Esterinizde bolsa, 2017-jyldyng 27-aqpany kýni  «Abai.kz» aqparattyq portalyna Qaynar Kemelbekúlynyng «QADYRALINANYNG PREZIYDENT QOL QOYGhAN ZANDY BÚRMALAUGhA HAQYSY BAR MA, MYRZAHMETOV MYRZA?!» (http://abai.kz/post/view?id=12850 ) atty maqalasy jariyalanghan bolatyn. Maqala sharuashylyq qúru ýshin Jer telimderin súrap ótinish hat jazghan qandastarymyzgha  Aqmola oblystyq Jer qatynastary basqarmasynyng basshysy Almagýl Qadyralinanyng «Jer kodeksi» men «Halyqtyng kóshi-qony turaly» Zang jobasyndaghy normalardy búrmalap týsindirgen jauabyna baylanysty edi.

Jer súraghan qandastarymyzgha dәl sol Qadyralinasha jauap bergen Aqmola oblysy, Ereymentau audanynyng әkimi Ermek Núghymanov turaly 13 nauryz kýni atalmysh saytta «ERMEK NÚGhYMANOV ELBASYNYNG ZANYNA QARSY MA?» (http://abai.kz/post/view?id=13002 ) degen mening de maqalam jaryq kórgen.

Atalghan eki maqalanyng aldynghysy  QR Premier-Ministrining orynbasary, QR Auyl sharuashylyghy ministri Asqar Myrzahmetovtyng atyna jazylypty.

10 nauryz kýni  Qazaqstan Respublikasynyng Auyl sharuashylyghy birinshi viyse-ministri Qayrat Aytughanov «Núr Otan» partiyasynyng Respublikalyq qoghamdyq qabyldau bólmesinde  azamattarmen qabyldau ótkizgen kezde oralman aghayyndar kelip, osy Jer mәselesine baylanysty ótinishterin aitty. Partiyanyng Respublikalyq qoghamdyq qabyldau bólmesining mengerushisi J.Jýkenov te Auyl sharuashylyghy ministrligining osy týiinge nazar audaruyn ótindi. Birinshi viyse-ministri Q.Aytughanov kómekshisi arqyly QR Auyl sharuashylyghy viyse-ministri Erlan Nysanbaevqa tapsyrma berip, qandastrymyzdyng Zang boyynsha jer alu mәselesindegi kedergini sheshudi búiyrghan edi.

Býgin Auyl Sharuashylyghy ministrliginde Erlan Núralyúlynyng tóraghalyghymen sol JER turaly jinalys ótti.

Jinalysqa QR Auyl sharuashylyghy viyse-ministrining kenesshisi Túrghanbay Tәjmaghambet, QR Auyl sharuashylyghy viyse-ministrining Jer resurstaryn basqaru komiytetining tóraghasy Ermek Karentaev, onyng orynbasary Gýljahan Biymendina, qúqyqtyq qamtamasyz etu basqarmasynyng basshysy Almas Toqsanbaev jәne Jer qatynastaryn damytu jәne jerge ornalastyrudy damytu basqarmasynyng bas sarapshysy Asel Qyryqbaeva qatysty.

Telekópir arqyly baylanysqa shyqqan Aqmola oblystyq Jer qatynastary basqarmasynyng basshysy Almagýl Qadyralinanyng qaytatyn týri joq, әli qasarysyp otyr. Birde «Jer zannamasynyng keybir normalaryn qoldanugha moratoriy engizu turaly Qazaqstan Respublikasy Preziydentining 2016 jylghy 6 mamyrdaghy №248 Jarlyghyn», birde Qazaqstan Respublikasynyng azamattyghy turaly zandy kóldeneng tartyp, biraz kósildi. Sondaghy aitpaghy: «Oralman» – sheteldik, azamattyghy joq adam nemese sheteldik zandy túlghagha jatatyn kórinedi. Sondyqtan olargha Jer beruge bolmaydy-mys! Al, ózi «oralman – tarihy otanynda túraqty túru maqsatynda Qazaqstan Respublikasyna kelgen jәne osy Zanda belgilengen tәrtippen tiyisti mәrtebe alghan, Qazaqstan Respublikasy egemendik alghan kezde onyng sheginen tys jerde túraqty túrghan etnikalyq qazaq jәne onyng Qazaqstan Respublikasy egemendik alghannan keyin onyng sheginen tys jerde tuylghan jәne túraqty túrghan últy qazaq balalary» dep, oralmandargha zanda berilgen anyqtamany zulatyp otyr.

