Senbi, 23 Qarasha 2024
Janalyqtar 2596 0 pikir 25 Mamyr, 2011 saghat 06:35

Qúlaghan aghashtar qashan jinalady?

Búl súraq Ile Alatauy memlekettik últtyq parkining basshylyghyn qatty tolghandyryp otyr. Esterinizge sala keteyik, 17 mamyr kýni Almaty qalasynda dýley dauyl túrdy. Kýtpegen jerden soqqan soyqan jel Ile Alatauy bókterlerindegi 5 mynnan astam aghashty tamyrymen qoparyp tastady. Qazir park basshylyghyn dauyldan qúlaghan aghashtardy qysqa merzimde jinap alu mәselesi qatty tolghandyryp otyr. Keshe biz Medeu jәne Shymbúlaq shatqaldarynda qúlaghan aghashtardy kózimizben kórip, últtyq park mamandarynyng pikirin bilip qayttyq. Medeu shatqalyna kireberistegi ekologiyalyq tirek punktinde Ile Alatauy memlekettik últtyq parkining qyzmetkerlerimen kezdesip, Alataudyng qiya betine órmelep, joghary kóterildik. Múnda qúlaghan aghashtardan ayaq alyp jýru - óte qiyn. Ormandy qorghau, molaytu, ornalastyru bólimining injeneri Jarqyn Júmayúly men últtyq parkting ang tanushysy Dәulet Quandyqov Medeude dýley jelding qalay bastalghanyn, sondaghy alghan әserlerin bizben kezek-kezek bólisti. «Dәl sol kýni men qyzmette edim. Shamamen saghat segizge jaqyndaghanda erekshe bir gýril estildi. Dauyl quatynyng kýshtiligi sonday, 300-400 jyldyq aghashtar birinen keyin biri qúlap jatty», - deydi bólim injeneri Jarqyn Júmayúly.
Jarqynnyng aituynsha, osy oqighadan keyin últtyq park qyzmetkerlerimen shúghyl jiyn ótkizilip, olargha qúlaghan aghashtardy belgilep, esepke alu tapsyrylypty.

Búl súraq Ile Alatauy memlekettik últtyq parkining basshylyghyn qatty tolghandyryp otyr. Esterinizge sala keteyik, 17 mamyr kýni Almaty qalasynda dýley dauyl túrdy. Kýtpegen jerden soqqan soyqan jel Ile Alatauy bókterlerindegi 5 mynnan astam aghashty tamyrymen qoparyp tastady. Qazir park basshylyghyn dauyldan qúlaghan aghashtardy qysqa merzimde jinap alu mәselesi qatty tolghandyryp otyr. Keshe biz Medeu jәne Shymbúlaq shatqaldarynda qúlaghan aghashtardy kózimizben kórip, últtyq park mamandarynyng pikirin bilip qayttyq. Medeu shatqalyna kireberistegi ekologiyalyq tirek punktinde Ile Alatauy memlekettik últtyq parkining qyzmetkerlerimen kezdesip, Alataudyng qiya betine órmelep, joghary kóterildik. Múnda qúlaghan aghashtardan ayaq alyp jýru - óte qiyn. Ormandy qorghau, molaytu, ornalastyru bólimining injeneri Jarqyn Júmayúly men últtyq parkting ang tanushysy Dәulet Quandyqov Medeude dýley jelding qalay bastalghanyn, sondaghy alghan әserlerin bizben kezek-kezek bólisti. «Dәl sol kýni men qyzmette edim. Shamamen saghat segizge jaqyndaghanda erekshe bir gýril estildi. Dauyl quatynyng kýshtiligi sonday, 300-400 jyldyq aghashtar birinen keyin biri qúlap jatty», - deydi bólim injeneri Jarqyn Júmayúly.
Jarqynnyng aituynsha, osy oqighadan keyin últtyq park qyzmetkerlerimen shúghyl jiyn ótkizilip, olargha qúlaghan aghashtardy belgilep, esepke alu tapsyrylypty.
- Qazir Ile Alatauy memlekettik últtyq parkining Talghar, Medeu, Aqsay sekildi bólimshelerinde qúlaghan aghashtardy esepke alyp, belgi soghu sharalary jýrgizilude. Shyndyghy kerek, dauyl últtyq parkti qiyn jaghdaygha dushar etti. San ghasyrlardan beri Alataudyng kórkine kórik qosyp kele jatqan myndaghan alyp aghash týp-tamyrymen júlyndy. Dәl qazir qansha aghashtyng qúlaghanyn eshkim naqty bilmeydi. Ony keyin aitamyz. Qazirgi boljam shamamen 5 myngha juyq. Ekinshiden, biz ýshin endigi basty mindet - qúlaghan aghashtardy tez arada jinap alu. Búghan bizdegi 50 shaqty adamnyng shamasy kelmeydi. Sondyqtan da búl isti Ýkimetting ózi baqylaugha alyp, qajetti qarjy bólmese, múnyng arty nasyrgha shabuy әbden mýmkin. Óitkeni aldaghy jaz óte ystyq bolatyn synayly. Qúlaghan aghashtar keuip-órtenui mýmkin. Búl parkke qauip tóndiredi. Taghy bir aitarym, múnda keybir aumaqta qúlaghan aghashtardy alu ýshin arnayy tehnikalardy qoldanugha bolady, endi bir jerlerde, әsirese taudyng qiya betkeylerindegi aghashtardy kesip, olardy basqa jerlerge tasymaldaudy tek qol kýshimen ghana jýzege asyrugha bolady. Sondyqtan da búl iske Almaty oblysyndaghy Narynqol, Kegen jәne Shyghys Qazaqstan sekildi, t.b. tauly aimaqtardan tәjiriybeli mamandarmen qosa, qajetti de arnayy tehnikalardy shúghyl jetkizip, kómek berilse jón bolar edi. Ýkimet shúghyl kómek qolyn úsynghany jón, - dep bólim injeneri Jarqyn Júmayúly ózining alandaushylyghyn jetkizdi.
Últtyq parkting ang tanushysy Dәulet Quandyqov Ile Alatauy memlekettik últtyq parkinde andar men qústardyng san aluan týri kezdesetindigin, alayda dauyl saldarynan oryn alghan oqighadan keyin birneshe kýn boyy an-qústardyng kórinbey qalghanyn jasyrmady.
- Taudyng bir kórki - jan-januarlar. Mysaly, bizding últtyq parkimizge tiyesili aimaqta ai da, qasqyr da, qar barysy da, qoyannyng san týri, qaban, sonday-aq әsem әuezdi ýnimen tabighatty erekshe kýige bóleytin qústardyng san aluan týrleri kezdesedi. Ókinishtisi sol, dauyldan keyin aimaqta qústardyng sayraghan dauysy azaydy. Sondyqtan da bizding basty mindetimiz - Ile Alatauy men ondaghy an-qústardy saqtap qalu ýshin qúlaghan aghashtardy mýmkindiginshe tezdetip jinap aluymyz qajet. Osy mәsele últtyq parktegi әrbir qyzmetkerdi qatty alandatyp otyr, - deydi Dәulet Quandyqov.
Aghashtardyng deni jinap alynghan son, olardy Ile Alatauy memlekettik últtyq parkining qúramyndaghy tórt bólimning júmysshylary men qyzmetkerleri ýshin qajetti qyzmettik kenseler men túrghyn ýiler salugha júmsau josparlanuda.

Jomart MOLDAHMETÚLY

aikyn.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1468
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3243
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5395