«Jol kartasyna» baylanysty júmystar ónirimizde biyl da qarqyn alyp otyr. Osy baghytta atqarylyp jatqan is-sharalar jó­nin­de gazet tilshisi oblys­tyq júmyspen qamtu jәne әleumettik baghdarlamalardy ýiles­tiru basqarmasy­nyng bastyghy T.Saparovpen әngimelesken edi.

- Tabylghaly Satqaliyúly, Elbasynyng «Jol kartasy» baghdarlamasy boyynsha biyl oblysta qanday basty júmystar atqaryldy, aldymen osyghan toqtalsanyz?

- Halyqty júmyspen qamtyp qana qoymay, daghdarystan keyingi kezende túraqty damu ýshin jaghday jasaudy kózdeytin atalmysh baghdarlama ótken jyly bastau alyp, jaqsy nә­tiy­jelerge jetkizse, ol biyl da sәtti jalghasyp otyr. Atap aitqanda, 2010 jyly Batys Qazaqstan oblysynda «Jol kartasyn» jýzege asyrugha

5498,4 mln. tenge qa­ral­sa, so­nyng ishinde 60 iyn­ves­­tiy­siya­lyq jobagha - 4705,2 mln. tenge, múnyn

3128,0 mln. ten­ge­si res­pu­b­likalyq, 1577,2 mln. tengesi jergilikti budjetten, «Jastar tәjiriybesi» men әleumettik júmys oryndary baghdarlamasyn keneytuge el qazynasynan 312,0 mln. tenge jәne kadrlardy dayar­lau, qayta oqytu jәne biliktiligin arttyrugha 481,2 mln. tenge  bólindi.

«Jol kartasyna» baylanysty júmystar ónirimizde biyl da qarqyn alyp otyr. Osy baghytta atqarylyp jatqan is-sharalar jó­nin­de gazet tilshisi oblys­tyq júmyspen qamtu jәne әleumettik baghdarlamalardy ýiles­tiru basqarmasy­nyng bastyghy T.Saparovpen әngimelesken edi.

- Tabylghaly Satqaliyúly, Elbasynyng «Jol kartasy» baghdarlamasy boyynsha biyl oblysta qanday basty júmystar atqaryldy, aldymen osyghan toqtalsanyz?

- Halyqty júmyspen qamtyp qana qoymay, daghdarystan keyingi kezende túraqty damu ýshin jaghday jasaudy kózdeytin atalmysh baghdarlama ótken jyly bastau alyp, jaqsy nә­tiy­jelerge jetkizse, ol biyl da sәtti jalghasyp otyr. Atap aitqanda, 2010 jyly Batys Qazaqstan oblysynda «Jol kartasyn» jýzege asyrugha

5498,4 mln. tenge qa­ral­sa, so­nyng ishinde 60 iyn­ves­­tiy­siya­lyq jobagha - 4705,2 mln. tenge, múnyn

3128,0 mln. ten­ge­si res­pu­b­likalyq, 1577,2 mln. tengesi jergilikti budjetten, «Jastar tәjiriybesi» men әleumettik júmys oryndary baghdarlamasyn keneytuge el qazynasynan 312,0 mln. tenge jәne kadrlardy dayar­lau, qayta oqytu jәne biliktiligin arttyrugha 481,2 mln. tenge  bólindi.

«Jol kartasy» tórt iyn­vestisiyalyq baghyt boyynsha jýzege asyryluda. Múnyng birinshisi: túrghyn ýi-kommunaldyq sharuashylyq jýiesin qayta janartu jәne damytu - 25 jo­ba 2 346,0 mln. tengege (res­publikalyq budjet - 1525,7 mln. tenge, jergilikti budjet - 820,4 mln.  tenge); ekinshisi: joldardy jóndeu, qayta janartu jәne salu - 4 joba 757,4 mln. tengege (RB - 542,7 mln. tenge, JB - 214,6 mln. tenge); ýshinshisi: mektepterdi, auruhanalar men basqa da әleumettik nysandardy jóndeu jәne jylytu - 21 joba 1348,4 mln. tengege (RB - 899,3 mln. tenge, JB - 449,0 mln. tenge); tórtinshisi:  qala men kent-auyldardaghy auyldyq okrugterdegi basymdyq baghyttaghy әleumettik jobalardy qar­jylandyru - 10 joba 239,8 mln. tengege oryndalmaq.

Biylghy tamyzdyng 1-ine deyin qarjy jospary boyynsha

3708,5 mln. tenge bólinip, sonyng 3593,6 mln. tengesi iygerildi nemese 98,5%. Investisiyalyq jobalardy jýzege asyru barysynda 5083 jana júmys orny ashylyp, sonyng arqasynda

3495 adam enbekke tartyldy.

- Degenmen ótken jylgha qaraghanda, biylghy «Jol kartasynyn» erekshelikteri qanday, nendey mәselelerge basa kónil bólinude?

