Bolat Qalymbetov: «Qazaq kinosyna qidyng iyisin iyiskep ósken talanttar qajet»
- Bóke, úzaq uaqyt zyr jýgirip, bir ýmitti sóndirip, bir ýmitti jandyrghan «Sardar» filiminen keyin qazaq kinosyna jana dýnie qospadynyz, nege?
- «Sardar» filimi XVII-XVIII ghasyrdaghy Jonghar shapqynshylyghy kezenindegi oqighalardy qamtidy. Onda sayasattyng saryny joq. Ejelgi bas-basyna by bolghysy kelgen kezendegi taq talasy men baq talasy. Demek, sýiispenshilik, al onyng kólenkesinde ozbyrlyq pen jauyzdyq qatar jýretinin bilesin. Aghaly-inili eki sarbaz qolbasshylyqqa talasady. Jau qolyna tútqyngha týsken әkelerin azat etuge barghan aghayyndy eki jigit súlu hanshayymdy kórip, ózara óshtesip ketedi.
Romantika kórkem janr retinde mahabbat sezimimen baylanysty shygharmany kóz aldyna әkeler. Biraq, ol mening týsinigimde belgili bir maghynada adamnyng psihologiyalyq ereksheligin kórsetedi.
Mәdeniyettanushy ghalymdar әrbir әleumettik toptyng ózindik mәdeniyeti bar ekenin aitady. Ortaq sipattamany jalpy әlemdik tendensiyalar túrghysynan ghana beruge bolady. Býgingi jastar - elektrondy virtualdy әlemning jastary. Sondyqtan olardy bir qyzyqtyrsa tek mahabbat sipattary basym qúndylyqtar qyzyqtyrady dep oilaymyn. Jalpy, filimning ón boyynda aldymyzgha patriotizmdi, Otandy, Jer-Anany sýi maqsatyn qoydyq jәne oghan jettik dep oilaymyz.
Bolashaq úrpaq aldynda qaryz emes adam joq. Sonyng bir paryzyn osy tuyndymyzda oryndaghan boldyq.
- Bóke, úzaq uaqyt zyr jýgirip, bir ýmitti sóndirip, bir ýmitti jandyrghan «Sardar» filiminen keyin qazaq kinosyna jana dýnie qospadynyz, nege?
- «Sardar» filimi XVII-XVIII ghasyrdaghy Jonghar shapqynshylyghy kezenindegi oqighalardy qamtidy. Onda sayasattyng saryny joq. Ejelgi bas-basyna by bolghysy kelgen kezendegi taq talasy men baq talasy. Demek, sýiispenshilik, al onyng kólenkesinde ozbyrlyq pen jauyzdyq qatar jýretinin bilesin. Aghaly-inili eki sarbaz qolbasshylyqqa talasady. Jau qolyna tútqyngha týsken әkelerin azat etuge barghan aghayyndy eki jigit súlu hanshayymdy kórip, ózara óshtesip ketedi.
Romantika kórkem janr retinde mahabbat sezimimen baylanysty shygharmany kóz aldyna әkeler. Biraq, ol mening týsinigimde belgili bir maghynada adamnyng psihologiyalyq ereksheligin kórsetedi.
Mәdeniyettanushy ghalymdar әrbir әleumettik toptyng ózindik mәdeniyeti bar ekenin aitady. Ortaq sipattamany jalpy әlemdik tendensiyalar túrghysynan ghana beruge bolady. Býgingi jastar - elektrondy virtualdy әlemning jastary. Sondyqtan olardy bir qyzyqtyrsa tek mahabbat sipattary basym qúndylyqtar qyzyqtyrady dep oilaymyn. Jalpy, filimning ón boyynda aldymyzgha patriotizmdi, Otandy, Jer-Anany sýi maqsatyn qoydyq jәne oghan jettik dep oilaymyz.
Bolashaq úrpaq aldynda qaryz emes adam joq. Sonyng bir paryzyn osy tuyndymyzda oryndaghan boldyq.
- Oqighanyng aspan asty eli - Qytaygha qanshalyqty qatysy bar. Qazaq kórermenderi әli túshynyp kóre almaghan «Sardar» filimin qytaylyqtar ólip-tirilip kóredi eken deydi. Búghan ne der ediniz?
