Sandyraqtau

Men seni kýttim!
dýrmegi mol baqshanyn
eleusizdeu búryshynda túryp -
Tang atyp kele jatqanda.
Halyqtyng nazaryn audaramyn,
Anda-sanda barabanymdy úryp.
Týsiniksiz qaraymyn,
Aynalamdaghy baqtargha.

Bal arasy úshyp jýr,
Gýlden-gýlge qalyqtap.
Sen keler túsqa
qaraymyn anyqtap.
Qúiqyljyta búlbúl sayraydy.
Barabanymdy qattyraq úrghylaymyn,
shabyttana shalyqtap.
Qayda әlgi...

Aqúlpa búlt manyp,
janbyr sebelep.
Barabanyma qonyp-úshyp,
oynaydy kóbelek.
Japyraqtardan
shashylyp sәuleler
jәinaydy tónirek.
...Áp-sәtte myna kýn qúbyldy,
Barady jel ýdep.
Qaydasyn?

Súr túman túmshalap,
Qar jaua bastady.
Ghayyp boldy lezde
kóktemning aspany.
Tabannan syz ótip,
qaltyrap baramyn.
Qaydasyng qaraghym?

...Japyraq jauyp,
Barabanymda qarlyqty.
Jasyl qanat kóbelek,
Jýrek túsyma kep qalghypty.
Sandughash sayraghan baqqa
qarghalar sanghypty.
Gýlderin ýsik shalghan
gýl satushy
qarshaday qyz aljypty.

Men seni kýttim!
Sonda da tapjylmay,
súrlanyp ónim.
Qaydasyng begim?!
Kelmeytin boldyng ba?
...Kelem dep
uәde bermegenindi,
Qalaysha úmytqam?
...Qoy endi qaytayyn.
Kýn batyp barady,
Jymiyp miyqtan.

Tobylghy týstes tory әuen

Jamalyng netken núrly edi! -
Eleusiz ghana
betkeyde ósken tobylghy.
Ónmendey kelip it múryn,
Shyrmap apty-au jolyndy.
Tórkinine qarasaq,
Onyki de oryndy.

Eleusiz ghana
betkeyde ósken tobylghy.
Qop-qonyr japyraghyn
ózine qanday qonymdy.
Jýrek túsyma basayyn,
Ákelshi maghan qolyndy.
Ýstine jauyp qoyayyn,
Sheship alyp tonymdy.
Ansarynmen júparly,
Alastayyn jolymdy!

Qaraghay-qayyng dep jýrip,
Bayqamaptym ózindi.
Gýlge arnaptym sezimdi,
Keshir albyrt kezimdi.

Meni qayda salmady -
Jiyren sózdi qara ólen,
Japyraq týstes sary әuen.
Ózindi әreng taptym-au -
Tobylghy týstes tory әuen.
Biylik bolsa qolymda,
myna әlemning betine,
Tory boyau jaghar em!

Tory kýy tyndap,
Terbetip әri tory mún.
Tory qyz bergen shәidi iship,
Týs kóriptim top-tory:
Eleusiz ósken tobylghy,
Orman bopty orynyn.
Tobylghy týstes tolghanyp,
Jaqsylyqqa jorydym.

...Búl endi jәy týs qana!

Belgisiz kýlki

Tapyraqtap shauyp kele jatqanda,
Qoytorymmen shandatyp.
Bayqausyzda jalmanymnan týstim,
Beymәlim kýlki shalma atyp.

Búryn qalay angharmagham mýlde
kirlegen jýrekti.
Ornymnan jәilap túryp kele jattym,
Qars aiyryp týnekti.

Belgisiz kýlki, qay jaqtan shyqty?
Baghdary júmbaq.
Shaqyrdy meni ózine qaray
aqyryn ymdap.

Kóbelekting kýlkisi me eken?
Mýmkin әlde jylqynyn!
Qarauylym bol, qalghytpa mәngi,
Ayqasa berse kirpigim.

Basqasha bolar shәitany kýlki,
Sәbiydikinen de ózgeshe.
Aytyp beruge tilim jetpeydi -
Jýrekpen ony sezbese.

