Beysenbi, 26 Jeltoqsan 2024
«Soqyr» Femida 15040 4 pikir 13 Mausym, 2019 saghat 11:01

"Diplommen auylgha" baryp qaryz bolghan jastardyng janayqayy

Almaty oblysynda Diplommen auylgha barghan 135 maman memleketke 20 million tengeden astam qaryz bop shyqty. Búl - olardyng baspana alu ýshin berilgen nesiyelerin uaqytynda tólemegennen qosylghan ýstemaqy kórinedi. Alayda, auylgha barghan jas mamandar 9 jyldan beri nesiyelerin uaqytynda tólep kelgenderin aitady. Sonda búl qaydan shyqqan qaryz?

Medina Dýisembayqyzy:

- 2010 jyly júbayym ekeumiz júmysymyzdy Rayymbek audanyna auystyrdyq. Kýieuime 2 mln 268 myng tenge nesie berdi. Biz búl aqshagha ýy satyp aldyq. Onyng ay sayynghy tólemi 12 600 tengeni qúraydy. Endi 7 jyl tóleymiz. Bizde ol nesiyege baylanysty eshqanday qúqyq búzushylyq bolmady, barlyghyn óz uaqytynda tólep túrdyq. Al, 2019 jyldyng qantar aiynda bizge 697 myng tenge qaryzdarynyz bar degen hat keldi.

Medinanyng aituynsha, aiyppúldardyng jartysyna juyghy “Diplommen auylgha” baghdarlamasymen nesie alghandargha tiyesili. Mәselen, 2010 jyly 260 jas maman nesie alghan. Olardyng 135-i Rayymbek jәne Kegen audandaryna barghandar. Nesie somasyna qaray aiyppúl mólsheri әrqaysysy ýshin әrtýrli. Al, eki audannyng “Diplommen auylgha” baghdarlamasy boyynsha memleketke jalpy qaryzy 20 millionnan asady.

Ayta keteyik, jas mamandargha nesie jergilikti budjet arqyly berilgen. Biraq, әkimshilik ony «Auyl sharuashylyghyn qarjylay qoldau qory» AQ arqyly tapsyrghan.

Atalghan qordyng diyrektory Mady Ibadullaevtyng aituynsha, qaryz alghandar nesiyesin óz uaqytynda ótemegen. Nәtiyjesinde ol aiyppúlgha әkelip soqtyrghan.

Alayda, Rayymbek jәne Kegen audandary әkimdikteri «Auyl sharuashylyghyn qarjylay qoldau qory» AQ na esep berip otyrghan. Onda salymshylardyng jalpy nesie mólsheri, ótelgen jәne qalghan qaryzdary kórsetilgen. Alayda, onda ýstemaqy turaly esh mәlimet kórsetilmegen. Al, múnday aqparat 2018 jyldyng tamyz aiynan bastap Almaty oblysy әkimdigining ekonomika jәne budjettik josparlau basqarmasy atynan eseptele bastaghan.

Medinanyng aituynsha, olar 2010 jyly alghan kreditti ózderi tólep otyrghan. Odan song bankke baryp, qordyng atyna aqsha audarghan. Al, 2011 jyly olargha júmystan buhgalterge ótinish jazyp, qorgha tiyesili aqshany birden ústap qalatynday etip jasaghan. Sodan bergi 9 jylda eshqanday alandaushylyq bolmaghanyn aitady.

Olardyng múnday  ótinishteri әkimdikterde tirkelgen eken.

Al, Almaty oblysy Rayymbek audanynyng ekonomika jәne budjettik josparlau bólimining bastyghy Erlan Áldiybekovtyng aituynsha, departamentting buhgalterleri (bilim beru, densaulyq saqtau, mәdeniyet, әleumettik qorghau) әrtýrli sandar boyynsha tólemderdi audaryp otyrady. Sonymen qatar, ekonomister ózderining mәlimdemesinde qyzmetkerlerding aqy tóleu merzimin kórsetpegenin aitady. Sondyqtan olar qalaghan kezde aqsha jibergen. Osylaysha, adamdar búl turaly bilmestikten qaryzgha kirgen kórinedi.

Jas mamandardyng keybiri birneshe jýz myn, al, keybirining qaryzy millionnan asady. Alayda, olar búl aiyppúldardy tóleuden bas tartady.

Al, olardyng barlyq qarjylay mәselesimen ainalysqan buhgalterler múnday iste ózderining kinәsiz ekenin jәne ózderine eshqanday jauapkershilik almaytyndaryn aitady.

Alayda, ekonomika jәne budjettik josparlau bólimindegiler memleketting qarjaty qanday jaghday bolsa da qaytaryluy kerek deydi. Olar qazir 10 adamnyng qújatyn dayyndap, sotqa jýgingeli otyr.

Ayta keteyik, býginde Kegen audanynda “Diplommen auylgha” barghan 81 jas mamangha 12 million tenge aiyppúl salynghan. Al, Rayymbek audanynda 54 maman 8 million tengeden astam qaryz bolghan...

“Diplommen auylgha” baghdarlamasy – eks-preziydent N.Nazarbaevtyng bastamasymen 2009 jyldan beri qolgha alynghan. Ol baghdarlamanyng maqsaty - auyldyq jerlerde júmys isteuge jәne túrugha kelgen bilim beru, densaulyq saqtau, әleumettik qamsyzdandyru, mәdeniyet jәne sport, veterinariya salasyndaghy mamandargha kómek kórsetu. Ol ýshin 70 AEK kóleminde birjolghy kóterme jәrdemaqy tólenedi, sonday-aq, túrghyn ýy satyp alu nemese salu ýshin 1500 AEK-ke deyin 15 jylgha , 0,01%.payyzdyq mólsherlememen  nesie beriledi.

Núrbiyke Beksúltanqyzy 

Abai.kz

4 pikir

Ýzdik materialdar

46 - sóz

Poeziya men prozada qatar qalam terbegen jazushy

Ahmetbek Kirshibay 1669
46 - sóz

Tiybet qalay Tәuelsizdiginen aiyryldy?

Beysenghazy Úlyqbek 2048