- Oqigha jelisi tarihy anyzgha qúrylghan. Onyng ishki iyirimderi ishki Qytayda ótedi. Ras, «Sardar» filimi últtyq «Qazaqfilim» kinokompaniyasynyng tuyndysy. Búl bizding Ýkimetimiz tarapynan jasalghan memlekettik tapsyryspen týsirilgen filim.
Barlyq týsirilim Sharyn shatqalynda, Burabayda, Qapshaghayda jәne Ójet auylynda týsirildi. Oghan qatysyp, basty rólderde oinaghan әrtister de óz elimizding azamattary.
Filimning Qytayda keninen kórsetiluinde de ózindik sebepteri bar. Elimizde kino saudasy әli týbegeyli sheshimin tapqan joq. Jalgha beru isi damymaghan. Kino kórsetetin «Otan Siynema» jýiesimen «Qazaqfilim» kelisim-shartqa otyruy kerek. Al búl qyruar qarjyny talap etedi. Sondyqtan «Sardardy» Qytay ekrandaryna shygharugha mýddeli boldyq.
Eger olargha shygharylsa filimge júmsalghan shyghyndy qaytarugha jol ashylatynyna senim bildirdik.
Jalpy, kinolarymyzdyng osynday joldarmen әlemdik arenagha shyqqanyna quanuymyz kerek. Kezinde orys, ózbek, gruzin kinolary da óz bastaularyn osy baghyttan alghan bolatyn. Demek, kino әlemine ortaq úghymdy bizding kinogerlerde óz týp negizimen qabystyruy kerek. Búdan útpasaq, útylmaymyz.
- Ózining aqyl-parasatymen, kýn tútylar kórkimen aghayyndy eki jigitti jaulastyryp jýrgen Monghol patshasynyng hanshayymy Sarymtananyng rólin әl-Faraby atyndaghy Últtyq uniyversiytetting studenti oinapty. Basty rólge kәsiby әrtisterding birin emes, ózge salanyng adamyn shaqyruynyzgha ne sebep boldy?
- Ras, bizde kәsiby әrtister qúdaygha shýkir, bar. Alayda, boyy bolsa, oiy joq, kelbeti kelse, sózi joq. Sondyqtan filimning barlyq talaptaryna say keletin Últtyq uniyversiytetting studenti Sana Shandybaevany shaqyrghanym bar. Búl Sananyng alghashqy filimi. «Tәuekel týbi - jelqayyq» degen. Sana jas ta bolsa, kәsiby әrtister ispetti ózine berilgen róldi әdemi alyp shyqty.
Qazir kónilding de, túrmystyng da, barlyq nәrsening ólsheuishi aqshagha ainaldy. Aqshasyz túyaq qimyldata almaytyn jaghdaygha tap keldik. Men Sanany tappay túrghanda Qytaydyng belgili әrtisi Yan Meydi hanshayymnyng rólinde oinatpaq bolghanmyn. Alayda, ol tym qymbatqa týsetin boldy. Oghan ketetin shyghyn 50 myng dollardan asyp ketetin bolghan song amalsyz bas tarttym. Sóitip, eger óz qalauynmen layyqty adamdy taba alsan, onyng әrtis boluy shart emestigin dәleldep shyqtym.
- Bir kezderi mektepting besinshi synybynda oqyp jýrgeninizde Sizdi kinorejisser Abdolla Qarsaqbaev múrnynyzdan qan sorghalap túrsa da qaytpas qaysarlyghynyzdy bayqap, Berdibek Soqpaqbaev aghamyzdyng «Balalyq shaqqa sayahat» atty shygharmasynyng jelisi boyynsha týsirilgen filimine shaqyrypty desedi.
- Ótkendi eske týsirdin-au. Ol ras, asyl agham qolymnan jetektep jýrip, kino alanyna alyp kelip edi. Eng alghash «Motor!» degen ekpindi sózdi de Abdolla aghamnan estidim. «Synyqtan ózgening bәri júghady» deydi ghoy, sol siyaqty men de «Sardargha» erekshe jauapkershilikpen qarap, әrtisterdi ózim tandadym. Sóitip, Sanany 800 ýmitkerding arasynan tandap aldym. Aldyma qoyghan maqsatym da sol, eger óz filimine layyqty adam tabylyp jatsa, onyng atan mingen sary tisti әrtis boluy shart emes.
- Jaqsylardyng janynda jýrdiniz. Solardan júghysty bolghan bir qúndylyqtyng syryn ashpas pa ekensiz?
