Dýniyede paydasyz nәrse kóp qoy. Mysaly temeki. Ol paydaly ma? Joq, biraq bәri tartady. Mentalidi arifmetika paydaly ma? Joq. Ol da temeki siyaqty kerek emes ónerding bireui.

Dәlirek aitsaq, búryn bolghan óner. Búdan jýz jyl búryn eshqanday kompiuter, kalikulyator bolmaghan. Sol kezde japondar men qytaylardyng oilap tapqan óneri. Onda eki tanbaly sandy eki tanbaly sangha kóbeytedi. Siz ony bir minut kóbeytesiz, ol otyz sekund. Al ne bolypty? Ony kalikulyatormen eseptey salghan onay emes pe? Bas sol aqymaq esepti shygharu ýshin kerek pe? Bas tirlik jasau ýshin kerek. Al múnday eseppen kim tirlik jasay alady?

Al midy damytu ýshin eng keremet óner – skripka. Emosiyagha da, ózine de paydaly. Sharshaghanyng basylady. Al myna mentalidi arifmetika dep jýrgenderining 15 dengeyi bar eken. Ony on jyl oqidy.

Búl bireuding Amerikadan alyp kelgen franshizasy. Bizding eldegi basshysy – bir týrik. Biraq ortalyqtaryna baryp bastyghyn súrasan, kim ekenin aitpaydy. Solay ýiretip qoyghan. Múghalimderding jalaqysyn 50 myng tengeden bastaydy. Ebin tapsan, kóbeytip alasyn. Piramida siyaqty. Ýstindegisi útady, qalghany útylady. Múny ýiretu ýshin matematik boludyng qajeti joq. Eki-ýsh ret kórsen, ózing de ýirenip alasyn. Sosyn jýredi on jyl boyy. Bir dengeyi bәlenbay myng tenge túrady.

Adam da aqymaq emes qoy. «Áy, men on jyl oqyghanda osydan ne úttym?” dep oilauy kerek. Ýsh tanbaly sandy ýsh tanbaly sangha kóbeyttin. Onyng ne keregi bar? Mysaly, sirkke barsanyz, bireu múrnyna búranda tyghady. Sol óner me? Sirk ýshin óner shyghar, biraq paydasy qansha? Ony kóru ýshin adamdar aqsha tólep keledi. Boldy. Aqsha tabudyng joly. Mynau da sol siyaqty. Kóshege shyghyp sausaqtarynmen býitip-býitip (qolymen kórsetti) tez- tez eseptep beresin. Aqymaq jurnalister sony “oh” dep telebaghdarlamagha shygharyp jiberdi. Ol óner emes. Ol – sirk. Ghylymnyng manayyna da jolamaydy....

Asqar Júmadildaev

Abai.kz