Alashqa ebedeysiz eskertkish ornatpaq
2007 jyldyng 6 mausymynda Ýkimetting tapsyrmasymen Semey qalasyna Alash qayratkerlerine eskertkish ornatu mәselesi qolgha alynghan edi. Sodan Mәdeniyet ministrligi ashyq bәige jariyalap, Ýkimet janyndaghy respublika aumaghynda ornatylatyn eskertkishter men monumentter jónindegi memlekettik komissiya Edige Rahmadiyevting eskizdik jobasyn (suretti qaranyz) ýzdik dep tanyghan. Qazirgi tanda Semey qalasynyng әkimdigi eskertkishti ornatatyn jerdi qarastyryp jatyr. Al, eskertkishting qarjylyq mәselesi Respublikalyq budjettik komissiyanyng qarauynda.
Memleketting tamyry - tariyh. Memleketshildik sananyng negizi - tarihy tanymda. Jalghan tarihty qaydam, qazaq memleketining shynayy tarihynyng altyn jiyekti airyqsha paraghy - Alashorda últtyq territorlyq avtonomiyasy jәne barsha Alash ziyalylarynyng sayasi, últtyq qyzmeti.
Qazir elimizde tarihy tanym dengeyi tórt ayaqtap túralap jatyr. Azat elding tarihy sanasyn qalpyna keltirip, qoghamgha ýnemi nasihattap otyruy tiyis memlekettik biylik tarih pen tarihy túlghalargha niyetsiz qarap keledi. Onyng naqty aighaghy: Abylay hannyng 300 jyldyghy, Álihan Bókeyhanovtyng 145 jyldyghy atausyz qaldy. Búl - shoqtyghy biyik ekeui. Sonyng ózi súrausyz.
2007 jyldyng 6 mausymynda Ýkimetting tapsyrmasymen Semey qalasyna Alash qayratkerlerine eskertkish ornatu mәselesi qolgha alynghan edi. Sodan Mәdeniyet ministrligi ashyq bәige jariyalap, Ýkimet janyndaghy respublika aumaghynda ornatylatyn eskertkishter men monumentter jónindegi memlekettik komissiya Edige Rahmadiyevting eskizdik jobasyn (suretti qaranyz) ýzdik dep tanyghan. Qazirgi tanda Semey qalasynyng әkimdigi eskertkishti ornatatyn jerdi qarastyryp jatyr. Al, eskertkishting qarjylyq mәselesi Respublikalyq budjettik komissiyanyng qarauynda.
Memleketting tamyry - tariyh. Memleketshildik sananyng negizi - tarihy tanymda. Jalghan tarihty qaydam, qazaq memleketining shynayy tarihynyng altyn jiyekti airyqsha paraghy - Alashorda últtyq territorlyq avtonomiyasy jәne barsha Alash ziyalylarynyng sayasi, últtyq qyzmeti.
Qazir elimizde tarihy tanym dengeyi tórt ayaqtap túralap jatyr. Azat elding tarihy sanasyn qalpyna keltirip, qoghamgha ýnemi nasihattap otyruy tiyis memlekettik biylik tarih pen tarihy túlghalargha niyetsiz qarap keledi. Onyng naqty aighaghy: Abylay hannyng 300 jyldyghy, Álihan Bókeyhanovtyng 145 jyldyghy atausyz qaldy. Búl - shoqtyghy biyik ekeui. Sonyng ózi súrausyz.
Jalpy, Alash hәm onyng tarihy at tóbelindey alashshyl, memleketshil ghana topqa qajet dýnie sekildi. Osyghan deyin eldegi qaghanaghy qarq qazaq azamattary men últtyq úiymdar tarapynan Alashqa qatysty bastama bolmasa, oryn alghan mәselege qatysty әu dep ýn qatqanyn kórgen jan balasy joq.
Ótken joly Semeyding ortalyq alanynda Alash ziyalylaryna arnalghan eskertkishter tizbegining ornatyluyna «qalamyzdyng kórkin búzady» degen syltaumen qarsy shyqqan jergilikti orys úiymdaryna (http://old.abai.kz/node/8581) qarsy kelip, «qoy» dep shanyraqty kórsketken Ýkimetti, qoghamdyq úiym men qozghalystardy, bekerde «elim» dep eniregende etegi jasqa tolatyn ziyalyny kóre almadyq. Nege? Óitkeni, memleketshildik sana - mýgedek.
Endigisi - mynau (suretti qaranyz). Taghy da sol Semeyde oryn tebui tiyis Alash qayratkerlerine arnalghan eskertkishting eskiyzi. Jeke óz basymyz, surettegi bolashaq eskertkishten jýni jyghylyp, esesi ketip, ensesi týsken nemese jyn úrghanday dóidalagha túra qashqan adam beynesindegi qúbyjyqty kórip túrmyz. Álde, búl mәngýrttengen qazaqtyng tiptik beynesi me eken?.. Bәlkim, biylik pen qúldyq sanadan qútylmaghan qoghamnyng bolmysy osy shyghar...
Taghy bir aitarymyz: Alashqa qatysty eskertkishting bәrin Semeyge toptastyra beruding ózi el ishin jәne onyng tarihyn bólshekteu, sonday-aq, qazaqtyng birtútas memlekettiligi ýshin kýresken túlghalardyng enbegi men múrasyna qiyanat is. Áriyne, Semey - Alash ókimetinin, Alashorda últtyq territorlyq avtonomiyasynyng ortalyghy, elding astanasy, ruhany ordasy bolghanyn eshkim joqqa shygharmaydy. Alayda, keshegi Alashtyng da, býgingi alashshyl úrpaqtyng da basty maqsaty - birtútas әri myzghymas qazaq memleketi. Endeshe, Alash ardaqtylaryna qoyylatyn tarihy eskertkishterdi de úlanghayyr elding әr aimaghyna qoi - birlikting belgisi.
Demek, tarihyn, ayauly túlghalaryn qorlatpay qorghaudy oilaytyn azamat ýshin Semeyding sheneunikteri qoyar ornyn qarastyryp jatqan surettegi bolashaq eskertkishting eskiyzi eleusiz qalar mәsele emes dep senemiz!
Abayshyl, Alashshyl bolayyq, aghayyn!
«Abay-aqparat»