- Mening kino ónerine keluim - ózime berilgen «shaqar, bir betkey» degen bolymsyz minezdemening yqpalynan bolsa kerek. Almatydaghy apamnyng qolynda tәrbiyelenip №12-shi mektepte oqydym. Mening boyym qatarlastarymnan alasa bolghandyqtan, oiyn kezinde ýnemi belgisizdeu mindetterdi atqaruyma tura keletin. Oiyn balasy emespin be, birde mening de alghy shepke shyghyp, jýgirip, alysyp oinaghym keledi. Oiynnan shataq shyghyp, shart ta shúrt bolyp qaldyq. Abdolla aghamyz bolashaq týsirgeli jatqan filimine keyipker izdep, mektepke kelgen beti eken. Mening bolymsyzgha onaylyqpen jol bermeytinimdi bayqaghan aghay óz tandauyn maghan týsiripti. Onyng ýstine mektep diyrektory R.Núrtazina apayymyzdyng jogharyda maghan berilgen minezdemesining de yqpaly bolghan siyaqty. Sóitip, mening kinodaghy túsauymdy kesken Abdolla Qarsaqbaev agham boldy. Ol kisi óte tynymsyz adam edi. Óz degeni bolmaghan sәtinde: «sening endi qajeting joq, ket, qalay kelsen, solay qúry» dep elsiz aimaqta jalghyz ózindi kólikten týsirip te ketetin kezderi bolghan. Adamnyng jas kezinde kórgen-bilgeni sanasynda óshpestey bolyp qalady ghoy. Alghashqy týsken «Balalyq shaqqa sayahat» filiminde keyipkerding jylaytyn sәtin shyghara almay әbden qinaldym. Kózime piyaz da jaqtym, sonda da bir tamshy jas shyqsashy, joq shyqpay qoydy. Keyipkerimning jattap alghan sózin de úmytyp qaldym... Áy, bәrin qoyshy, jalpy Abdolla aghama qaryzdarmyn.
Shәken Aymanov aghamyzdy qansha kórsem de ol kisini «Aldar kóse» dep biletinmin. Ol kisi meni óz bauyryna tartyp: «Myna qara bala «Qazaqfilimnin» bar aqshasyn jalghyz ózi tauysatyn boldy» dep әzildeytin. Qazirgi it jemeytin saghyzdy da alghash ret Shәken aghamnyng qolynan alghanmyn. Jalpy, men kinolargha bala kezimnen kóp týstim. «Qyzyltas manyndaghy zastava», «Bizding Ghaniy», «Janbyr» filimderi mening balalyq shaghyma qoyylghan eskertkish ispetti.
- Qarap otyrsaq, siz kinogha kezdeysoq kelipsiz. Mektep bitirgen song ansarynyz basqa salagha aumady ma?
- Mektep bitirgen son, auyl sharuashylyghy institutyna qújat tapsyrdym. Apayym men ýshin barlyq mәseleni sheship qoyypty. Oigha kelmegen kәsipke qalay barasyn, emtihan tapsyrarda lәm dep jaq ashpaghasyn, qolyma qújattarymdy berip qoya berdi. Aydaumen ýlken kisiler basymnan sipaghan «Qazaqfilimnen» bir-aq shyqtym. Osynda arnauly bilimim joq bolsa da, júmysqa qabyldandym. Aragha bir jyl salyp, konservatoriyanyng teatr fakulitetine oqugha týstim. Keyin T.Jýrgenov atyndaghy óner akademiyasynyng rejisserlik fakulitetine oqugha qabyldanyp, kәsipqoy rejisser mamandyghyn aldym.
Semey poligony turaly týsirgen «Aynalayyn» filimi mening rejisser bolyp qalyptasuyma negiz qalady. Odan song «Yzgharly kýz» filimin týsirdim. Búl kino shetel ekrandarynda kórsetilip, ondy baghasyn aldy. Memlekettik «Daryn» Jastar syilyghy da, Qazaqstannyng enbek sinirgen qayratkeri ataghy da mening rejisserlik enbegime berilgen bagha dep bilemin. Sondyqtan tosynnan, kezdeysoq bolghan iske tandana qoymaymyn.
- Ózinizdi songhy kezderi filimderden kórmey kettik. Kórermenderden qol ýzip qalmaysyz ba?
