ORYS GAZETTERI KÓBEYIP, QAZAQ GAZETTERI JABYLYP JATYR
QR Aqparat jəne kommunikasiyalar ministri Dəuren Abaevtyng jəne QR Mәjilis pen Senat deputattarynyng nazaryna!
Qúrmetti hәm qúzyretti El aghalary! Sizderding el ýshin jasap jatqan qyzmetterinizdi baghalay, əri isterinizge sәttilik tiley otyryp nazarlarynyzgha kópti tolghandyryp jýrgen bir mәseleni úsynbaqpyn!
Əngime jarnama jayly. Jauyr bolghan taqyryp. Əytse de, taghy bir aitugha tura kelip túr.
Keyingi uaqytta qazaq tildi basylymdar jabylyp nemese saytqa ainalghan jaghday kóp. Mysalgha, Respublikalyq "Núr Astana", "Halyq sózi", "Alash ainasy" gazetteri. Osynday ýlken basylymdar jabylyp jatqanda oblystardaghy tәuelsiz basylymdardyng hal-jayy aitpasa da belgili.
Qazaq basylymdary kýireuik kýy keship jatsa orystildi basylymdar kerisinshe kóbeyip, órkendep keledi. Biz búl tústa Ýkimet pen onyng sayasatyn kinalaudan aulaqpyz. Naryqtyq qogham bolghan song ər basylym óz kýnin ózi kóru kerek ekenin de bilemiz. Biraq, orystildi gazetter ómir sýruge beyimdi, qazaqtildi gazet əljuaz degenge taghy kelispeymiz. Kelispeuge sebep bar.
Aytatyn uəj mynau:
Biz qazaqstandyq kәsipkerler men bankterding qaltasynan orystildi basylymdardy (ərtýrli sayasy baghyttaghy) asyrap otyrmyz. Jarnama berushining bəri orystildi gazetke jýgiredi. Al qazaq gazetinde "eske alu" men "qúttyqtau", "nekrolog". Əlbette, jarnama izdep qazaq jurnalisteri de jan salyp kórgen. Biraq, "joq" degen jauap aldan shygha beredi. Memlekettik tilde jarnama beruge qúlyqsyz. Yaghni, kәsipkerge Memleketting qoldauy kerek te, memlekettik til kerek joq degen sóz. Sonda, búlardiki Memleketting sayasatyn qoldamaghany bolyp shyqpay ma? Al eger osylay jalghasa beretin bolsa tәuelsiz qazaq basylymdary jappay jabylyp, Memleketting budjetin emgen biren-saran qazaq tildi gazetter ghana qalatyny anyq. Búl - tragediya!
Saldary:
1) Qazaq tilin qorlaghan mazaq jarnama. (Eger jarnama berushi tarap qazaq gazetimen istes bolsa sauatsyz jarnamany tamyrymen joigha bolar edi.)
2) Búnyng saldary Qazaqstannyng ishki sayasatyna da keri əserin tiygizbek. Óitkeni jarnamany azyq etken orystildi basylym sanyrauqúlaqtay kóbeygen ýstine kóbeyip, qazaqtildi gazet kemigen ýstine kemy beredi. Tepe-tendik saqtalmasa ne bolatynyn Sizder jaqsy bilesizder.
3) Búghan Til məselesin qosynyz.
4) Təuelsiz qazaq basylymdary bolmasa, Últtyq iydeologiya qalay qalyptaspaq?
Osynyng barlyghy bir ghana kýrmeumen baylanghan. Sizderden súraytynymyz, jarnama turaly zandy qayta qarau. Jəne Memleketting ishki sayasatyna say jarnamanyng memlekettik tilde jariyalanuyna mindetteu.
Gazetterdi naryqqa beyimdeymiz dep jýrip naryqtyng betin gazetke búrudy úmytqan siyaqtymyz.
Bizding orystildi basylymdargha esh qarsylyghymyz joq. Biraq, qazaqtildi gazetterding shanyraghy shayqalyp túr. Eger biz aitqan jarnama məselesi sheshiler bolsa memleketten gazetterge bólinetin qarjy shyghynyn da azaytugha mýmkindik tuar edi - au.
Búl bir jaghy bazyna, bir jaghy úsynys dep qabyldaghaysyzdar!
Janat JANQAShÚLY, "Arqa aqshamy" gazetining bas redaktory
Abai.kz
