Jeksenbi, 29 Qyrkýiek 2024
46 - sóz 5078 0 pikir 20 Qazan, 2016 saghat 11:54

BIZ "JYNNYNG ÚRPAQTARY" BOLYP ShYQPAYMYZ BA?

Baqsylyq - eski dinning sarqyty. Búrynghy kezdegi baqsy, kómeski boljaytyn sәuegeyligine qarap, óz dinining payghambar әuliyesi siyaqty bolghan. Ol kezde jaqsy boljam aitsa, "aspan siyatqty jasyryn elshiler" arqyly jalghasady; til alady degen senim bolghan. Beri kelgende de el sol elshining bәrin beker dey almaghan. Biraq búrynghy nanym boyynsha, ol elshi qadirli, qasiyetti sipatqa ie bolsa, beri kelip músylmanshylyq jengen song qaranghylyq, jamandyq belgisin bildiretin jiyrenishti zattar bolyp, jyn dep atalghan. Barlyq baqsylyq jolyna qayshy keletin, adamshylyqqa qas tabighattan shyghatyn siyaqty bolghan. Sol sebepti, baqsynyng barlyghynyng týp iyesi shaytan, peri siyaqtylar dep, búrynghy dinnen qalghan nanymnyng barlyghyn bergi músylmanshylyq zamanyndaghy jamanshylyq iyelerine aparyp qosaqtap qoyghan. 

***
Berirek kelgen zamanda kóp baqsylar: "Jynnyng ishinde tazasy bar, músylman jyn, kәpir jyndary bar", - dep ekige aiyryp kelip, músylman jyngha syiynamyz dep, barlyq payghambar, әuliyeler, aruaqtardy shaqyryp, saryn aitatyn bolghan. Búl baqsylyq negizi әlsirep qúlaugha ainalghan song jana zaman aghymyna boy úsynyp, músylmandyqqa auyl-ýy qonyp, bitim jasamaq bolghany. Múny baqsylyqtyng joghalar aldyndaghy azghyndaghan kezi dep esepteu kerek.

M.Áuezovtyng "Dinmen baylanysty ólender" atty maqalasynan. 
Shygharmalar jinaghy, 16 tomgh Almaty, 1985gh 43-46 bb.

PS: Kiyeli ruhtardy, ata-baba aruaqtaryn "jyn" dep kelmsitu býgin ghana bastalmapty. Baqsylar óliler men tiriler arasyndaghy dәnekerler edi. Eger rasynda bizding ata-babamyz "jyn" bolsa, biz ózimiz de sol "jynnyng úrpaqtary" bolyp shyqpaymyz ba?

Arman Áubәkir

Facebook-tegi paraqshasynan

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alashorda

IYdey Alasha y sovremennyy Kazahstan

Kerimsal Jubatkanov 2578