi bólip tastaghan edi. Al tәuelsiz Resey әdebiyetti bólip tastady» degen eken. Ádebiyetti bólip tastau degenimiz – adamdardyng ishki jan-dýniyesining degradasiyagha týsuine әkeledi. Qazir sheneunikterding kóbi kitap oqymaydy. Mektep bitirdi, joghary oqugha týsti. Olardyng qosymsha bir kitaptyng betin ashpaghanyna kәmil senemin. Ózi oqymaghan adam ózgeni qalay tәrbiyeleydi? Olar memlekettegi eng ýlken jauapty adamdar emes pe? Adamdardyng halin biletin, onyng mún-múhtajyna kóz jýgirte alatyn adamdar lauazymdy qyzmetke tartylatyn edi búryn. Qazir mýldem kerisinshe bop ketti. Búryn әdebiyet pen oqyrman bir-ge edi. Býgin әdebiyet pen halyqty bólip tastaghanday әser alamyn. Sonyng kesirinen bilimi sayaz, sanasy tómen jastar kez kelgen aghymgha, kez kelgen uaghyzgha ilesip kete beredi. Ishki mәdeniyeti qalyptaspaghan, baghyt-baghdarynan airylghan jandar kórseqyzar, ilespe, ulanghysh keledi. Ekinshi jaghynan, túrmystyq әleumettik jaghdayy da sebepker bop jatady. Sanany túrmys biylegen zamanda «Aqsha tóleymin» dese, keybir jastar halyqqa qaru kezenuden de tayynbay kete me dep qauiptenemin.
– Ádebiyetti halyqtan bólip tastaudyng bir sebebi – jazushygha da kelip tireletin siyaqty. Ótken ghasyr kenestik keyipkerlerdi tәrbiyelese, býgingi tәuelsiz әdebiyette tәuelsiz keyipkerler әli tughan joq. Sonyng bir úshy әdebiyetting oqylmauyna alyp keldi. Osydan on-jiyrma jyl búryn jazylghan shygharmamen býgingi oqyrmandy tәrbiyeleu mýmkin be?
– Búdan keyin ótken әdebiyet oqylmaydy. Oghan naqty kózim jetti. Ol әdebiyetting jazylyp-jazylmauynan emes. Jaraydy, Múhtar Áuezov «Abay» romanyn býgin jazyp bitirdi delik. Sol romandy júrt talasyp-tarmasyp oqiydy dep oilaysyz ba? Ol kisi romanyn shygharu ýshin aqsha izdep әlek bolyp keter edi. Kitabyn bastyru ýshin, ony ózge tilge audaru ýshin jantalasar ma edi, kim bilsin?! Sol romannyng Kenes kezinde jazylyp qalghanyna quana-myn. Ol sol zamandaghy eng ýlken oqigha boldy da, Lenindik syilyq aldy. Odan keyin әlemge tarady. Oghan sol ýshin qomaqty qalamaqy tóledi. Qazir qalamaqy degen bar ma? Joq. Shygharma mýldem jazylmaydy dep auyzdy qu shóppen sýrte almaysyz. Jaqsy shygharmalar әli de jazyluda. Maghauin «Shynghyshanyn» jazdy. Beksúltan Núrjekeevting «Áy, dýniye-ay» degen romany shyqty. Búryn da jaqsy shygharmalar siyrek jazylghan. «Júldyzdyn» bir sanynda bir ghana shygharma oqylatyn da, qalghany jalpylama dýniyeler bolyp ketetin. Kezinde qansha jazushy tanyldy, qazir de solay. Odaqqa jeti jýzden astam jazushy mýshe bolsa, sonyng alpys-jetpisi ghana tanymal. Oqushy ózgergen joq. Tek ómirdi túrmys biylep ketkeni bolmasa. Onyng ýstine, kitap oqyp otyrugha adamdardyng uaqyty da jetpeydi. Kópshilik kýnkóristing qamymen jýr. Teatrgha barmaghan júrt «Tamashadan» tabylady. Óitkeni onda bas qatyryp jatpaydy. Kýrdeli әdebiyetke, kýrdeli shygharmagha oilanghysy kelmeydi. Onyng ýstine eki myng taralymmen shyqqan jaqsy roman kimge jetedi? Olar Beksúltannyng «Áy-dýniye-ay» romanynyng shyqqanynan da habarsyz boluy mýmkin. Sondyqtan, býgingi әdebiyet pen oqyrman birige me, birikpey me, ol jaghy taghy belgisiz. Degenmen, bir nәrse aqiyqat: әdebiyetti kerek etetin úrpaq joghalghan joq. Taghy bir mәsele, әdebiyetting jaghdayynyng búlay tómendeui bizding elimizde ghana emes. Jogharyda Rasul