Qojayyn jәne qojayynnyng túqym-túqiyasy eshqashan qúldardyng tilinde sóilemeydi. Kerisinshe, qúldar óz dәrejesin basqa qúldardyng aldynda kóteru ýshin qojayynnyng tilinde sóileuge talpynady.

Avstraliyadaghy - aboriygender, Jana Zelandiyadaghy - maoriyler, Amerikadaghy - ýndiler, Latyn Amerikadaghy - astek-mayyalar, Afrikadaghy Niygeriya, Kamerun, Mozambik taypalary - barlyghy óz tilderin úmytyp, ejelgi qojayynnyng tilinde sóilep jýr. Qúldyq joyylghanyna 100 jyldan asyp ketse de, egemendikterin alsa da, kóptegen elder "elitalyq" tildi tandady.

Endi ózimizding territoriyamyzgha kelsek, biz de 257 jyl boyy Resey Imperiiyasynyng ezgisinde boldyq, bizding de aramyzdan qojayynnyng tilin bilgender ozyp shyqty, ondaylar qojayyngha jaqyn bolyp, qojayyn sonday "jaqyn" qúldargha basqa qúldardyng ýstinen biylik berip qoydy. Bizding de qúldyqtyng joyylghanyna 25 jyl boldy. Alayda, biz әli de sol qojayynnyng tilinde sóileymiz.

Qojayynnyng mektebi bar, qúldardyng mektebi bar. "Aqyldy qúldar" balalaryn qojayynnyng mektebine bergisi keledi. Qojayynnyng tilin bilmesen, seni birde bir mekeme júmysqa almaydy. Bank, Uniyversiytet, Ákimshilik - barlyq jerde kez-kelgen kaghazdyng ózi kojayynnyng tilinde jazylghan. Kafe, kinoteatr, notarius, park, úshaq, temirjol - barlyghynda qojayyn tili ýstemdikti ústap túr.

"Men qúl bolsam da, balam qúl bolmasyn" degen oy joq, bizde...

Bestibay Jaysanbaevting Facebook-tegi paraqshasynan

Abai.kz