- Ómir boyy bir filimge týsip-aq, esimi tarihtyng tórinen oryn alghan adamdar bar. Auyryn agha arqalaydy, ini bayqamaydy bolmasyn. Jogharyda aitqanymday, men mektep qabyrghasynda jýrgende-aq, kóptegen kinolargha týsip qoyghanmyn. Osy kýnge deyin sausaqty eki býguge túrarlyq rólderde oinappyn. Áli de túghyrdan týskenim joq. Rejisser retinde kórinsem, ol erikkennen emes, qayta mәngilik ólmes ónerge yqylasymnyng artqany dep týsingening jón. Men bala shaghymnan ataqty kinogerler mektebining akademiyasynan tәlim aldym. Halyq sharapatyna ie bolghan Sh.Aymanov, K.Kenjetaev, N.Yqtymbaev ispetti aghalarymnan bata aldym.
Qazaq kinosy tónireginde әngime qozghala qalsa, keshegi jәne býgingi buyn ókilderining eng aldymen auyzgha alatyny - alpysynshy-jetpisinshi jyldardaghy shedevr kinolar. Al onyng ishinde bizding de atymyz atalady. Demek, biz kórermendermen әli úzaq jýzdesetin bolamyz.
- Kinogha adam barmaydy dep jatady. Teledidar, kompiuter kino ekrandaryn túnshyqtyryp jatqan joq pa?
- Qanshama jerden zaman ózgerse de, sayasat ózgerse de, kino óneri ózgermeydi. Ol - mәngilik, óshpes óner. Kinogha kórermen barmaydy dep jar salyp jýrgen adamnyng ózi sol kinogha barmaytyn adam, әitpese, belgili bir toptyng mýddesin qorghaytyn ziyankes adam. Ras, búdan sәl ilgerirekte kinogha barushylar sany shektelip qaldy, azghana ýziliske úshyrasty. Qazir kinoteatrlargha barushylardyng sany edәuir úlghaydy. Múnyng ózi kinoteatrlarymyzdyng barlyghy satylyp ketti degen uaqytta bolyp otyr. Kino ýshin bizding janymyz, jýregimiz auyrady.
Biz iydeologiyanyng shylbyryn bos, jýgenin sypyryp bos jiberemiz dep jas úrpaqtyng obalyna qaldyq. Mektep jasyndaghy, odan da kishkene balalar neshe týrli túrpayy filimderdi ýide otyryp kórip-aq, sonyng yqpalynan búzyla bastady. Atys-shabys, aiuandyqpen kisi óltiru, zorlau, qorlau, búzaqylyq, esirtkige ulanu, basqa da soraqy filimder balalarymyzdyng psihikasyn búzuda. Jastarymyz osynday las dýniyelerding qúrbandyghyna ainaluda. Últ bolashaghyn әriden oilaghan el - úrpaghynyng qamyn jeydi. Sondyqtan da últtyq kinogha memlekettik túrghyda basymdyq bergen jón.
- Qazaq kinosy uaqyt aghymyna, zamana talabyna say keletin sýbeli dýniyeler úsyna almay otyr. Dýnie jýzinde «Qazaqfilim» tuyndylary ótpeydi deydi. Búghan qanday dauynyz bar?
- Múnday pighylda otandyq ónerge jany ashymaytyn, onyng qúndylyqtaryna aqyl-oyy jetpeytin toghysharlar aitsa kerek.
Dýniyejýzi kinofestivalidary qazaq filiminsiz ótken emes. Bizding filimderimiz mindetti týrde jýldemen oralyp jýr. Ras, qiyndyqtar da joq emes. Sol jýlde alghan filimderding ómirshendigi túiyqtalghan. Nege? Sebebi, bizde onyng boyyn jazatyn auditoriyasy shektelgen.
