Mening oiymsha, bizge últtyq әdebiyet kýni kerek. Nege, sebebi әrbir halyqta onyng ruhany jәne әdeby baylyqtardy, ýlken jetistikter men baghyndyrghan shyndardy qamtyp kórsetetin úly túlghalar men әdeby shygharmalar bar. Qazaq últtyq әdebiyet turaly sóz qozghasaq, birinshiden Qyz Jibek eposy, sosyn úly Abay esimizge týsedi. Qyz Jibek eposy bizding tarihymyzdyng beynesi bolsa, úly Abay bizding mәdeniyetimizding jarqyn beynesi.

Kezinde úly Abay "ghylym tappay maqtanba" dep bizdi qazaqtardy eurapalyq ghylymdardy ýirenuge shaqyrghan, onyng osy ósiyeti әli óz mәn-maghynasyn joghaltqan joq. Óz zamanynda úly Abay әlemdik әdebiyetting qazynalaryn audaryp bizdi әlemning mәdeniyetine qatystyrghan. Osy Abay atamyz kezinde bizdi Gete men Pushkinning shygharmalarymen tanystyrdy, mәselen Tatiyananyng Evgeniy Oneginge jazylghan haty qazir bizding eng sýiikti әnderimizding biri. Yaghny Abay óz ómir jolymen qay jaqqa qaray jyljuymyz kerek ekenin (bilim, ghylym men mәdeniyet) kórsetip berdi. 

Biz qazaqstandyqtar, qazaq halqynyng ruhany baylyghy men әdebiyetimen maqtanugha tolyq qúqylymyz. Bizding últtyq mәdeniyetimiz bizding elimizben birge ósken jәne nyghayghan. Ol bizding halqymyzdyng tarihyn, ýmitterin jәne armandaryn qamtyp kórsetken, sonymen qatar qoghamda tәrbiyelik jәne aghartushylyq rólin atqarghan. Bizding әdebiyetimizding kózqarasymyzdy keneytken, әlemning úly oishyldar men jazushylarynyng tuyndylarymen jәne basqa halyqtardyng mәdeniyetimen tanystyrghan. Bizding әdebiyet halqymyzdyng ruhany әlemin bayytyp, últtyq mәdeniyetimizding jәne ónerimizding damuynyng eng basty negizi bolyp qyzmet etken.

Jýzdegen jazushylar bizding últtyq әdebiyetimizding damuyna óz ýlesin qosqan. Iliyas Esenberliyn, Múhtar Áuezov, Sәbit Múqanov jәne taghy basqalardyng arqasynda últtyq әdebiyetimiz joghary dengeyge kóterilip, damydy.

Mening oiymsha, memleket bizding halqymyzdyng ruhany múrasyn saqtaugha jәne zertteuge erekshe kónil bólu kerek. Memlekettik tildi damytu ýshin naqty qadamdar jasaluy tiyis dep bilemin. Memleket kórkem әdebiyetting damuyn jәne kitәp shygharudy qoldau kerek. Negizgi әlemdik tilderge qazaq әdebiyetining klassikterining tuyndylaryn audarugha mindettimiz. Mәdeniyet ministrligin osy júmysty qolgha aludy súraymyn. Men osy atauly kýn ayasynda sheteldegi qandastarymyz túratyn jerlerde bizding jazushylarymyzdyng shygharmashylyq keshterin, oqyrmandarmen kezdesuin úiymdastyru kerek dep oilaymyn, óitkeni otanshyldyq qúndylyqtardy tek bizding elimizde ghana emes, sheteldegi qandastarymyzdyng arasynda da nasihattau kerek.

Biz jas daryndy jazushylar men aqyndargha kómektesuge tiyispiz dep bilemin, jas daryndy jazushylar men aqyndardy marapattau ýshin arnauly memlekettik syilyq jariyalau kerek. Sonymen qatar, bizding sheteldegi qandastarymyzdyng arasynda da daryndy jazushylar men aqyndar bar, yaghny biz olardyng tuyndylaryn jaryqqa shygharyp onymen otandyq oqyrmandy tanystyrugha tiyistimiz.  Qazaq әdebiyetining qlassikterining múrasyn nasihattau ýshin biz kóptep shygharmashylyq keshterdi, dóngelek ýstelderdi, aqyndyq festivalidardy, kitappen tanystyrulardy ótkizuimiz kerek, biz halyqaralyq kitap jәrmenkelerine belsendi qatysyp, sol jaqta qazaq әdebiyetining klassikterining shygharmalaryn nasihattaumyz kerek. Otandyq әdebiyetti keng nasihattau ýshin әdebiyet jylyn ótkizu óte paydaly bolar edi, sondyqtan әdebiyet jylyn jariyalau kerek. Bizge әdeby josparlargha jaratylatyn maqsatty granttardy tóleudi úiymdastyru kerek. Aqparatty qoljetimdiligin arttyru ýshin biz elimizde kóbirek kitaphanalardy saluymyz kerek dep oilaymyn. Mәdeniyet jәne sport ministrliginen osy júmystardy qolgha aludy súraymyn.

Qazirgi jahandanu, tynyshsyz kezende, internet keng paydalanatyn kezende bizding últtyq әdebiyetting aldynda ýlken jauapty mindetter túr. Ol halyqqa shyndyqty jetkizu, halqymyzdy Otan ýshin eren enbek etuge, elimizdi damytugha shabyttandyru jәne de halqymyzgha ýmit pen senim beru. Biz jәne býkil órkeniyetti adamzat maqtan tútatyn jana tuyndylardy, jana daryndy әdebiyetshilerdi kýtudemiz.

Biz qazirgi buyn, óz әdebiyetimizdi, mәdeniyetimizdi, babalarymyzdyng ruhany múrasyn bilip qúrmetteuge tiyistimiz jәne әrqashanda bizding әziz babalarymyzdy isterining layyqty jalghastyrushy boluymyz mindettimiz dep esepteymin. Biz úly Abaydyng eng negizi ósiyetin oryndaugha tiyistimiz, ol elimizding birligin jәne halqymyzdyng birtútastyghyn kózimizding qarashyghynday saqtau. Bizding halqymyzdyng kóptegen buyndary ghasyrlar boyy armandaghan myqty, әleumettik, órkeniyetti, damyghan memleketti qúrugha mindettimiz!

Rýstem Dosymqúlov

Abai.kz