Senbi, 23 Qarasha 2024
Janalyqtar 2990 0 pikir 21 Qyrkýiek, 2010 saghat 07:12

Yrysbek Dәbey. Qara orman qazaqtyng qara shanyraghy

Qazaqstan Jazushylar odaghy - 75 jyl

Qazaqstan Jazushylar odaghy - 75 jyl

Maghjan aqyn aitqanday «Altyn kýnnen baghasyz bir belgi bop» bizge jetken qazaq ruhaniyatynyng qara shanyraghy Qazaqstan Jazushylar odaghy. Qazaq halqynyng aldynda Jazushylar odaghynyng sinirgen enbegin tarihy zerdelegen kezde qystyng kóktemge úlasar kezinde soghatyn «altyn kýrek» jelimen ghana salystyrugha bolady. Búl әldekimge asyryp aitqanday kóriner. Qara orman qazaq ýshin shahit keshken Alash ayaulylarynyng songhy tynysy ýzilerge taqalghan shaqta keregesin kenge jayyp, últtyng bary men joghyn týgendep, asyly men jasyghyn rettep otyratyn úiym retinde dýniyege kelgen kiyeli bosaghanyng úrpaq aldyndaghy tarihy manyzyn әriyne, «altyn kýnning asyl múrasy», «altyn kýrek» jelge balap otyrghanymyz teginnen tegin emes. 1934 jyly Sәken Seyfulinnyng bastamasymen qúrylyp, M.Áuezov, I.Jansýgirov, Sәbit Múhanov, Ghabit Mýsirepov, t.b. alyptarymyzdyng qoldap-quattauymen, halqymyzdyng әdebi, mәdeni, sayasiy-әleumettik ómirinde ýlken manyzgha ie úiymgha ainalghan Qazaqstan Jazushylar odaghy-túghyn. Keshegi «saptyayaqqa as qúiyp, sabyna qarauyl qoyghan» qyspaghy kýshti Kenes Odaghynyng qapasynda ottegi syilaghan azdaghan kenistik - Jazushylar odaghynyng ghimaraty bolatyn. Qazaqtyng mýddesi osy ýiding minbesinen býkpesiz kóteriletin. Yzgharly Jeltoqsan oqighasynan kóp úzamay Júban Moldaghaliyev kýlli qazaq halqyna әkelik dәrejege kótergen sózin osy minbeden sóiledi. Qazirgi sayasattanushy qauym oi-parasattyng jetekshi kýshine ie bolsa da qazaq halqynyng sanasyna dәl Jazushylar odaghynyng minbesinen aitqanday әser etip otyrghan joq. Múnyng júmbaghyn sheshu asa kýrdeli emes. Jazushy qauym qalay bolghan kýnde qazaq últyn shyn jýregimen sýidi, sol ýshin qúrbandyqqa barudyng alghysharttaryn jasady. Búl siz ben biz oilaghannan góri asqaqtau armandardyng jiyntyq mәni tәuelsizdik jolyndaghy kýresting temirqazyghy edi. Tar zamanda da qazaq namysynyng aq tuyn alasartpaghan kiyeli shanyraq, býgingi tәuelsiz qazaq qoghamynyng ruhaniyatyna baghyt-baghdar siltep, tarihy missiyasyn  sәtti oryndap keledi. Tәuelsizdik alghan alghashqy ótpeli, ólara kezenderde nemese naryqqa moyyn búrghan býgingi dәuirde bolsyn әdebiyetimiz ben mәdeniyetimizding joqtaushysy bolyp, kóne kóz qariyaday eldigimizdi, birligimizdi saqtaugha kóz-qúlaq bolyp otyrghan taghy osy Jazushylar odaghy. Jattandy sózderding órisinen úzay almaytyn tilding qysqalyq jasaytyny jaman. Áytpese kókeyde bәri sayrap túrghan joq pa...

Ótken ghasyrdyng basynda oyanghan últtyq sananyn, eldik aqyl-oydyng eskertkishindey Qazaqstan Jazushylar odaghynyng 75 jyldyq mereytoyy  barshanyzgha qútty bolsyn deymiz.

 

Yrysbek Dәbey

 

0 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1465
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3236
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5373