...Áne, alasúra shapqan bir top atty
omaqasyp qúlauda.
...Dauyssyz, týssiz beymәlim kýlki,
Úlaspasa eken jylaugha!

... solay

It mújyghan jylqynyng túyaghy -
Baghzy bir bayan.
Búldaghy eskileu suret,
Tәnirlik ayan.
Yryldasqan itterge qarap,
Jymiyp qoyam.

Sayyn dalany dýrkiretip,
Jelmen jarysqan.
Erlerding de qanaty boldyn,
Ólgen namystan.
...Dәurening qayda pyraghym?!
Túyaghynnan shang úshqan.
Auyzynmen qús tistep,
Auyzdyqpen alysqan.

Senbisin, Qambar ata nәsili?
...sengisiz.
Basyng qayda januarym?
...belgisiz.

Eh, it mújyghan jylqynyng túyaghy!
...búl ózi solay.
Oylaugha auyr bolsa da,
Kórermiz talay.
...túyaqtan bólinip týsken
synyq taghany,
Aymalap jatty
tanghy bir aray.

Qaytu

Qarly tau arasyndaghy kóshten,
Adasyp qalghan tóbet-
Ózining anghaldyghyna nalyp,
úlydy kenet.

Aynala ymyrt ýiirilip,
Úitqyidy aqtýtek boran.
Jeke bir ýishiging bolmasa da,
Qayda әlgi jyp-jyly qoran.

Qontorghaylau iyesi múny,
Qayyrylyp izdegen de shyghar.
Álde basqa it tauyp aldy ma?
Qasqyr kelgende synar.

Bay auylynyng tazylaryna
ilesip neng bar edi.
Seni joldan qaldyrghan -
Mayly jilikting әlegi.

Aldyng túman, artyng múz,
Al, endi sen netpeksin?
Qay iyendi panalap,
Qayda sapar shekpeksin?!

...Eski júrtqa tartarsyn,
Nar tәuekel bekinip.
Basqa qylar qayran joq.
Úlyghanmen ókinip.

Kóshten adasyp ketkening de
Negizi - dúrys boldy.
Tauyp aldyng mine -
Tughan jerge aparatyn joldy.

Áytse de, iyesiz qalghan júrttaghy,
Qorqaular sighyzar ma?
"Bopty. Jolay ózim syndy
adasqandardy jiyp,
tartayyn sol bar taugha!"

Qauyshu

Jaughan qar ma? qar emes, jasyl shalghyn,
Keler mening baladay asyr salghym.
Azynaghan ayaz búl - saumal samal,
Sezinedi dәl mendey angharsa dәl.
Jauyp jatqan qar emes - aq kóbelek,
Múnsha súlu әlemge baq ne kerek?!
Úshyp jýrgen qargha ma? janylystyng -
Qarlyghashtar shattyghymdy alyp úshqyn.
Kól betine múz qatty deysing maghan,
Múz emes ol - órnegi saghynyshtyn!
Balalar jasap jýrgen qar adamy -
Babam syndy meyirli qaraghany.
...Osynsha mahabbatpen kóz salyp em,
Jalanash ay jalt berip búghynady.
Qyzyl-jasyl gýldi ústap tonghan qolym,
Tym yzgharly qardy ústap jylynady!

Anagha syilyq

"Shalyn" ketip baqigha,
Taghdyr artty salmaghyn,
Ákem bergen saqina-
Sausaghynnan almadyn.

Sodan keyin anajan,
Kýlgenindi az kórdim.
Eseygende úl men qyz,
Janarynnan jaz kórdim.

Almaghayyp kýn qaldy,
Artymyzgha qarasaq.
Alyp shyqty bәrinen,
Sendegi úly parasat.

Ózine arnap men býgin,
Zәulim saray salmadym.
Músylmandar ansaghan,
Qajygha da barmadyn.

Úyattymyn shynynda-
Baylyq desek baqytty.
Saghan bere almadym,
Altyn, gauhar, jaqútty.

Esesine men saghan,
"Ghajap" kórpe syiladym.
Osy boldy qazirshe,
Azdy-kópti jighanym.

