Almatydaghy jer qoryn tiyimdi paydalanu turaly mәsele әkimdik alqasy men qala prokuraturasynyng birlesken jiynynda talqylandy.

«Memleket basshysynyng halyqqa Joldauynda jer mәselesine erekshe nazar audarylyp, «jer qatynastary salasyna tekseru jýrgizip, isti retke keltirip, jerdi naqtyly investorlargha beru qajet» delingen. Qazirding ózinde Almatyda iygerilmegen 2,4 myng jer telimining bar ekeni anyqtaldy, onyng 27%-y ainalymda, 47%-y 10 ese salyq salu ýshin memlekettik kiris Departamentine jiberildi, ýsh uchaske erikti týrde memleket paydasyna qaytaryldy. Osy orayda qala prokuraturasy ýlken is tyndyrdy jәne Preziydent bergen tapsyrma ayasynda búl júmys әri jalghasatyn bolady», - dep atap ótti Almaty әkimi Bauyrjan Baybek.

Mysaly, uaqytsha paydalanu merzimi bitken jalgha berligen jerlerge tekseru jýrgizu bastaldy. Býgingi kýni prokurorlar jal aqysyn tólemey paydalanylyp kelgen 34 jer telimin anyqtady. Búl jerler memlekettik qorgha qatarylatyn bolady.

Alqa otyrysynda qala prokurory Berik Jýiriktaev songhy eki jyl ishinde megapolisting infraqúrylymyn damytu jәne jol airyqtary men joldar salu maqsatynda 300-dghen astam jer telimderining qaytarylghanyn habarlady. Jýrgizilgen tekseru barysynda qújattardyng qoldan jasalghandyghy, jer baghasynyng negizssiz kóterilgeni anyqtaldy. Osynday zansyz is-әreketterding saldarynan memleketke kelgen shyghyn 2,5 mlrd. tengeni qúraghan, prokuratura jýrgizgen sharalar arqasynda 1,5 mlrd. tenge shyghynnyng orny tolghan.

«Búl salada týrli qúityrqylar jasalady. Obiektining әrbir iyesi kompensasiya baghasyn kóteruding týrli joldaryn izdestiredi. Olar ýshin eng qolaylysy jalghan qújattar men baghany kóteru. Qylmyskerler barlyq qújattardy – jergilikti organdardyng sheshimderin, tehpasportty, nysandy iske qosu aktisin qoldan jasaydy. Biz jalghan qújattardyng 14 faktisin anyqtadyq, búlardan keletin shyghyn 2 mlrd. tengeni qúraydy. Búlargha qatysty qylmysty is qozghaldy, shyghynnyng ornyn toltyru sharalary jýzege asuda, - dedi Berik Jýiriktaev.

Ol ózining sózinde qazirgi kezde prokuratura tarapynan baghalaushylardyng bergen qorytyndysyna salystyrmaly saraptama jýrgizilgenin jәne kelensiz faktilerding anyqtalghanyn aitty. Qújattardy qayta tekseru kezinde isti sotta qaraugha basymdyq beriledi. Býgingi kýni sotta qaralghan 5 obektining alghashqy qúny 500 mln. tengege tómendegen. Qarsylyq bildirilgen 12 is qaraluda, olardyng baghasy 300 mln. tengegeg tómendydi dep kýtilude.

Qalalyq prokuraturanyng mәlimeti boyynsha jalgha beru merzimi ótip ketken jerlerge qatysty kelensiz faktilerge oryn berilgen. Songhy 10 jyl ishinde uaqytsha paydalanugha jalpy kólemi 3,7 myng gektar bolatyn 18 myng jer telimi berilgen, onyng ishinde oblysqa tiyesili jerler de bar. Adamdar jalgha beru merzimi ótip ketse de jerdi paydalnyp kelgen әri ony úzartugha esh әreket etpegen. Sonyng saldarynan budjetke jal aqysy retinde eshqanday qarjy týspegen.

Jalpy, prokurorlyq qadaghalau aktisi boyynsha qazirgi kezde Almatyda iygerilmegen jer telimderine 10 dýrkin salyq salu júmystary qolgha alynghan.

«Mysaly, kóppәterli ýy salynuy tiyis 43,9 ga jer uchaskesine 10 dýrkin salyq salynsa, onyng kólemi 120 mln. tengeni qúraytyn bolady», - dedi qadaghalaushy organdaghylar.

Abai.kz