Keshe ghana Kobzony talghan, qonaghy tolghan Astanadaghy Álemdik ruhany mәdeniyet forumynyng otyrysynda planetarlyq oy men oiynnyng asa belsendi qayratkeri Oljas Sýleymenov taghy da kózge týsti. Onyng oiynsha, jana zaman tarihy turaly jazylghan oqulyqtardyng barlyghyn da qayta qarap, qaytadan jazyp shyghu kerek eken...

Parijdik jerlesimizding pikirinshe, oqulyqtardy sayasi, tarihy aqtandaqtardan tazartu maqsatynda emes, olardy «basqa halyqtargha degen yza men óshpendilikten aryltu» ýshin qayta qarauymyz qajet. Sebeb,i oqulyqtardaghy osynday olqylyqtar keler úrpaqtyng miyna salynghan «úzaq merzimdi әreket minalary» rólin atqaruy yqtimal kórinedi.

Osyghan oray, Oljas aghamyz dýniyejýzilik dengeyde arnayy zang qabyldap, sol arqyly tәuelsiz elder men memleketterding ýkimetterine tiyisti yqpal etudi qajet sanaydy(?)

«Men búl qújatty YuNESKO-gha aparyp, Qazaqstanda jinalghan adamdardyng barlyghy da beybitshil mәdeniyetti qalay qoldaytynyn kórsetemin. Sebebi soghystardyng barlyghy mektepten bastalady. Bizder beybitshilikting bilim beru salasynyng eng tómengi satysynan bastaluyn qamtamasyz etuge mindettimiz» - dedi qazaqtyng oryssha jyrlaytyn «geniyi».

Keshe ghana Kobzony talghan, qonaghy tolghan Astanadaghy Álemdik ruhany mәdeniyet forumynyng otyrysynda planetarlyq oy men oiynnyng asa belsendi qayratkeri Oljas Sýleymenov taghy da kózge týsti. Onyng oiynsha, jana zaman tarihy turaly jazylghan oqulyqtardyng barlyghyn da qayta qarap, qaytadan jazyp shyghu kerek eken...

Parijdik jerlesimizding pikirinshe, oqulyqtardy sayasi, tarihy aqtandaqtardan tazartu maqsatynda emes, olardy «basqa halyqtargha degen yza men óshpendilikten aryltu» ýshin qayta qarauymyz qajet. Sebeb,i oqulyqtardaghy osynday olqylyqtar keler úrpaqtyng miyna salynghan «úzaq merzimdi әreket minalary» rólin atqaruy yqtimal kórinedi.

Osyghan oray, Oljas aghamyz dýniyejýzilik dengeyde arnayy zang qabyldap, sol arqyly tәuelsiz elder men memleketterding ýkimetterine tiyisti yqpal etudi qajet sanaydy(?)

«Men búl qújatty YuNESKO-gha aparyp, Qazaqstanda jinalghan adamdardyng barlyghy da beybitshil mәdeniyetti qalay qoldaytynyn kórsetemin. Sebebi soghystardyng barlyghy mektepten bastalady. Bizder beybitshilikting bilim beru salasynyng eng tómengi satysynan bastaluyn qamtamasyz etuge mindettimiz» - dedi qazaqtyng oryssha jyrlaytyn «geniyi».

Búghan ne deyik? Bizder alystaghy aghamyzdyng qústyng kelui men qaytuy kezinde elge oralyp, qazaq qauymyn dýrliktirip ketetinine әbden ýirenip qaldyq. Ol kisining birese «últshyldardy» jyndy dep, birese óz tili men mәdeniyetin qorlaytyn pikir aitatyny kóndikti sharua bolghaly qay zaman! Endi bizge jetpegeni  - «tarih oqulyqtaryn beybittendiru»   eken! Óz tarihymyz ben ruhaniyatymyzdy jetik bile almay, Alash pen Ashtyqty ashyq aitaudan bezip jýrgen kezde oqulyqtardy «beybittendiru» olardy kosmopolittendiruge aparmay ma?

Oljastyng da oiy týsinikti. Ári ketse menzegeni - orys ataulyny, Resey degendi jau qylyp kórsetpeu bolar. Alayda, ghasyrlar boyy jalghasqan qandy otarlaudy, últqa jasalghan genosidti qalay úmytayyq? Asyldarymyzdyng stalindik abaqtyda qalay atylghanyn, Jeltoqsannyng ayazynda zamandastarymyzdyng qalay ýsip qatqanyn keleshek úrpaqtan qalay jasyrayyq? Eger ótkenimizdi ózimiz bastap úmytatyn bolsaq, balalarymyz ben nemerelerimizding kózine qalay qaramaqpyz?

«Tarihty tapanshamen atsan, ol saghan zenbirekpen jauap beredi» degen sóz bar. Tarihymyzdyng týgendeluine, onyng últtyq iydeyagha qyzmet etuine qarsy bylay  da kóptegen josyqsyz, jolsyz qadamdar jasalyp jatyr. Tarih oqulyqtaryn Reseyden maman alyp kelip jazghyzu kerek degen bir bilim ministri býgin Týrkiyadaghy patshanyng mýlkine qarauyl bolyp ketti. Janasynyng osynday kosmopolittik ottamalardy tynday-tynday qanday qadamgha baratynyn bir qúday ghana biledi. Áyteuir, qazaq halyqy aman bolsyn dep tileyik.

Ne bolsa da abay bolayyq, abayshyl bolayyq, aghayyn!

«Abay-aqparat»