Men suyq habardy júmysta jýrip estidim. Sodan keyin-aq júmysyma qolym barmay qoydy. …Men alangha kelgende ondaghy qaraqúrym halyqty kórdim. Alanda qansha túrghanymyzdy, uaqyttyng qansha bolghanyn bilmeymiz. Bir kezde alannyng bir býiirindegi halyq dýrkiresip, aiqay-shudan tónirek azan-qazan boldy. Osyny paydalanyp, soldattar da bizge qaray lap qoydy. Kenet sol ayaghymnyng tizesine qatty soqqy tiydi. Et qyzuymen biraz jerge deyin barghan boldym. Sodan keyin-aq ayaghymdy basa almay túryp qaldym. Biraq jaraqatqa qaraytyn shama qayda? Álgi mashinalar su shashyp keledi eken. Bir jaghymyzdan – soldattar, ekinshi jaghymyzdan mashinalar tyqsyryp, әbden sastyq. Sóitip jýrgende, ayaghym tayyp, shalqalay qúladym. Meni qútqarugha úmtylghan eki-ýsh jigitti arttarynan úrghan sudyng ekpini múrttay úshyrdy. Áyteuir bireuler meni jataqhanagha alyp kelipti. Tizem dombyghyp isip ketken. Ayaqtarym múz bolyp qatyp qalypty. Ýsti-basymnyng bәri malmanday su.

Ertesinde, yaghny 17-jeltoqsanda júmysqa barayyn dep ayaldamagha kelsem, kóshede jinalyp jatqan jastardy kórdim. Topqa men de qosyldym. Alangha ertelep jinalghan jastar toby kóbeyip qalghan eken. Biraq aldymyzdy baqayshaqtaryna deyin múzday qarulanghan jasaqtar toby bógedi. Olar bizderdi ayausyz sabaugha kiristi. Qarusyz, qorghansyz jastar keyin qaray dýrlige qashuda. Keyinshektep bara jatyp, bireulerge soqtyghysyp qaldym. Sóitsem joldy kese-kóldeneng ónsheng qyzdar qughynshylardyng jolyn bógemek bolyp otyra qalypty. Qyzdardy úrmaydy dep oilasa kerek. Biraq kózderi qangha tolghan jandayshaptar olardy ayaghan joq. Jan-jaqtan siltengen soyyldar arularymyzdyng basyna jauyp ketti. Olargha arasha týspekke biz de úmtylghan edik. Qatty tiygen bir soqqydan qabaghym jarylyp, qan sorghalap jýr. Basyndaghy jaulyghy sypyrylyp iyghyna týsken bir qyz әldeneni aityp týsindirmekshi edi, tura shekesinen qatty tiygen soqqydan úshyp týsti. Bet-auzyn qan juyp ketti. Soqqylar búdan keyin de tiylmady. Álgi qyz qybyrsyz qaldy.

24-jeltoqsanda meni qamaugha aldy. Bes jyl berip, Qostanaygha jóneltti.

Qúttybek Aymahanovtyng esteliginen

Abai.kz