ELIMIZDEGI GENDERLIK SAYaSATTYNG BAGhYTY DÚRYS
Keshe Ýkimet ýiinde Memlekettik hatshy Gýlshara Ábdiqalyqovanyng jetekshiligimen Preziydent janyndaghy Áyelder isteri jәne otbasylyq-demografiyalyq sayasat jónindegi últtyq komissiyanyng kezekti otyrysy ótti, - dep habarlaydy "Egemen Qazaqstan" gazetining tilshisi.
Otyrysty ashqan Memlekettik hatshy birinshi kezekte Elbasy Núrsúltan Nazarbaevtyng biylghy 1 qyrkýiekte ótken Parlament sessiyasynyng ashyluyndaghy: «Qazaqstan Tәuelsizdigining 25 jyldyq mereytoyyn qarsy alu – jyldyng eng negizgi oqighasy. Bizge elimizding barlyq jetistigin saralap, manyzdy nәtiyjelerdi qazaqstandyqtargha jetkizu óte qajet», degen sózin eske saldy. Odan әri G.Ábdiqalyqova Últtyq komissiya bastamasymen qolgha alynghan «25 paydaly is» atty respublikalyq aksiyasyn ótkizude әielder qauymynyng ýlken ýlesi bar ekenin jetkizdi. «Aksiya ayasynda daryndy jetim balalardy qoldau, balalar dәrigerlik mekemelerin jabdyqtau, kәsipker әielderdi tegin oqytu jәne basqa da manyzdy sharalar úiymdastyryldy», - dedi ol.
Búdan keyin Jogharghy sot, Bas prokuratura, Ishki ister miynistrligi, Densaulyq saqtau jәne әleumettik damu ministrligi ókilderining «Áyelderge qatysty kemsitushilikting barlyq nysandaryn jong turaly» tújyrymdamany jýzege asyru, sonday-aq, Jambyl jәne Batys Qazaqstan oblystary әkimdikterining Qazaqstan Respubliykasynda 2006-2016 jyldargha arnalghan Genderlik tendik strategiyasyn oryndau jónindegi aqparattary tyndaldy.
Atalghan aqparattar boyynsha, elimizde әielderding qúqyqtary men mýmkindikterin keneytu isi dúrys jolgha qoyylghan. Búl mәselede Qazaqstan Dýniyejýzilik ekonomiykalyq forumnyng jahandyq reytinginde 47-oryngha ie bolyp otyr.
Sonday-aq, jiynda atap ótilgendey, Últtyq komissiyagha әdil tórelikke qol jetkize almay jýrgen әielderden shaghymdar jii týsude. Mysaly, 2015 jyly sottargha týsken qylmystyq ister boyynsha jәbirlenushilerding 43,1 payyzy әielder men balalargha tiyesili bolypty.
Sonymen birge, otyrysta elimizde túrmystyq zorlyq-zombylyqty azaytugha baghyttalghan naqty sharalar qabyldanyp otyrghany, qúqyq búzushylargha yqpal etuding nәtiyjeli tәsili zandyq túrghyda engizilgeni, qúqyq búzushylarmen profilaktikalyq әngime jýrgizu, qorghau úigharymdaryn shygharu jolgha qoyylghany sóz boldy. Búghan qosa, jiynda sot aldynda qúqyq búzushylardyng tәrtibine erekshe talaptar qong ókilettigi berilgeni, «Túrmystyq zorlyq-zombylyqtyng aldyn alu turaly» Zandy qabyldaghan kezden beri ishki ister organdary qyzmetkerlerining aralasuymen 206 mynnan astam qorghau úigharymy shygharylghany, sottar tarapynan qúqyq búzushylardyng tәrtibine qatysty 22,5 myng erekshe talaptar qoyylghany aityldy.
Óz kezeginde Densaulyq saqtau jәne әleumettik damu miniystrligining ókili «Júmyspen qamtudyng jol kartasy-2020» baghdarlamasy shenberinde әielderdi júmysqa ornalastyrugha qatysty qabyldanyp jatqan is-sharalar turaly mәlimet berdi. Búl mәlimetke qaraghanda, qazirgi tanda әleumettik kelisimshartqa 74,8 myng әiel qol qoyghan. Olardyng 46,8 payyzy auyl túrghyndary kórinedi. Sonymen qatar, әielderge auyr jýk kóteru men ony qozghaudy shekteu normalary qarastyrylghan 287 júmys tizimi bekitilipti.
Otyrysta Memleket basshysynyng tapsyrmasy boyynsha týzilgen Qazaqstan Respublikasynyng 2030 jyldargha deyingi otbasylyq jәne genderlik sayasatynyng tújyrymdama jobasynyng túsaukeseri ótkizildi. Ayta keteyik, búl tújyrymdama qazirgi әlemning naqty erekshelikterin eskere otyryp, elimizde otbasylyq jәne genderlik sayasatty jana sapaly dengeyge kóteruge baghyttalghan.
Jiyn sonynda otyrysty qorytyndylaghan G.Ábdiqalyqova qaralghan mәseleler boyynsha memlekettik organdargha tiyisti tapsyrmalar berdi.
Joldybay BAZAR
Abai.kz