Kino әleminde qazaq kinorejisserlerining ózindik ústanatyn stiyli, últtyq bet-beynesi qalyptasqan. Bizding ýmitimiz «Kóshpendilerde». «Kóshpendilerdin» әli talay әlemdik kino saudasyna jol ashatyndyghy kýmәnsiz. Sodan keyin-aq basqa kinolarymyz da sol jolmen әlemdik arnagha shygha bastaydy. Ol Elbasymyz N.Nazarbaevtyng nazarynda bolghan kino. Kino turaly әrtýrli pikir aluandyghy bar. Ol - zandy qúbylys. Keybir kino synshylar ony jalpy kino әlemine engen vesterndik aghymmen baylanystyrady. Búl sujettik úqsastyq, ony tura maghynalyq túrghyda baylanystyrugha bolmaydy. Odan qorqatyn eshtene joq. Sebebi, qansha jerden úqsastyq izdeseng de, әr halyqtyng mentaliyteti әrtýrli. Demek, rejisserlerdi amerikalyq aghymnyng shylauynda ketti, qarapayym tútynushynyng súranysyn qanaghattandyra almady dep kýstәnaushylyq beker. Múndaghy basty kemshilik - vesterndik aila-tәsildi basshylyqqa alghan rejisserding óz shygharmasynda últtyq bolmyspen úshtastyra almaghanynda bolsa kerek. Bizding kóptegen jýlde alghan filimderimizdi qarapayym halyqtyng oi-jýiesinde pisire almaytyndyghy da osydan.
Bardy joq etu, mýlt ketken әttegen-aydy dabyraytyp, jer-jebirine jetu boyymyzda bar qasiyet qoy. Osydan aryla almay-aq qoydyq. Áytpese, qazaq kinosy әlemdik kino synshylardan әldeqashan baghasyn alyp qoyghan. Qazaq kinosynyng songhy tolqyny jasaghan filimder dýniyejýzilik kinofestivalidarda jýldesiz qalghan emes.
Jana tolqyn rejisserlerining әlemdik kinotanushylar arasynda tez tanylyp, joghary baghalanuy, olardyng әlemdik sheberlik ýlgilerin shynayy iygeruge úmtylghandyqtarynan izdeu kerek. Osydan birneshe jyl búryn Almatyda ótken kinofestivali kezinde belgili fransuz kino zertteushisi Marseli Martiyn: «býgingi qazaq kinosy alghy shepte keledi» degen edi. Búl qazaq kinosyna berilgen shynayy bagha bolatyn.
- Bóke, elimizde jii ótkizilip túratyn sol kinofestivalidan nege qazaqtyng iysi anqyp túrmaydy? Árbir ótkizilgen is-sharadan son, «búl festivali bizdiki emes, ózge júrttyki boldy, ózimizdi kórsetpedik, biz úmyt qaldyq» degen renish te estilip qalyp jýr ghoy...
- Búl endi týsinbestik. Biz ózgelermen bәsekege týspey, ónerin ýirenbey óspeymiz, kenjelep qalamyz. Elbasynyng biylghy halyqqa Joldauynda aitylghan «Bәsekege meylinshe qabiletti 50 elding qataryna» qalay enemiz. Mine, mәsele osy túrghyda boluy tiyis.
Almatyda ótkizilgen kinofestivalidar kinogerlerge ghana emes, elimizge, halqymyzgha qajet. Festivalidaghy basty mәsele әlemning әr týkpirinen kelgen qonaqtargha - tandauly, layyqty filimderimizdi kórsetu ghoy. Búl maqsatta bizding oiymyz onynan tuyp otyr. Festivalidarda ýnemi jýldesiz qalghan emespiz. Endi әlemge tanylghan, mýmkindigi mol qazaq kinosynyng qalay danqyn arttyramyz dep bas qatyruymyz kerek bolar.
Bir kezderi danqy sharyqtap ketken qyrghyz kinosynyng qazirgi mýshkil jaghdayyn, Ukraina kinostudiyalarynyng bas kótere almastay auyr jaghdayyn kórgende shýkirshilik deuimiz kerek. Bas qosa otyryp, barymyzdy saraptap, joghymyzdyng ornyn toltyrsaq deymin.
Qazirgi adamnyng kónil kýiining arasy jer men kóktey. Jyldam sheshim qabyldaugha beyimdelip kele jatqan qazirgi adam óz jan-dýniyesining ózine de júmbaq ekendigin endi týsinip jatqanday.
Sondyqtan bolashaqtyng kinosynyng jahandyq modelin andyp otyru arqyly ghana biz onymen bәsekege týse alamyz. Qazir kýlli qoghamnyng shygharmashylyq yntymaqta birge boluy qajettilikke ainalyp, kórkemónerding qoghamnyng basqaru mehanizmining bir tegershigi retinde qyzmet etetin kezeni keldi.
Kórkemónerding tarihy missiyasyn arttyru maqsatynda Qazaqstan ónerin dәripteu jóninde túraqty júmys isteytin organ qúrylsa dúrys bolar edi.
- Memleket kómeginsiz óz betimen kýn kóruding jolyn izdeu isin kino salasynda jýzege asyrugha bola ma?
