«Aq jol»: Tótenshe jaghdaylar jónindegi komiytetting basshylyghy sәuirde  qardyng nege ekeni belgisiz eriytin qasiyeti bar ekendigin úmytyp ketti

http://akzhol.kz/kz/news/show/6272/2/5/

«Aq jol»: Tótenshe jaghdaylar jónindegi komiytetting basshylyghy sәuirde   qardyng nege ekenin belgisiz eriytin qasiyeti bar ekendigin úmytyp ketti – búl jóninde býgin Mәjilisting plenarlyq otyrysynda Talghat Erghaliyev aitty. Fraksiyanyng deputattyq saualy ishki ister ministri Qúlmúhambet Qasymovtyng atyna joldandy.

Saualda juyrda bolghan tasqyn jaghdaylary jóninde mәlimetter keltiriledi: su basu aimaqtaryna 50 den astam eldi meken jәne Aqmola, Qaraghandy, Qostanay, Shyghys Qazaqstan, Pavlodar jәne Soltýstik Qazaqstan oblystarynyng 17 audanynda 1200-ge juyq ýiler týsti. Ýilerding bir bóligi qirady, 11 mynnan astam azamatqa evakuasiyalyq punkterge, mektepterge, bala baqshalaryna kóshuge tura keldi.

«Keltirilgen zalaldar milliardtaghan tengemen esepteledi, - dep atap ótti deputat. – Sonymen qatar, Aqmola, Qaraghandy, Soltýstik Qazaqstan jәne Qostanay oblystary boyynsha «Kazgidromettin» aqpandaghy aua rayy boljamynda jerding dymqyldanuy, ózenderding alabyndaghy qar ýiindileri kórsetkishteri  30-40%-gha normadan asyp túrdy,  Esil, Sileti, Shaghalaly, Núra, Sherubay-Núra ózenderining su kólemining kóterinkiligi kýtildi».

«Aqjoldyqtardyn» pikirinshe, shyghyndardy azaytu ýshin, jasalynghan әreketter jol bergisiz az boldy. Qayta oryn alghan su tasqyny kenetten bolghan joq jәne  barlyghymen, tótenshe jaghdaylar boyynsha komiytetining basshylyghyn qosqanda aldyn ala boljandy (http://tengrinews.kz/events/bojko-razveyal-sluhi-o-neojidannosti-pavodkov-v-kazahstane-273183/).

Mәselen, a.j. 7 sәuirinde baspasózge bergen súhbatynda IIM viyse-ministri Vladimir Bojko sonshalyqty auyr saldardyng eki  sebebin atady: 1. Ótken jylgha qaraghanda, osy qysta  qar 40%-gha kóp týsti; 2. «túrghyndar qardy shygharmaydy». Osyghan baylanysty mynaday mindet qoyyldy: azamattar ózdiginen qar shygharu ýshin, jiyndar ótkizu  (http://www.time.kz/articles/zloba/2015/04/08/talij-sneg-istochnik-bed).

«Alayda, jinalghan qardyng kólemin  uәkiletti organmen anyq baghalamaushylyq oryn alghanyn, su tasqynynyng auqymy kórsetti,- dep esepteydi «Aq jolda». – Búdan  basqa,  TJ qyzmeti sәuir aiynda  qar erip, sugha ainalatynyn úmytyp ketken.

Joldardy, betondy kópirlerdi jәne tútastay bir auyldardy  tasyp kele jatqan sumen juyp ketip jatqan beyne kadrlaryn kórgenderding barlyghy, dalamen aqqan  múnday su jәne qar  kólemin, auyl túrghyndaryna kýrektermen  laqtyru mýmkin emestigimen kelisedi. Biraq IIM komiytetining basshylyghy dәl osyny úsyndy!»

 onymen birge, saualda atalghanday,  su tasqynyna qarsy qorghau sharalarynyng týrlerin  tandau kezinde qatelikter de oryn aldy.

Erghaliyev sheteldik tәjiriybeden mysal keltirdi: «Tasqynnyng aldyn alu maqsatymen býkil әlem boyynsha tek «qardy shygharu»  ghana qoldanylmaydy, sonday-aq  jaghalau bekinisterin salady,  ózenderde jinalyp qalghan múzdardy jarady,  eldi mekenderding ainalasynda su tasqynynyng joldary boyynsha  ainalmaly shúnqyrlardy ornatady jәne t.b. Mamandardyn  baghalauy boyynsha, múnday júmystardyng qúny sugha ketken eldi mekenderdi qayta qalpyna keltiruge júmsalatyn baghadan 10-20 ese az».

«Alayda búl sharalar tek songhy kýnderi ghana qoldanyla bastady.: osylaysha,  Qorghaljyn audanynyng Alghabas kentinde  uaqytyly ýimemen jasalynghan  ainalmaly   shúnqyr ony sugha ketuden saqtap qaldy. Biraq osyghan úqsas bógetterdi salu uaqyty negizinen jiberip alyndy. Tótenshe jaghdaylardy aldyn alu boyynsha qorghau sharalarynyn  kesheni, qajetti júmystardyng oryndaluy jәne ýilestirilui uәkiletti organmen  tiyisti týrde úiymdastyrylmaghanyn ataugha bolady (qayta búl  IIM TJK  qatardaghy  qútqarushylarynyng jәne  qyzmetkerlerinin  kýsh - jigeri men kәsipqoylyqtaryn tómendetpeydi)», - dep qosty ol.

«Aq jol» deputattary QR «Azamattyq qorghau turaly» Zanyna sәikes, azamattyq qorghaudyng negizgi  mindetteri tek qana  tótenshe jaghdaylardy jәne olardyng saldarlaryn jong ghana emes, sonday-aq olardyng aldyn alu, sonyng ishinde aumaqtardy  tótenshe jaghdaylardan qorghaudy úiymdastyru jolymen de dep eske týsiredi.

Osyghan baylanysty, QDP fraksiyasy IIM tótenshe jaghdaylar boyynsha komiytetinin  atalghan aimaqtarda su tasqyny bolatynyna eskertulermen baylanysty әreketterin  tiyimsiz dep sanaydy, jәne osynyng negizinde jasalghan qorytyndylar jәne  qoldanylatyn sharalar turaly  ministrlikting habarlauyn súraydy.

«Aq jol» QDP Parlamenttik fraksiyasy saylaualdy túghyrnamasyn iske asyru jәne saylaushylardyng amanattaryn oryndau boyynsha júmysyn jalghastyrady.

Abai.kz