Janargýl Múqatay. «KEMONTTYN» TYNYSY KENEYIP KELEDI
Búl kәsiporynnyng júmysshylary ózderining osynda enbek etip jatqandaryn maqtan etedi. Ertemen túryp, Ertisting sol jaghalauynda ornalasqan júmys oryndaryna qaray asyqqan olardyng әrqaysysy ýshin osy bir shaghyn zauyt - ózderining ekinshi ýilerindey bolyp ketken.
Jyl ótken sayyn janghyryp, órkendegen el ekonomikasynyng kósh basynda túrghan shyghysqazaqstandyq kәsiporyndardyng biri - «KEMONT»AQ býginde óndiristi ólkemizdegi eng tabysty ónerkәsip orny atanyp otyr.
Býkilәlemdik qarjy daghdarysy shiyele-nisken tús 2009 jyly zauyt ónimderining bagha-syn amalsyzdan tómendetuimizge tura keldi. Sol arqyly súranystyng dengeyin týsirmey, óndiris kólemin saqtap qaldyq. Kәsiporyn biraz shyghyn shekse de, ónimderding kóptep satyluy esebinen ainalym qoryn arttyrugha kýsh saldyq. Barlyq mýmkindikterdi qarastyra otyryp, júmysshylardyng qysqaruyna da jol bergen joqpyz, - deydi zauyttyng ótkeni men býgini, bolashaghy jayynda «KEMONT» AQ diyrektorynyng óndiris jónindegi orynbasary Poli Nikolaev.
Búl kәsiporynnyng júmysshylary ózderining osynda enbek etip jatqandaryn maqtan etedi. Ertemen túryp, Ertisting sol jaghalauynda ornalasqan júmys oryndaryna qaray asyqqan olardyng әrqaysysy ýshin osy bir shaghyn zauyt - ózderining ekinshi ýilerindey bolyp ketken.
Jyl ótken sayyn janghyryp, órkendegen el ekonomikasynyng kósh basynda túrghan shyghysqazaqstandyq kәsiporyndardyng biri - «KEMONT»AQ býginde óndiristi ólkemizdegi eng tabysty ónerkәsip orny atanyp otyr.
Býkilәlemdik qarjy daghdarysy shiyele-nisken tús 2009 jyly zauyt ónimderining bagha-syn amalsyzdan tómendetuimizge tura keldi. Sol arqyly súranystyng dengeyin týsirmey, óndiris kólemin saqtap qaldyq. Kәsiporyn biraz shyghyn shekse de, ónimderding kóptep satyluy esebinen ainalym qoryn arttyrugha kýsh saldyq. Barlyq mýmkindikterdi qarastyra otyryp, júmysshylardyng qysqaruyna da jol bergen joqpyz, - deydi zauyttyng ótkeni men býgini, bolashaghy jayynda «KEMONT» AQ diyrektorynyng óndiris jónindegi orynbasary Poli Nikolaev.
Biyl «KEMONT» AQ ótken jylghyday 9 milliard tengege juyq elektr jabdyqtary ónimin óndirip, satudy josparlap otyr. Qazirding ózinde jarty jylgha jetetindey tapsyrys kólemimen aldyn ala qamtylghan. Ón-diriste Siemens, Alstom, ABB, Shnieder Elektrik siyaqty әlemdik jetekshi kompaniyalardyng tehnologiyalaryn paydalanyp kele jatqan zauyt ónimderin óz elimizdegi kәsiporyndarmen qatar Resey, Mongholiya elderindegi ónerkәsip oryndary da tútynyp keledi. Reseyde zauyttyng ónimderin saudalaytyn arnayy sauda ortalyghy da bar.
- Elbasy ónimderdi satyp aluda qazaqstandyq qúramgha kónil bólip, ózimizding otandyq ónimderimizdi tútynu qajettigi mindetin algha qoyyp keledi. Biz óndiriske paydalanatyn elektrotehnikalyq mys siyaqty Qazaqstanda joq eki-ýsh shiykizatty Ontýstik Koreya, Finlyandiya elderinen, qalghan materialdardy ózi-mizden alamyz. Alayda elimizdegi jana jobalardy jýzege asyryp, óndirisin qayta janalap jatqan JEO, SES, taghy da basqa iri óndiris nysandary elektr energiyasy qúral-jabdyqta-ryn kóbinese reseylik kәsiporyndardan satyp aluda. Olardyng jobalau qújattarynda ózge elderde shygharylatyn elektr jabdyqtary kórsetilude. Naryq óz biyligin jýrgizedi desek te, múnday nemketti әreket pen kóz-qaras, әriyne, bizge onay tiyip otyrghan joq. Memleketting de qarjysy shetke ketip jatyr. Bolashaqta osy problema sala ministrligi, Ýkimet tarapynan sheshimin tauyp, bizge qoldau kórsetilip jatsa, óndiris kólemi býgingiden de artyp, qazirgi qarqynymyzdan janylmas edik, - dep aldaghy uaqytta kәsiporyndaghy alty óndiris sehy sheteldik zamanauy qúral-jabdyqtarmen odan әri janalanyp, qayta janghyrtylatynyn aitady zauyt diyrektory Nikolay Belyaev, - jana ónim týrlerin engizu turaly joba, josparlar da bar.
Býgingi tanda «KEMONT» AQ-da 600-ge tarta adam enbek etip jatyr. Oblys boyynsha orta enbekaqy mólsheri 80 myng tenge kóleminde bolsa, búl kәsiporynda odan әldeqayda kóp, 135 myng tenge. Kәsiporynda júmysshylardyng dem alyp, tabysty enbek etuine barlyq jaghday jasalghan. Zauyttyng Búqtyrma jaghalauynda ornalasqan óz demalys bazasy bar.
Tasy órge domalap túrghan kәsiporynnyng ózgelerden taghy bir ereksheligi - múnda jas mamandardy dayyndaugha ýlken kónil bólinip, studentterding óndiristik tәjiriybeden ótip, biliktilikterin arttyrugha jaghday tughyzylyp kele jatqandyghy. Ár jyl sayyn birneshe ondaghan jasty óndiristik tәjiriybeden ótkizip, enbekaqylaryn tólep otyr. Mamandyghyn, kәsibin jete mengergen studentter osynda qalyp, ózderining enbek joldaryn bastauda. 1949 jyly negizi qalanyp, 2004 jyly «KEMONT» AQ bolyp qayta qúrylghan zauyt tәuelsizdik tanymen birge týlep, ertenge nyq basyp barady.
«Didar» gaezti №34, 29-nauryz, 2011 jyl.