AYTQAN EKEN, ER JÝSIPBEK...
"Orys balasy oqudan bosasa, futbol, dop, jarys, neshe týrli dene tәrbiyesi, qazaq balasy oqudan shyqsa kóshe qydyru, tanys jaghalau, joq jerden payda qyla qoy... Orys balasy bos bolsa qús atady, qayyqqa minedi, muzyka tartady, kitap, әdebiyet qaraydy. Qazaq balasy qoly bosasa, týtin andidy, ósek andidy...
Bú qalay? Orys balasy istegen óner qazaq balasynyng qolynan kelmey me? Ábden keledi. Biraq moyny týskir jar bermeydi. Nege? Kórgeni, ýlgisi jaman.
Jas kýninde balasy birdenege úrynyp ne bir jerin qanatyp alsa, balajan ana ýstine qarap: "Quatym-ay! Auyryp qaldy ma? Ýrleyinshi, sýieyinshi" dep, auyrghan jerin odan jaman auyrtady. Ayaghan sayyn balasy odan sayyn bajyldap jylaydy.
Búl nege ýiretedi? Jylauyqtyqqa, ótirik baybalamgha, sary-uayymgha, әienkestikke ýyretedi.
Ardaqtaghan jalghyzyn, әitpese adam olar kóz núryn ata-anasy jasynan súranshaqtyqqa ýiretedi. "Aghatayynnyng qamshysyn súray ghoy", "Balanyng meselin qaytarmanyz", "Atalary aittyq, bayghazy, kórimdik beretin shyghar", "Qaraghym súra, bermese jyla", "Pәlenshe jangha bermegen maly adyra qalsyn" - mine, qazaqtyng jasynan balasyn baulu týri. Ósken song búl bala simtik bolmay, súranshaq bolmay, jalynghysh, jaghynshaq, jaramsaq bolmay túra ma?
Súranshaqtyq qazaqtyng ózine min emes kórinedi. "Jylamaghan balagha emshek bermeydi", "Bermeytin sarang bolmaydy, súrauy jetpeydi", "Bergen perne búzady" - mine súrau qoldaghan danalyghy.
...Zaman ótken joq. Jaman әdetten qútylam degen adam qyryqqa kelse de, qútylugha bolady. Ádetke qarsy әdetti shoqpar qyla bilu kerek. Jylauyq, baybalam, jalynshaq, súranshaq, jaghynshaq, jaramasaq elding jany qúl bolady. Qúldyqtan bosanghandy jastardyng minezi dәleldeydi. Joq bolsang da iri kónil, súnqar minezdi bol. Onday Qartqojalar bizde joq emes, bar. Solardan ýlgi alyndar, bauyrlar!"
Jýsipbek Aymauytov
Dosjan Toqtarúlynyng Feysbuktegi paraqshasynan alyndy