"Karta" salyp kórpene,
Tarttyrdy ghoy japasyn.
Ýsh nemereng janynda,
"Júparlanyp" jatasyn.
Tәtti úiqygha batasyn!

Oralu

Shuly tynyshtyq pen núrly ýnsizdikting arasyn bólip oraldym.

Kitaptyng kiyesi menen sózding nalasyn kórip oraldym.

Jalghan úran men uayymshyl jýrekting jarasyn kómip oraldym.

Baq pen sordyng da bayansyzyn sezip oraldym.

Ózegimdi tauyp, ózimnen bezip oraldym.

Kóktemning keshikkenine ózimdi jazghyryp oraldym.

Jynymdy qaghyp, perishtemdi de azghyryp oraldym.

Mólit etken bir tamshy jasqa da ózimdi aiptap oraldym.

Batyrday batyl, sәbiydey shalyqtap oraldym.

Tas mýsinder men tәnirdi ajyratyp oraldym.

Ózim men ózim jamyrasyp oraldym.

Qayghygha sabyrdy, baqytqa arymdy biyletip oraldym.

Jazymdy qarly etip, qysymdy gýldetip oraldym.

Jalghyzdyqtyng da daralyq ekenin týsinip oraldym.

Jalqy jýrekti janyma úsynyp oraldym.

Jylanqy qúsymdy keudemnen úshyryp oraldym.

Kólenkemning kóbelekke saya bola almaytynyna kýrsinip oraldym.

IYә, men myna dýniyege týrshigip oraldym, hәm qúlshynyp oraldym!

Metafizika

Shalqaysang bórking úshar búl taugha
qaray-qaray qanshama janar taldy.
Bel taldy. Kónil qaldy.
Osylay qasiretpen óte beruge tiyisti emes qoy ómir mәngi!

Kýn mynau jerding apshysyn quyrghan,
Keudeden jandy suyrghan.
Ýp etken jel joq, janbyrda jaumaytyn siyaqty juyqta.
Qashanghy túra bermekpiz sýienip uyqqa.

Taudyng etegindegi bizding bayyrghy mekenge,
janbyr jetpeydi taudaghy elden.
Búrynda solay, qazirde, keleshekte de...
Áu basta jazmysh solay bólgen.

Olardyng quanyshy men múnyn biz bilmeymiz,
olargha de qyzyq emes hal bizdin.
Osylay otyra bermekpiz be? kóz jasty kóldetip,
Áriyne, sen de - jalqysyn, men de - jalghyzbyn.

Tau basyna telmirip qaraghannan payda joq,
Bәribir ondaghy altyn saraylar kózindi qaryqtyrady.
Aralyq jaqyn bolsa da, kórgenmen estimeydi olar.
Osynau dәrmensiz kýige eshkim de emes kinәli.

Bizding de samal jelge keudemizdi ashyp,
aq nóserge shomylghymyz keledi.
Sayasyna alsa deymiz jasyl ormannyng jelegi.
Qazirshe odan belgi joq.

IYә, әiteuir bir ótkinshi janbyr jauar.
Biraq, ol bizding shóldi baspaydy.
Myna qapyryq pen jerding shanyn baspaydy.
Shemen bop qatqan kónilimizdi ashpaydy.

Qarashy kóbelekke, qonyp jýr quraghan gýlge,
osynyng ólmey jýrgenine tanym bar.
Búlbúlsha qarghalar sayraydy.
Shólden qatalaghan bizding alypsoq
taudaghy arystan tas mýsinderge tisin qayraydy.

Qoy! endi, kóz jastan janbyr jasayyq,
ózgeshe taghdyr jasayyq.
Auyr bolsa da qanymyzdy gýlge qúyayyq.
Saludy ýireneyik, búlbúldyng dauysyn, túlpardyng shabysyn - ekpininen jel soqtyrayyq.
Osy bizge layyq.
Búl mýmkin bolmasa, tau bolyp ýiilgen sýiekting ýstine,
eng songhy bireumiz shyghyp, kóbelekti tau basyndaghy múnaragha qondyrayyq!

Abai.kz