Biraq, Almagýl Amanjolqyzy osy anyqtamadaghy «osy Zanda belgilengen tәrtippen tiyisti mәrtebe alghan» degen týiindi týsinip túrghan joq. Sonday-aq, anyqtamada «Oralmandardy» «sheteldik», «azamattyghy joq adam» nemese «sheteldik zandy túlgha» demey, «etnikalyq qazaq» jәne «onyng últy qazaq balalary» dep taygha basqan tanbaday etip atap kórsetkenin de angharatyn týri kórinbeydi. «Jer kodeksinin» 46-babynda, «Halyqtyng kóshi-qony turaly» Zanynyng 23-babynda Oralmandargha jer telimi beriledi dep ne ýshin kórsetilgeni Almagýl Qadyralinanyng qaperine kirip shyghatyn emes. Tipti, «Jeri bólisuge jatpaytyn memlekettik auyl sharuashylyghy úiymdarynyng qúramynan shyqqan jәne shartty jer ýlesi qúqyghy búryn berilmegen osy aumaqta túratyn azamattardyn, sonday-aq ORALMANDARDYNG sharua nemese fermer qojalyghyn nemese auyl sharuashylyghy óndirisine baylanysty ózge de qyzmetti jýrgizui ýshin arnayy jer qorynyng jerinen birinshi kezekte jer uchaskesin alugha qúqyghy bar» degen «Jer Kodeksinin» 100-babyn oqymaghan kórinedi.

Al, Ereymentau audanynyng әkimi Ermek Núghymanov Elbasy qol qoyghan Zangha senbey, audandyq prokuraturagha hat jazyp, «Oralmandargha jer beruge bola ma, joq pa?» dep núsqau súrap jýr eken...

Qazaq kóshi bastalghaly 25 jyl boldy. Kóshi-qon sayasaty jolgha qoyylghaly da shiyrek ghasyrdan asyp barady. Al, Jer Kodesining songhy ret ózgertuler men tolyqtyrular engizilgenine de kóp bola qoyghan joq. Onyng býgingi sózderin tyndap, shetten oralghan qandastarymyzgha degen kózqarasynyng qay dengeyde ekenin birden anyq anghardyq. Almagýl Qadyralina men Núghymanovtyng býkil mәrtebesi men qúqyghy zanmen erekshe bekitilgen óz qandastaryn ózge kelimsekterding qataryna qongy nemese qonggha tyrysuy – úyat! Masqara! Ózi Zangha shorqaq bolsa, zangerleri men mamandary ne bitirip otyr?! Oralmandargha Jer telimderin beruge kelgende Últ Kóshbasshysy Núrsúltan Nazarbaevtyng  ózi qol qoyghan Zandargha senbey, býirekten siraq shygharghany jynyndy ústatady eken!

Zang boyynsha, Qardyralinalar men Núghymanovtar oralmandargha jerdi jerden shúqysa da tauyp beruge mindetti!

QR Auyl sharuashylyghy viyse-ministri Erlan Nysanbaevtan bastap, jinalysqa qatysqan zanger – mamandar  «Jer zannamasynyng keybir normalaryn qoldanugha moratoriy engizu turaly» Preziydentining №248 Jarlyghynnyng oralmandargha qatysy joq ekenin, «oralman» degenning óz aldyna bólek mәrtebe ekenin aityp edi, A.Qadyralinanyng jýni jyghylghanday boldy!

Aldaghy jerde Jerge baylanysty Zandardy negizge ala otyryp, QR Auyl sharuashylyghy ministrligi Aqmola oblysynyng Jer qatynastary basqarmasyna arnayy týsinikteme hat týsiretin bolyp kelisti.

A.Qadyralina sol hattyng sheshimine qaray júmys jýrgizedi.

Biz mәselening ong sheshiletinine bek senimdimiz!

Auyt Múqiybek

24.03.2017

Astana