Auylgha jolym týsken sayyn kórshi-qolandy týgendep shyghamyn. Aramyzgha ýy týspegen kórshimiz bar, eri – auzynan sózdi súrap alatyn adam. Al, әieli – ózine «antoniym», sampyldap sóiley beredi. Qashan kórsen, jaydary jýredi. Kóshenin, auyldyng әngimesin qoyyp, kórshi auyldyng da, audan, qalanyng da janalyghyn sodan estiymin. Tipti oblystaghy sheneunikterding oryntaghy men mindetterine deyin óte jaqsy biledi. Kýieui men ekeui qara taudyng etegine kiyiz ýy tigip, maldyng sonynda nәpaqasyn tauyp jýr. Eki kýnning birinde «taudan keldik» dep otyrady.

Bir kýni jazghy enbek demalysymdy alyp, auylgha tarttym. Kórshi әiel ýige jeti shelpek tarata kelipti. Sol bayaghy anqyldap: «Qyz kelipti ghoy. Amansyng ba? Qala qalay? Kýn kórip jýrsing be?» – dep, toqtausyz sóilep qauyshty. Shelpegin alyp túryp: «Býgin beysenbi me edi, júma ma edi?» – deppin, demalysta kýndi úmytyp. Oryndyqqa aqyryn jayghasty da: «Býgin úlymnyng qaytqan kýni edi ghoy», – dedi kýrsinip. Men onyng múnayghanyn alghash ret kórdim. IYә, әrdayym quanyp jýretin adamnyng da kónilinde bir kirbing bolady eken. «E, jatqan jeri jayly bolsyn, tie bersin!» – dep, shelpeginen ýzip auyz tiydim de, shay qoydym.

Shay qaynatym ýnsizdikten keyin kórshi әiel búrynghyday emes, bólek әngimening jibin aghytty: «Kýieuge aqylym kirer-kirmes kezde tiydim. Ong men solymdy ajyratyp bolmadym. Otbasylyq ómirdi qalay bastasan, solay bolady eken. Osy kýnde oilasam, tórt bala tapqannan keyin de aqylym kirinkiremepti. Besinshi ret taghy kóterdim, júrttyng bәri ala dorba arqalap ketken kez ghoy. Onan eki úl, eki qyz bolghan da әdemi kórindi, shalalyghymnan shyghar. Júp bolghan jaqsy dedim, әiteuir sol boyyma bitken besinshini aldyrtyp tastadym. Esimdi jighan song bir-aq bildim, úl eken. Ol kezde sonshalyq bir qylp etken sezim bolghan joq, ómirimiz birqalypty ótip jatty.

Balalar ósti, aldy mektep bitiretin jasqa jetti. Sóitip jýrgende eki úlym mingen motosikl audaryldy. Bes bala bolghan. Barlyghy din aman, tek mening eki úlym es-týssiz jatty. Qúdaygha jalbaryndym, biraq ol ekinshi úlymdy ózine qaytaryp aldy. Búl – kezindegi mening isime bergen jauaby edi. Men Qúdaydyng bergen bir úlyn qoldan qaytarghanyma sol sәtte baryp ókindim. Qazaq «keng bolsan, kem bolmaysyn» deydi ghoy, qarapayym ghana sóz siyaqty. Týk te mәn bermeymiz. Shyn mәninde men keng bolmaghanymnan kem bolyp qaldym», – dedi, syrghanaghan jasyn sýrtip. Oy qorytyp otyryp: «Ápke, sóziniz auzynyzda, kórdiniz ghoy óziniz de, múnan bylay shynymen de keng bolsanyz, Qúday kem qylmaydy. Shýkir denizshi, bir úlynyz aman ghoy», – dedim júbatqan bolyp.

Jaqynda shesheme qonyraulatyp: «Auyl-el aman ba? Qanday janalyqtaryng bar?» – dep súradym. Dauysy jarqyn-jarqyn shyghyp: «Áy, myna kórshimizding úly ýilendi, sýrlenip kete me dep sheshesi uayymdap jýr edi. Tenin tauyp, shanyraghy shattyqqa toldy. Al, kórshimizding quanyshynda shek joq», – dedi. Sol "kerbez" kórshim kezige ketse: «Pәlensheden qyz alam osy!» dep, bar dausyn salyp mening ruymdy aitatyn. Jigit! Sózinde túryp, aqyry alypty, baqytty bolghyr!

Sýrinip baryp, sabaq alghan sol әielding baqytyna sonshalyq quanghanymdy bilseniz ghoy. Áne, kónili kem bolmap edi, janúyasy taghy bir jangha kóbeydi.
…Kabiynetti kilttep qoyyp istegen isine: «Eshkim kórmedi, bilmedi», – dep alaqanyn sipap jýr-ә, talayy. «Jasaghan jaqsylyghymdy bireui bilmeydi-au!» dep kýpirlik qyldyq-ә kóbimiz. Eshkimge satylmaytyn, bәrine baghynbaytyn «Kuәgerdi» úmytyp...

Aydana Shotbayqyzy

Facebook-tegi paraqshasynan