Taudaghy taueshkiler nege tóldemeydi?
Elimizde әli kýnge deyin Kenes ýkimetining tәrbiyesinen ótken azamattar el basqaryp otyr. Sanasy tәuelsiz, qúldyq sanany sezinbey ósken jastar shoghyry qalyptassa da, olardyng qolynda ne ekonomikada, ne ruhaniyatta, ne sayasatta sheshushi ról joq. Janasha bastamalar әl әzirge әrige aspay jatyr.
Otanshyl, últshyl jastar әli kýnge býgingi Qazaqstan qoghamynda artta qalushylardyng dengeyinen aspay otyr. Últshyl bolsang eldi artqa tartady tar týsinik bizding qoghamda jaqsy ornyqqan. Búl әriyne ókinishti týsinik. Jýregi otanyna berilgen últshyl jastar, ózge últ, mәdeniyet ókilderine adamnyng balasy dep qaraytynyn da týsingisi kelmeydi.
Hakim Abay "aqyl, qayrat, jýrekti birdey ústa, sonda tolyq bolasyn, elden bólek bolasyn" degen joq pa? Bizding qoghamgha qarap túrsaq jýreksizder qaptap bara jatyr. Hәl men til mýshkil. El basshylarynyng ústanymdarynan halyq esh motivasiya almaydy. Bar iydealymyz ben iydeologiyamyzdy da kórsete almay otyrmyz. Zayyrlylyq dep dinimizding qúndylyqtaryn paydalana almaymyz. Al adamnyng jany núrdan jaratylghanyn, ruhy sózderden ghana kýsh-quat alatynyn týsine almaymyz. Qazaqtyng dәstýri men dinin baylanystyra, kәsip pen ruhaniyatty qatar ústanghan, sol ústanymyn kórsete biletin jastardy kókireginen keri iyteru basym.
Jastar qarny ashqannan emes, qadiri qashqannan da kónili týsip jatyr.
Qysqasy, tәuelsiz sanada tәrbiyelengen jastargha elding biyligin tezdetip ótkizip bermese, elimizding ekonomikasy men ruhaniyatynda, sayasatynda algha ilgerushilik bolmaytyn shyghar.
Taudaghy eshkilerding kóbeymegen oqighasyn aityp bereyin:
"Bir ólkede taueshkilerding ósimi kýrt tómendep ketipti deydi. Neshe jerden qyzyl kitapqa engizip, aulaugha zanmen tiym salyp, qorysa da azaya beripti. Osy sәtte auyldyng bir anshysy әi-shәigha qaramay birneshe tautekeni jayratyp salypty. Tabighat qorghaushylar әlgi brokennerdi ústaydy, qúqyq qorghaushylar sottaydy. Alayda, sodan keyin-aq taueshkilerding tóldeui jiyilep, sany qaulap óse bastapty. Sóitse, әlgilerding arasyndaghy sanauly ghana kәri tautekeler tabyndaghy kýlli kәri-jas eshki, shybyshtardy qyzghyshtay qoryp, jas tekelerdi mýiizdep manyna jolatpaydy eken. Ne ózderi túqym bere almaydy, al, ishtendiruge qabiletti jas tekelerge jol bermeydi. Osylaysha, annyng ósimin tejep otyrghan. Múnyng syryn jaqsy biletin anshy әlgi kәri tekelerding kózin qúrtqan song jas tekeler olardyng ornyn basyp, ósim kóbeygen".
Sayasattyng da, tabighattyng búljymaytyn zandylyqtary bar degen osy.
Janasha oy jastardan ghana shyghar!
Jaras Ahan, tarihshy
Abai.kz