Qytay mәselesi Qazaqstan qoghamynda ýnemi nazarda kele jatqan әri júrt tarapynan qyzu talqygha týsetin taqyryptardyng biri. Qytaymen baylanysty jer mәselesi de neshe mәrte qoghamda ýlken alandaushylyqqa sebep bolghan. Songhy kezderi Qytaydan Qazaqstangha әkelinedi delingen 51 zauyt mәselesi de qazaq baspasózining basty taqyrybyna ainaldy.  Qytay men Qazaqstan arasyndaghy baylanystyng әrtarapty jәne tereng ekenin eskere otyryp, sarapshylar qytaytanu institutyn qúryp, kórshi memleketti jan-jaqty zerttep, tanuymyz shart ekenin aityp keledi. Biraq, onda institut әli ashylghan joq. Tek Qazaqstan Respublikasy Preziydentining janyndaghy Qazaqstan strategiyalyq zertteuler instituty qytaylyq әriptesterimen jolyghyp, tәjirbie almasyp jýrgendigi ghana belgili. Al, qytaytanu institutynyng qajettiligi әri qúryluy kerektigi taghy aityldy. Búl joly múnday úsynysty tarih ghylymdarynyng doktory, professor Qarjaubay Sartqojaúly (surette) aitty.

«El Tәuelsizdigining bayandy boluy ýshin bizge qytaylargha qarata janasha sayasat ústanugha tura keledi. Ol ýshin qytaydyng tilin, janyn, psihologiyasyn, tarihy men mәdeniyetin tereng zerttep, naqty júmystar jasaytyn qytaytanu baghytyndaghy «mystan» instituttar qúru kerek» depti professor. Tarihshy múnday oiyn L.N. Gumiylev atyndaghy Euraziya últtyq uniyversiytetining filologiya fakuliteti Qytay filologiyasy kafedrasy qúrylghandyghynyng bes jyldyghyna oray ótken «Qazaqstandaghy qytaytanu ghylymy: tarihy, býgini men bolashaghy» atty dәstýrli II Halyqaralyq ghylymiy-tәjiriybelik konferensiya barysynda aitty dep baq.kz jazady.

Tarihshynyng búl sózi qytaytanudyng Qazaqstangha sayasi, ekonomikalyq, tarihy jaqtan qanshalyqty qajet ekenin taghy bir ret aighaqtap otyr.

Núra Matay

Abai.kz