- Búl maqsatta kinoprokat jýiesin qayta jandandyru, beynesalondardy bir tәrtipke keltiru sharalaryn qolgha alu qajet. Teledidar kanaldary biz týsirgen kinofilimderdi satyp alatyn dәrejege jetui tiyis. Ekinshiden, ózimiz týsirgen filimderimizdi kórsetuge úmtylmaymyz. Jarnama jasau degen týsimizge de kirmeydi.
Bizde kino týsiretin әleueti kýshti shygharmashylyq mamandar bar. Alayda, naryqqa baylanysty abdyrap, tyghyryqtan jol taba almay daghdaryp qalghanymyz ras. Qarjy tabudyng jolyn bilmedik. Aqyl-oyymyzdy júmsap, jyldar boyy óli men tirining arasynda jýrip jasaghan kinodan aqsha tabayyq, Ýkimetting bergen qarjysyn ózine qaytarayyq degenimiz joq. Oghan bas qatyrghymyz kelmeydi. Búl sharuamen kinoprokat ainalysatyn.
Qazir kónilding de, túrmystyng da, barlyq nәrsenin ólsheuishi - aqsha. Aqshasyz birdene jasau kelmeske ketti. Býgin jaghday ózgerdi. Dýniyejýzinde eshbir memleket kinogha qarjy shyghyndamaydy. Kinoshylar qajetti qarjyny ózderi tabady. Kinodan tabatyn paydasy da shashetekten. Qazir Amerikada eng bay adamdar - kino salasynda qyzmet etetinder. Dýniyening baylyghyn da jútyp jatqan solar. Jylyna 700-den astam kino shygharyp, dýniyejýzining barlyq elderine satyp qomaqty qarjy tabady olar.
- Qazaq kinosynyng shyqqan biyigin asqaqtatu ýshin ne isteu kerek?
- Birinshiden, últtyq kinomyzdyng kenistigin úlghaytatyn «Kino turaly» zang kerek boldy. Bar mәsele osynda. Reseyde on jyl bolady, «Kino zany» bar. Sondyqtan da olardyng órisi ken.
Ekinshiden, jalgha beru isin jolgha qon kerek. Onyng qazaq kinosy ýshin tәrbiyelik te, nasihattyq ta manyzy zor.
Biyl «Mәdeny múra» baghdarlamasy shenberinde «Altyn qor» seriyasymen últtyq qúndylyqqa jatqyzylghan kinotuyndylary kórsetildi. Búl ýkimettik baghdarlama shenberinde ótkizgen eng ýlken mәdeny is-sharasy bolady. Múnday últqa zor payda әkeletin sharalardy kóptep ótkizu qajet.
- Álginde Amerikada eng bay adamdar kinoshylar dep qaldynyz. «Qazaqfilimnin» qabyrghasynda jýrgenderding baylyghy shaylyghyna jete me?
- Onday baylyq qayda-a-a?! Biz ruhany baymyz. «Qazaqfilimge» kelip, boy kórsetkenimiz ýshin bizge kesimdi ailyq tólenbeydi. Teatr әrtisterine jalaqy beriledi, bizde onday joq. Biz naqty júmysymyz ýshin aqy alamyz.
- Kinorejisser ýshin týsiru alany degenimiz ne?
- Bizding әrtisterimiz teatr sahnasyndaghy tar shenberde oinaugha mashyqtanghan. Sahnany týsiru alanymen salystyrugha bolmaydy. Ol sening әr qimylyna erkindik bergenimen, әrbir isindi baqylap túrady. Sondyqtan onda keng diapozondy jәne shalt qimyl qajet etiledi. Rejisserlik júmysymda men kino akterining әrbir qimyl ereksheligine, kiyim-keshegine mәn beremin.
- Últtyq kinogha arnap rejisser dayyndau mәselesi qalay sheshilgen?
- Qazir óz basym T.Jýrgenov atyndaghy óner akademiyasynda kurs ashyp, shәkirt dayyndaudy qolgha alyp otyrmyn. Halyq arasynda bolashaghynan ýmit kýtetin jastar tabylatynyna senemin. Maghan shópting sybdyryn sezetin, qidyng iyisin iyiskep ósken talapkerler qajet.
- Ángimenizge rahmet!
Súhbattasqan,
Azat ÝSEN
«Ýsh qiyan» gazeti