- Shynynda da, biylghy «Jol kartasy» túrghyn ýi-kommunaldyq sharuashylyq jý­yesin qayta janartu jәne damytu baghytyndaghy jobalardyng kóbengimen erekshelenedi. Ay­talyq, bes birdey jylumen qamtu, tórt arnalyq kәriz, ýsh sumen qamtu, Syrym, Qaratóbe audandaryn gazben qamtu, ýsh elektrmen jabdyqtau, toghyz abattandyru nysandary boyynsha júmystar atqaryluda. Sonymen qatar biylghy 60 jobanyng 27-si oblys ortalyghynda jýzege asyp jatqandyqtan,  qaladaghy nysandargha jetispey jatqan júmysshylar audandardan tar­tyldy. Audannan kelgender ýshin qolayly jaghday jasaldy, yaghny jatyn orny, týski tamaqpen qamtylyp, basqa da shyghyndary óteledi.

Áleumettik júmys oryndary jәne «Jastar tә­ji­riy­be­si» baghdarlamasyna res­pu­b­­likalyq budjetten 312 mln. tenge bólindi dedik. Qalalyq, audandyq júmyspen qamtu jә­ne әleumettik baghdarlamalar bólimderinen kelip týsken mә­limetter boyynsha 379 úiym-kәsiporynmen әleu­met­tik júmys oryndaryn ashu­gha kelisimshart jasalyp, olargha 1773 adam ji­berilgen. Qarjylandyru jos­­pa­ry­na sәikes bólingen 119,7 mln. tenge tolyqtay iygerilip otyr. «Jastar tәjiriybesi» boyynsha 981 týlek joldanyp, qarjy josparyna sәikes bólingen

51,1  mln. tengening 50,6 mln. tengesi iygerildi nemese 99,0%.

- Taghy bir saual, jalpy, oblysta halyqty júmyspen qamtu mәselesi qalay sheshilude, meje oryndalyp otyr ma?

- Áriyne, halyqty júmyspen qamtu, az qamtylghan toptardy әleumettik qorghau, olardyng ómir sýru dengeyin jogharylatu mәseleleri kýn tәrtibinen týspek emes. Osy baghytta әleumettik baghdarlamalar da qolgha alynyp keledi. Mәselen, «Jol kartasymen» qatar Batys Qazaqstan oblysy halqyn júmyspen qamtudyng 2008-2010 jyldargha arnalghan baghdarlamasy biyl qorytyndylanbaq. Jyl basynan beri 13152  adam júmysqa ornalasu jóninde ótinish jasasa, sonyng 9854-i óz ornyn tapty. Ekonomikanyng týrli salasynda 8969 jana júmys orny ashylsa, sonyng 4319-y auyldyq jerlerding enshisinde. Oblys boyynsha bos júmys oryndary QR Enbek jәne әleumettik qorghau ministrligining saytyna ornalastyrylyp, apta sayyn janartylyp otyrylady.

Áleumettik júmys orynda­ryn ashudyng aty aityp túrghanynday, búl әleumettik qorghaudy qajet etetin adamdargha arnalady, sonysymen de nәtiyjeli bolyp otyr. Múnday oryndar­gha júmyssyzdar memlekettik me­­­ke­­­me­­ler­men qatar menshik ny­­sa­­ny­na qaramastan, basqa da kәsiporyn-úiymdargha ji­­be­riledi. 2010 jylghy tamyzdyng 1-ine deyin ashylghan әleumettik júmys oryndaryna 2490 adam, sonyng ishinde 717-si aimaqtyq baghdarlama boyynsha joldandy. Jergilikti budjet esebinen kadrlardy dayarlau, qayta oqytu jәne biliktiligin arttyrugha 842 adam jiberildi. Búdan bólek enbek naryghynda súranys artyp otyrghan mamandyqtar boyynsha kәsiby dayarlau, qayta oqytu jәne biliktiligin arttyru isi júmys berushilerding qarajaty esebinen de «Qayyrymdylyq-qoldau» qoghamdyq birlestigining kómegi arqyly jýrgizilip keledi.

Júmyssyzdardy júmyspen qamtu auyldyq okrugterde de jalghasuda, múnda jyl basynan beri 681 adam enbekpen qamtyldy. Olardyng 252-si jú­mysqa ornalastyrylsa, 73-i tә­jiriybeden ótuge joldandy. Sheteldik kompaniyalardyng qar­jysy esebinen júmyssyzdar esebinen 356 adam kәsiby jәne qayta dayarlyqtan ótti.

Adamdardy qoghamdyq jú­mys­targha jiberip, uaqytsha jú­myspen qamtamasyz etu de manyzdy. Qoghamdyq júmystargha 4776 adam jiberilse, sonyng 77,1%-y auyldyq jerlerden.

Osy júmystardyng nә­tiy­je­sinde 2010 jylghy ta­myzdyng 1-ine deyin resmy tirkelgen jú­mys­syz­dar­­dyng dengeyi 2009 jylghy shildening 1-indegi kórsetkishpen  salystyrghanda 0,3 payyzgha tó­mendep, 0,7 pa­yyzdy qúrady.

Qoryta aitqanda, ónirde asa manyzdy mindet - halyqty júmyspen qamtu isi josparly týrde jýrgizilip keledi.

- Ángimenizge raqmet.

Ángimelesken

Ghaysa BÁYMEN.