Sheteldegi etnikalyq qazaqtardyng mәselesi Qazaqstannyng Syrtqy ister ministrligining basty nazarynda. Búl turaly Syrtqy ister ministri Beybit Atamqúlov aitty. 

Beybit Bәkirúly 4 nauryz kýni Parlament Mәjilisinde ótken Ýkimet saghatyna kelip, bayandama jasaghan edi. Sonda Syrtqy ister ministri Qytaydaghy qandastardyng mәselesine toqtaldy. Belgili jәne belgisiz sebeptermen Qytayda ústalghan qazaq azamattarynyng sany 80 payyzgha azayghanyn mәlimdedi.

Qazirgi uaqta Qytaydaghy etnikalyq az últtardyng mәselesi әlemdik aqparattyng baqylauynda ekeni belgili. Qazaqstandyq memlekettik emes úiymdar atalghan mәselege qatysty biraz mәsele kóterdi. Deytúrghanmen, sheteldegi qandastardyng mәselesi birinshi kezekte Qazaqstannyng Syrtqy ister ministrligining nazarynda ekeni dausyz.

Osyghan oray Mәjilis deputaty Berik Dýisembinov ministr myrzadan Qytayda úastalghan qazaqtar turaly deputattyq saual qoydy. Olardyng mәselesin sheshu prosessining qalay jýrgizilip jatqanyn súrady.

Ministr qolynda bar mәlimetterden derek keltire otyryp, deputat saualyna jauap berdi. Ministrding mәlimetine sýiensek, 2019 jyly Qytayda qos azamattyqqa ie bolghan 33 adam qamaugha alynghan eken. Qazaqstannyng Syrtqy ister ministrligining aralasuymen, 20 azamat Qazaqstangha qaytarylghan. Sonday-aq, Qytayda qamauda otyrghan qazaqtar mәselesine qatysty Syrtqy ister ministrligine 1387 aryz kelip týsken.

"Týsken aryzdar boyynsha әr adammen bólek júmys istep jatyrmyz. Sebebi әrbirining jaghdayy әrtýrli.Onda lagerilerining mәselesi býkil әlemde músylmandardyng qúlaghyn shulatyp jatyr. Negizi Qytaydyng ózining ishki sayasaty bar. Birtalay diplomat sol lagerilerdi kórdi. Býkil әlem Qytaygha qatty qysym jasap jatyr, - dedi ministr myrza.

Beybit Bәkirúlynyng aituynsha, Qytaydaghy etnikalyq qazaqtar "jenildik alyp jatyr".

"Bizge týsken mәlimet boyynsha, Qytayda ústalghan qazaqtar sany 80 payyzgha azayghan. Bәrin shetinen bosatyp jatyr. Biyl qazaqtar taghy da jenildik alyp jatyr. Ishki ister ministrligimen, basqa da organdarmen júmys istep jatyrmyz", - dedi ministr.

Esterinizge sala keteyik, Qytaydaghy etnikalyq az últtardyng sayasy qysymgha úshyrauy turaly mәlimetter 2017 jyldan bastap әlemdik aqparatta ashyq jariyalanyp keledi. "Abai.kz" aqparattyq portaly da óz kezeginde Qytaydaghy qandastar mәselesin kýn tәrtibinen týsirgen emes.

Al BÚÚ mәlimetine sensek, Qytaydaghy sayasi-ýiretu lagerlerinde milliongha juyq músylman otyruy mýmkin. Qytay biyligi resmy týrde lagerlerding bar ekenin moyyndady. Alayda onday lagerler "oqytu jәne ýiretu" lagerleri ekenin algha tartty. Qytay biyligining týsindiruinshe, múnday amaldar Shynjang aimaghynda terrorizm men ekstremizm qaupin seyiltip, azamattardy "radikaldy diny aghymdar" jeteginde ketuden saqtaydy.

Qytayda túratyn etnikalyq qazaqtardyng tuystary búghan deyin Qazaqstannyng iri qalalarynda baspasóz konferensiyasyn ótkizgen.

Abai.kz