Ghamzatovtyng pikirin tekke mysalgha keltirgen joqpyn. Óitkeni Reseyde de taralym azayyp ketti. Búryn elu-alpys mynmen taratylatyn kitaptar qazir eki-ýsh myngha týsip qaldy. Kitap naryghy mýldem joq. Kezinde osy mәselege baylanysty mynaday úsynys tastaghan edim: eshqanday velosiyped oilap tabudyng qajeti joq. Esh uaqytta qalamaqyny kóbeyte almaysyzdar. Óitkeni onyng mehanizmi qalyptaspaghan. Sol ýshin memlekettik bir baspany oilastyruymyz kerek. Alghashqy kómek retinde belgili bir mólsherde qarjy bóluimiz kerek. Baspa qalyptasyp alghannan keyin memleketten qarjy talap etpeydi. Ol ýshin arnayy memlekettik jos-par qúryluy tiyis. Jospar boyynsha, ol kitapty qansha talap etedi, sonsha shygharuymyz kerek. Kitaptyng qúnyn kóteruge taghy bolmaydy. Baghasy joghary kitapty eshkim satyp almaydy. On tórt oblystan on tórt myng taralym bolsa, jazushygha sol jetedi. Ministrlik tarapynan arnayy baspa isin damytatyn arnayy departament qúryluy kerek. Ár ónirden baspa ónimderin satatyn dýkender ashylsa, qúba-qúp. Jaqsy kitaptar sol dýkenge túraqty týsip túrsa, jazushy da útylmas edi, memleket te kitap taratu isin jolgha qoyar edi.
– Damyghan memleketterde kitap taratu isimen әdeby agentter ainalysady. Mәselen, sizding «Qarghyn» romanynyz shyqty delik. Roman shyqpas búryn agentter onyng nasihatymen ainalysady. Sol arqyly jazushy qyruar payda tabady. Al jazushy tek jazumen ainalysady. Mýmkin, sizge әdeby agent qajet shyghar. Qalay oilaysyz?
– Ádeby agent boluy ýshin shet elderden ýirenetinimiz kóp әli. Biz ony qazir ýirene almaytyn siyaqtymyz. Óitkeni ol salanyng mayyn ishken, sony jetildire alatyn mamandar kerek. Qúr payda tabamyn degen «jolbiykeler» búghan jaramaydy. Ol tynbay enbek etudi talap etedi. Mәselen, mening әdeby agentim bar delik. Ol әueli myqty baspamen kelisim-shartqa otyrady. Yaghni, kitabymdy aldyn ala satady. Býgingi әdeby agent ony jasay ala ma? Joq. Ónim bar, biraq sony kim satyp alady? Jana shygharma jazsam, ony tegin alghysy keletinder kóp. Songhy ret shygharghan bir kitabyma 168 myng tenge qalamaqy aldym. Jylaghym keledi. Bizde baspalar әmbebap. Balalar әdebiyetin de, muzykalyq shygharmalardy da, sayasy әdebiyetti de basa beredi. Salalyq baspalar joqtyng qasy. «Ámbebap» baspalardyng kózdegeni ne? Onay jolmen payda tabu ghana. Ár baspanyng naqty bir baghyty boluy kerek. Sol naqty bir baghytpen júmys isteytin baspalar auksion úiymdastyruy tiyis. Mәselen, Múhtan Maghauinning «Shynghyshanyn», Beksúltan Núrjekeevting «Áy, dýniye-ayyn», Tólen Ábdikting «Parasat maydanyn» alayyq. Ýsh kitapty birdey auksiongha shygharayyq. Qaysysyna súranys bar? Baspalar әueli sony anyqtap alady. Kommersiya degenimiz – osy. Auksiongha qatysqan shygharmalardy kimder satyp alady? Qaltaly azamattar. Qaltaly azamattar shygharghan qarjysyn aqtau ýshin bar kýshin salady.
Múhtar Áuezov «Abay» romanyn býgin jazyp bitirdi delik. Sol romandy júrt talasyp-tarmasyp oqiydy dep oilaysyz ba? Ol kisi romanyn shygharu ýshin aqsha izdep әlek bolyp keter edi. Kitabyn bastyru ýshin, ony ózge tilge audaru ýshin jantalasar ma edi, kim bilsin?! Sol romannyng Kenes kezinde jazylyp qalghanyna quana-myn. Ol sol zamandaghy eng ýlken oqigha boldy da, Lenindik syilyq aldy. Odan keyin әlemge tarady. Oghan sol ýshin qomaqty qalamaqy tóledi.
