IRGELI ISTING BASYNDA JÚRYNOV JÝREDI
Múrat Júrynov - Memleket jәne qogham qayratkeri. Últjandy azamat. 1970 j – ghylym kandidaty, 1981 j – ghylym doktory, 17 monografiyanyn, 600 maqalanyn, 108 ónertabystyng avtory.
Tómennen jogharygha satylap ósken, yaghny enbek tabysyna oray qyzmeti jogharylaghan. Mysaly, 1970-1982 jyldary agha oqytushy, kafedra mengerushisi, dekan bolyp qyzmet istedi. (Qazaq himiya tehnologiya institutynda) 1982-1985 jyldar aralyghynda Qaraghandy Memlekettik uniyversiytetining prorektory. Al 1985-1991 jyldar aralyghynda Organikalyq sintez jәne kómir himiyasy institutynyng diyrektory bolyp, 6 jyl qyzmet istedi.
Búl jyldar eng auyr, әri eng syndarly jyldar boldy. Óitkeni 1986 jylghy student-jastardyng Almatydaghy Jeltoqsan kóterilisi býkil Qazaqstan jastarynyng ruhany janghyryghyna úlasty. Taptap-janshu apparaty Kolbindik, Gorbachevtyq solaqay sayasattyng qanshalyqty ozbyr ekendigin kórsetti. Últjandy ústazdar men studentter joghary oqu oryndarynan quylyp jatty.
Biraq toqyrau ekinshi jaghynan últtyq namysty oyatty. Osy kezende últtyq qúramynda ózge últtary kóp Qaraghandy qalasynda qazaq tili qoghamy qúryldy. Onyng Tóraghasy bolyp últjandy azamat Múrat Júrynov saylandy. Osylay ghylymiy-zertteu institutynyng diyrektory, әri sayasy túlghagha ainaldy.
Tórt jyl Q.Iassauy atyndaghy Halyqaralyq Qazaq-týrik uniyversiytetinin rektory bolyp Júrynov basshylyq etken jyldary atalghan oqu orny egemen, Tәuelsiz memleketimizding joghary oqu oryndary arasyndaghy irgeli bilim ordasyna ainaldy. Mýkeng qasiyetti Týrkistan qalasynyng qazaqtyng ruhany әri jastar qalasyna ainaluyna erekshe ýles qosty.
1995-1997 jyldary Múrat Júrynúly QR Bilim Ministri bolyp qyzmet istedi. Búl últtyq kadrlardyng ósken jyldary boldy. Óitkeni Múrat Júrynúly uniyversiytetter men instituttardyng rektorlaryn taghayyndau barysynda olardyng iskerligimen birge últjandylyghyna erekshe nazar audardy.
Múrat Júrynov - himiya salasynyng irgeli mamany әri úiymdastyrushysy. 2003 jyldan beri QR Últtyq Ghylym Akademiyasynyng Preziydenti. Qoghamdyq Úiym negizinde júmys isteytin Últtyq Ghylym Akademiyasy ózining negizgi tini – ghylymy ortalyq ekenin saqtap qaldy. Úly ghalym K.Sәtpaev qúrghan Ghylym akademiyasy әrtýrli qúrylymdyq ózgeristerge úshyraghanymen ózining biyik statusyna sәikes júmys istep túr. Jyl sayyn Elbasygha ghylymnyng jay-kýii jóninde Últtyq bayandamany QR Últtyq Ghylym Akademiyasy dayyndaydy. Onda ghylymnyng jay-kýii saralanyp, san týrli úsynystar beriledi. Sonyng nәtiyjesinde qazir әl-Faraby atyndaghy Qazaq Últtyq uniyversiyteti men Ghylym Ordasy arasynda arnayy memoramdumgha qol qoyylyp, bilim men ghylym integrasiyasy jýzege asyryluda. Osylay ghylymy qyzmetkerlerding ýles salmaghy jas ghalymdarmen tolysty. Tolysa bermek, janghyra bermek!
Osynday irgeli isting basynda ómirding ózinen ósken, ghalym, iri úiymdastyrushy Múrat Júrynov jýr.
Últtyq Ghylym Akademiyasynyng qúrylghanyna 70 jyl tolyp otyr. Qazir osynday ataqty akademiyanyng 140 akademiygi men 110 korrespondent-mýshesi, sonday-aq 17 sheteldik jәne 78 qúrmetti mýshesi bar. Osynday quanyshymyzgha taghy bir quanysh qosyldy. Akademiyk, Memlekettik syilyqtyng laureaty, iri-iri halyqaralyq, respublikalyq úiymdardyng mýshesi Múrat Júrynov aghamyz 75-ke kelip otyr. Sizdi, qúrmetti, Múrat Júrynúly, qos merekemen shyn jýrekten qúttyqtaymyn, úzaq ghúmyr, otbasynyzgha amandyq tileymin!
Qúrmetpen Uәlihan QALIJANOV,
M.O.Áuezov atyndaghy Ádebiyet jәne óner institutynyng diyrektory, QR ÚGhA mýshe-korrespondenti, filologiya ghylymdarynyng doktory
Abai.kz