Qazaqstannyng memlekettik boryshy 14,2 trillion tenge nemese JIÓ-ning 24,8 prosentin qúrap otyr. Senat deputaty Ály Bektaev memlekettik qaryzdyng jyl sayyn ósip bara jatqanyna alandaushylyq bildirdi, dep habarlaydy Sputnik Qazaqstan tilshisi.

Al Senatorlardyng aldynda esep bergen QR Qarjy viyse-ministri Ruslan Beketaev boldy.

- Men myna mәselege kónil bólgim keledi. Zaym degen qaryz ghoy, solay emes pe?! Qaryzdy qaytatyn jerge, yaghny óndiriske, bizneske, taghy basqa salalargha salu kerek. Týrli halyqaralyq qarjy instituttarynan qanshama qaryz alyp, ony bilim, medisina, júmyspen qamtu salalaryna salu degendi óz basym týsinbeymin. Sizder ekonomistsizder ghoy, maghan sony týsindirinizdershi. Nege biz qaryzdy qaytpaytyn salagha salamyz? Sol bilim salasyna da, densaulyq salasyna da ózimizding budjette aqsha qarastyrylghan. Múghalimderdi dayarlau, oqytu, mektepterge tiyisti materialdyq jaghday jasau, mulitiymediyalyq kabiynetter alyp beru, medisinalyq saqtandyrudy týsindiru – múnyng barlyghy bizding memlekettik organdardyng tikeley mindeti.

Respublikalyq budjetting býkil shyghysy osynday nәrselerden qúralady, solargha qarjy qaraymyz. Biraq biz shetelden, bolmasa halyqaralyq qarjy úiymdarynan qaryz alamyz da, sóitip ony qaytpaytyn salagha salamyz. Men osyny týsinbeymin. Qarjygerler, maghan týsindirip berinizdershi.

Ruslan Baqytjanúly, siz óz sózinizde memlekettik boryshtyng qauipsiz dengeyde saqtalyp otyrghanyn birneshe mәrte atap óttiniz. Memlekettik qaryzdy qalay azaytu kerektigin emes, ony qauipsiz dengeyde saqtau turaly әngime aityp otyrsyz. Bizding qarjy organdarynyng leksikony qalay ózgerip jatqanyn týsinip otyrsyz ba? Songhy 5 jylda ýkimetting qaryzy 5,8 esege ósken. Býginde memlekettik qaryzdyng jalpy kólemi JIÓ-ning 50 prosentine juyqtady. JIÓ-ning 50 prosenti degen Qazaqstannyng bar tapqan tabysynyng teng jartysy. Týsinesiz be?

Biz budjettik zannama ayasynda osy shekti dengeydi óz qolymyzben kóterip otyrmyz. Ýkimet óz qaulysymen kóbeytip otyr, sol arqyly shekti dengeyden asqan joqpyz dep ózimizdi júbatamyz. Qalay sonda? Memleketimizding ekonomikalyq túraqtylyghyna nege sonsha nemqúrayly qaraymyz? Men osyny týsinbeymin

Kvaziysektordyng syrtqy qaryzynyng shekti kólemin 2018 jyly 7 trillion tenge dep bekittinizder. Búl qanday prosent sonda, neden olay bekitilip otyr? 7 trillion degen eshtene bildirmeydi. Siz óz sózinizde EAEO elderi ýshin shekti dengey 50 prosent dep aityp óttiniz. Al býginde basqa elderde múnyng dengeyi qanday? Mәselen, Ózbekstanda, Reseyde. Nege basqa eldermen salystyrmaysyzdar? Ózimizdi júbatatyn aqparattar tauyp otyra beremiz.

Ály Bektaev, Senat deputaty

Senat otyrysynda sóilegen sózinen ýzindi

Abai.kz