Jana shygharma jazsam, ony tegin alghysy keletinder kóp. Songhy ret shygharghan bir kitabyma 168 myng tenge qalamaqy aldym. Jylaghym keledi. Bizde baspalar әmbebap. Balalar әdebiyetin de, muzykalyq shygharmalardy da, sayasy әdebiyetti de basa beredi. Salalyq baspalar joqtyng qasy. «Ámbebap» baspalardyng kózdegeni ne? Onay jolmen payda tabu ghana.
– Auksiongha qatysqan shygharma satylghan son, avtordyng qúqyghy joghalmay ma?
– Auksionda shygharma qansha aqshagha baghalanady? Sol aqsha avtorgha beriledi. Shygharmanyng odan keyingi taghdyryn jazushy sheshpeydi. Bizding baspalarda qanday tendensiya qalyptasqan? Tenderge qatysady. Ol tender jyl bitip jatqan kezde baspagha beriledi. Sosyn baspa apay-topay shygharady da, onyng maghynasyna, mazmúnyna mәn berip jatpaydy. Bastysy, memleketten bólingen qarjyny aqtasa bolghany. Meninshe, memlekettik satyp alu jýiesin qayta qarau qajet sekildi. Ony dúrys kózqaraspen qalyptastyrmay, kórkem әdebiyetting hal-ahualy jaqsarmaydy. Jekemenshik baspalar kýnkóris ýshin shópti de, shóngeni de shygharyp jatyr. Osylaysha, olar әdebiyetti bylghaydy, oqyrmandy býldiredi. Eger memlekettik baspa qúrylyp, jylyna elu kitap shygharylyp otyrsa, sonyng ózinen kóp nәrse útar edik.
– Osydan ýsh jyl búryn Londonda kitabynyz shyqty. Londonda piesanyz qoyyldy. Odan qanshalyqty payda taba aldynyz?
– Kóp payda taptym dep aita almaymyn. Tipti payda taba almaysyn. Azyn-aulaq birdene týsedi. Ol ýshin әdeby agentinning ózinde qor boluy kerek. Sonda ghana baryp ol sening kitabyndy taratu isimen ainalysady. Aqshany aqsha tabady. Kitabyng shyqty delik, ony saudagha shygharu isi mýldem bólek. Ony kelisim-shart boyynsha jasaydy. Aqshasynyng qaytarymy bolmasa, әdeby agent júmys istemeydi. Shyndyghyn aitqanda, sol kitaptyng qansha taralymmen shyqqanyn da bilmeymin. Naryqqa shyqty ma, joq pa, ol jaghy beymaghlúm. Aghylshyndar ne isteydi? Ol óz kitabynyng qayda, qansha taralymmen shyqqanynan habardar bolyp otyrady. Bizde onyng qalyptasqan mehanizmi joq. Sondyqtan, kitaptan da, spektakliden de habarsyzbyn. Ázirge «sabyr saqtanyz» degen aldamshy ýmitpen ómir sýrip jatyrmyz. Aghylshyn әlemi degen mýldem beymәlim dýnie ghoy. Aghylshyn әlemine sinisu kóp jýgiristi qajet etetin siyaqty. Kelesi jyly koroli teatry mening piesamdy qoymaq. Olar ol ýshin ne isteydi? Bir jyl búryn akterlermen kelisim-shartqa otyrady. Kelisim-shartqa otyrghan әrtisterding sebepsizden sebepsiz súranuyna, «auruyna» mýmkindik joq. Olardyng әrbir minuty – aqsha. Ol aqshadan airylmau ýshin baryn salady. Kýndiz-týni enbek etedi. Kelisim-sharttyng uaqyty bitken son, kelesi bir teatrmen júmys isteudi bastap ketedi. Akterlerding bos sendelip, júmyssyz jýrgenin kórmeysin.
– «Ishki mәdeniyeti qalyptaspaghan» kópshilikke arnap, «Mәdeniyet» jurnalyn shygharu qiyn emes pe?
– «Mәdeniyetti» shygharugha ýirenip aldyq. Ózimizding qalyptasqan avtorlarymyz bar. Búryn azyn-aulaq aqsha tólep otyrushy edik. Qazir ol da joq. Qalamaqy toqtap qalghany qiyn bop qaldy. Avtorlardy tegin ústap otyra almaymyz. Degenmen, jurnalda aiyna eki nemese ýsh jaqsy maqala shyqsa, oqyrmandy tәrbiyeleuge sonyng ózi zor mýmkindik.
