شەتەلدەگى ەتنيكالىق قازاقتاردىڭ ماسەلەسى قازاقستاننىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ باستى نازارىندا. بۇل تۋرالى سىرتقى ىستەر ءمينيسترى بەيبىت اتامقۇلوۆ ايتتى. 

بەيبىت باكىرۇلى 4 ناۋرىز كۇنى پارلامەنت ماجىلىسىندە وتكەن ۇكىمەت ساعاتىنا كەلىپ، بايانداما جاساعان ەدى. سوندا سىرتقى ىستەر ءمينيسترى قىتايداعى قانداستاردىڭ ماسەلەسىنە توقتالدى. بەلگىلى جانە بەلگىسىز سەبەپتەرمەن قىتايدا ۇستالعان قازاق ازاماتتارىنىڭ سانى 80 پايىزعا ازايعانىن مالىمدەدى.

قازىرگى ۋاقتا قىتايداعى ەتنيكالىق از ۇلتتاردىڭ ماسەلەسى الەمدىك اقپاراتتىڭ باقىلاۋىندا ەكەنى بەلگىلى. قازاقستاندىق مەملەكەتتىك ەمەس ۇيىمدار اتالعان ماسەلەگە قاتىستى ءبىراز ماسەلە كوتەردى. دەيتۇرعانمەن، شەتەلدەگى قانداستاردىڭ ماسەلەسى ءبىرىنشى كەزەكتە قازاقستاننىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ نازارىندا ەكەنى داۋسىز.

وسىعان وراي ءماجىلىس دەپۋتاتى بەرىك دۇيسەمبينوۆ مينيستر مىرزادان قىتايدا ۇاستالعان قازاقتار تۋرالى دەپۋتاتتىق ساۋال قويدى. ولاردىڭ ماسەلەسىن شەشۋ پروتسەسسىنىڭ قالاي جۇرگىزىلىپ جاتقانىن سۇرادى.

مينيستر قولىندا بار مالىمەتتەردەن دەرەك كەلتىرە وتىرىپ، دەپۋتات ساۋالىنا جاۋاپ بەردى. ءمينيستردىڭ مالىمەتىنە سۇيەنسەك، 2019 جىلى قىتايدا قوس ازاماتتىققا يە بولعان 33 ادام قاماۋعا الىنعان ەكەن. قازاقستاننىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ ارالاسۋىمەن، 20 ازامات قازاقستانعا قايتارىلعان. سونداي-اق، قىتايدا قاماۋدا وتىرعان قازاقتار ماسەلەسىنە قاتىستى سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنە 1387 ارىز كەلىپ تۇسكەن.

"تۇسكەن ارىزدار بويىنشا ءار اداممەن بولەك جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز. سەبەبى ءاربىرىنىڭ جاعدايى ءارتۇرلى.وندا لاگەرلەرىنىڭ ماسەلەسى بۇكىل الەمدە مۇسىلمانداردىڭ قۇلاعىن شۋلاتىپ جاتىر. نەگىزى قىتايدىڭ ءوزىنىڭ ىشكى ساياساتى بار. ءبىرتالاي ديپلومات سول لاگەرلەردى كوردى. بۇكىل الەم قىتايعا قاتتى قىسىم جاساپ جاتىر، - دەدى مينيستر مىرزا.

بەيبىت باكىرۇلىنىڭ ايتۋىنشا، قىتايداعى ەتنيكالىق قازاقتار "جەڭىلدىك الىپ جاتىر".

"بىزگە تۇسكەن مالىمەت بويىنشا، قىتايدا ۇستالعان قازاقتار سانى 80 پايىزعا ازايعان. ءبارىن شەتىنەن بوساتىپ جاتىر. بيىل قازاقتار تاعى دا جەڭىلدىك الىپ جاتىر. ىشكى ىستەر مينيسترلىگىمەن، باسقا دا ورگاندارمەن جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز", - دەدى مينيستر.

ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، قىتايداعى ەتنيكالىق از ۇلتتاردىڭ ساياسي قىسىمعا ۇشىراۋى تۋرالى مالىمەتتەر 2017 جىلدان باستاپ الەمدىك اقپاراتتا اشىق جاريالانىپ كەلەدى. "Abai.kz" اقپاراتتىق پورتالى دا ءوز كەزەگىندە قىتايداعى قانداستار ماسەلەسىن كۇن تارتىبىنەن تۇسىرگەن ەمەس.

ال بۇۇ مالىمەتىنە سەنسەك، قىتايداعى ساياسي-ۇيرەتۋ لاگەرلەرىندە ميلليونعا جۋىق مۇسىلمان وتىرۋى مۇمكىن. قىتاي بيلىگى رەسمي تۇردە لاگەرلەردىڭ بار ەكەنىن مويىندادى. الايدا ونداي لاگەرلەر "وقىتۋ جانە ۇيرەتۋ" لاگەرلەرى ەكەنىن العا تارتتى. قىتاي بيلىگىنىڭ تۇسىندىرۋىنشە، مۇنداي امالدار شىڭجاڭ ايماعىندا تەرروريزم مەن ەكسترەميزم قاۋپىن سەيىلتىپ، ازاماتتاردى "راديكالدى ءدىني اعىمدار" جەتەگىندە كەتۋدەن ساقتايدى.

قىتايدا تۇراتىن ەتنيكالىق قازاقتاردىڭ تۋىستارى بۇعان دەيىن قازاقستاننىڭ ءىرى قالالارىندا ءباسپاسوز كونفەرەنتسياسىن وتكىزگەن.

Abai.kz