«Qorqyt Ata» týrki eposy YuNESKO-nyng materialdyq emes mәdeny múralar tizimine endi, dep habarlaydy Abay-aqparat otyrar.kz-ge silteme jasap.

Múnday sheshimning Materialdyq emes mәdeny múrany saqtau jónindegi ýkimetaralyq komiytetining Mavrikiy respublikasyndaghy Port-Luy qalasynda sәrsenbide ótkizgen otyrysynda qabyldanghany habarlanyp otyr.

Týrkiyanyng Mәdeniyet jәne turizm ministrligining mәlimetinshe, «Qorqyt Ata» eposyn tizimge engizu boyynsha ótinish YuNESKO-gha ótken jyldyng nauryzynda joldanghan. Eposty tizimge engizu boyynsha ótinishti Qazaqstan men Ázirbayjan birge dayyndaghan.

«Qorqyt Ata» eposy — týrki tildes halyqtaryn biriktiretin óte manyzdy faktor», — delingen ótinishte.

Qorqyt Ata — týrki halyqtaryna ortaq úly oishyl, jyrau, qobyzshy. Qorqyt Ata ómirde izi, artynda әdebiy-muzyka múrasy qalghan tarihy túlgha retinde belgili. Qorqyt Atanyng ómir sýrgen kezeni turaly ghylymda әr týrli boljamdar qalyptasqan. Alayda zertteulerding kópshiligi Qorqyt Ata Syrdariya boyynda ómir sýrgen oghyz-qypshaq taypalyq birlestiginde 10 ghasyrdyng basynda dýniyege kelgen degen tújyrymgha sayady. Rashid әd-Din «Jamigh At-Tauariyh» atty tarihy shejiresinde Qorqyt Atany qayy taypasynan shyqqan dese, Ábilghazynyng «Týrik shejiresinde» onyng tegi bayat ekendigi, oghyzdardyng elbegi bolyp, 95 jasqa kelip qaytys bolghandyghy aitylady. Syr jaghasyna jaqyn jerde Qorqyt atanyng ziraty bolghanyn Á.Divaev, t.b. ghalymdar óz enbekterinde atap ótedi. Á.Qonyratbaevtyng zertteulerinde Qorqyt ata XI ghasyrdyng basynda dýniyeden ótken delinse, Álkey Marghúlannyng enbekterinde ol VII — VIII ghasyr aralyghynda ómir sýrdi degen pikir aitylady.

Qazaq filosofiyasy tarihynda Qorqyt Ata — el birligin nyghaytqan kemenger qayratker, týrki dýniyetanymynyng negizin jasaghan ghúlama oishyl, әlemdik aqyl-oy mәdeniyetinde ózindik orny bar filosof-gumanist retinde kórinedi. Qorqyt Ata jayyndaghy anyzdardan onyng boyyndaghy ýsh týrli óner erekshe aiqyndalady. Birinshiden, ol oghyz-qypshaq úlysynan shyqqan aituly baqsy. Ekinshiden — kýishi, qobyz sarynyn alghash tuyndatushy ónerpaz. Ýshinshiden — әigili jyrau, onyng jyrlary oghyz-qypshaq ómirin beynelegen әdebiy-tarihy múra. Týrki halyqtarynyng folikloryndaghy Qorqyt Ata turaly anyz әngimelerding biri onyng tuyluyna baylanysty. Qorqyt — týrkilerding oghyz úlysynan shyqqan asqan sәuegey, baqsy, kýishilik, jyrshylyq ónerlerining atasy.

Abai.kz