– Mәdeniyet demekshi, songhy kezderi Mәdeniyet jәne sport ministri Arystanbek Múhamediyúlyna qatysty dau-damay kóbeyip ketti. Mәdeniyet miynistrine sóz erui qanshalyqty dúrys?
– Jalpy, mәdeniyet ministrligi bolghaly beri dau-damaydan aulaq bolghan emes. Tipti kenestik kezenning ózinde Mәdeniyet salasy daudan arylmaytyn. Júrttyng ermek qylatyn salasy da – osy mәdeniyet jaghy. Bayaghyda repertuarlyq redkollegiya degen boldy. Sonyng manayynda pikirtalas tolastamaytyn. Ázirbayjan Mәmbetovting ózin synaushylar óte kóp boldy. «Repertuarlyq redkollegiyany qúrtu kerek» dep jýrip, sonyng bәrin taratyp edi, qazir qayta shulap jatyr: «repertuar redkollegiyasyn qayta qúru kerek» dep. Sol kezdegi dau-damaydyng kóbi dramaturgiyanyng ainalasynda bolatyn. «Orys teatrlary, ózge teatrlar qazaq dramaturgterin qoymaydy» dep shuyldaytyn top qazir orys teatrynda qazaq shygharmasy sahnalanyp jatsa da, ýndemeydi. Piesalarym Týrkiyada, Londonda qoyyldy. Soghan quanghan qazaqty kórgenim joq. Kórdiniz be? Sondyqtan, Mәdeniyet ministrine qatysty dau-damaydyng boluy men ýshin janalyq emes. Óitkeni múnday daular búnymen toqtap qalmaydy. Arystanbekke deyin de múnday dýniyeler bolghan. Búdan keyin de bolady. Kezinde Ermúhamet Ertisbaevty qalay synadyq? «Qazaqsha bilmeydi» dedik. Qazaqsha biletin Arystanbek Múhamediyúly kelip edi, ony da san-saqqa jýgirtip jatyrmyz. Osylardyng auzyndaghy sózdi andyp otyra ma, bilmeymin. Meninshe, Arystanbek osy salada janyn salyp júmys istep jýr. Ári qazaqy tәrbie alghan jigit. Ekinshiden, qazaqy ruhy bar. Ýshinshiden, qazaqtyng ruhany dýniyesi jaqsarsa dep shyryldap jýr. Onyng ýstine, qazir qarjylyq daghdarys ta beleng alyp túr. Teatrgha da, kinogha da aqsha jetpey jatady. Mәselen, Qyzylorda oblystyq teatrynda jylyna bes spektakli qoyylatyn bolsa, qazir onyng ekeuin qysqartugha mәjbýr. Osynday jaghdayda, jalghyz ministr ne isteui kerek? Múnyng bәrin kópshilik ministrden kóretin sekildi. Taghy bir dýniye, miynistrding mәdeniyet salasyna qabileti joq dep aita almaysyn. Óitkeni ol osy ónerding ishinde ósken adam. Ansamblidi basqardy. Óner akademiyasyn basqardy. Ministr oryntaghyna otyrghan sәtten bastap, ony dau-damaydyng ortalyghyna ainaldyryp jiberdi. Qazir ministrlik Kino turaly zandy qayta qarap jatyr. Ol Zandy qayta jóndemesek bolmay-dy. Sondyqtan júmys isteytin adamgha mýmkindik bergenimiz jón.
– Qadyr Myrza Álining «IYirimi» bar. Qalihan Ysqaq «Kelmes kýnderding elesin» jazyp qaldyrdy. Qatar jýrgen qalamger dostarynyz jóninde estelik jazu oiynyzda bar ma?
– Jazghym-aq keledi. Asqar Sýleymenov turaly «Emigrantty» jazghan edim. Sony jalghastyrsam degen oiym bar. Keyde solargha arnap, hat ta jazghym keledi. Ásirese, Oralhan men Aqseleuge múnymdy shaqsam deymin. «Nege ketip qaldyndar? Nege erte asyqtyndar? Bizben birge halyqtyng jaqsylyghyn da, jamandyghyn da birge kórulering kerek edi ghoy» dep jazsam deymin. Olargha aitar oiym, shaghar múnym bar. Ózegimdi órteytin dýniyening bәrin jazyp, aqtarylghym keledi.Qazir ishtegi yzany tógetin adamym da joq. Sondyqtan, bәri mida pisip jatyr. Qaghazgha qashan týsetinin bilmeymin...
Ángimelesken Gýlzina BEKTAS
(Matarial "Ayqyn" gazetining elektrondy núsqasynan alyndy)
Abai.kz