"Astana EKSPO-2017" últtyq kompaniyasynyng eks-basshysy, "asa iri kólemde para alghany ýshin" 14 jylgha bas bostandyghynan aiyrylghan Talghat Ermegiyaevting isi qayta tekseruge jiberildi. Búl turaly Ermegiyaevting qorghaushysy Alla Kotlova mәlimdedi.

Alayda, advokat qayta tekseruge kim jәne ne sebep bolghanyn aitpapty.

- Ermegiyaevke qatysty qylmystyq isting qayta tekserilu kerektigi turaly sheshim qabyldanady dep ýmittenemiz. Sonday-aq osy qylmystyq is basqa da figuranttargha qatysty. Biz osyghan qatty ýmittenemiz, - dedi Ermegiyaevting advokaty Alla Kotlova.

Kotlova tergeu barysynda zandylyqtar búzylghan bolsa, is qayta tekserilip, sotta qaraluy kerek deydi. Alayda Kotlova tekseristing nәtiyjesi qashan shyghatynyn bilmeydi. Tek óz qorghauyndaghy Ermegiyaevting kinәsiz ekenin aitady.

-Ermegiyav ózi istemegen qylmysy ýshin sottaldy. Naqtyraq aitqanda, oghan para aldy degen aiyp taghyldy. Ermegiyaev para almaghan. Búl tergeu barysynda da, sot talqysy kezinde de dәleldenbedi. Sol sebepti is qayta qaraluy kerek dep esepteymiz. Qalghan epizodtar boyynsha, qosymsha tergeu jýrip, saraptamalar taghayyndalyp, tergeu sharalary jandanuy kerek dep esepteymiz", - dedi advokat.

Ayta keteyik, Ermegiyaev QR QK 366 babynyng 4-bóligi, ("Para alu"), 189-babynyng 4-bóligi ("Senip tapsyrylghan bóten mýlikti iyemdenip alu nemese talan-tarajgha salu")  boyynsha isti bolyp, 14 jylgha bas bostandyghynan aiyrylghan bolatyn. Sot onyng jazasyn qatang rejimdegi koloniyada óteuge jәne barlyq dýniye-mýlkin tәrkileu turaly sheshim shygharghan.

Al, byltyr ghana dәl osy baptarmen 10 jylgha sottalghan Quandyq Biyshimbaev osydan on kýn búryn bostandyqqa shyqty. Ayta keterligi, Biyshimbaev isti bolghannan keyin eks-preziydent N.Nazarbaevtan keshirim súrap hat jazghan edi.

Elbasynan keshirim súrap, arasha tilegen jalghyz Biyshimbaev emes. Osyghan deyin paraqorlyqpen hәm qyzmetin asyra paydalanyp isti bolghan qanshama sheneunik Elbasynan keshirim súrady. Olardyng talayy bostandyqqa shyqty. "Búqagha tughan kýn búzaugha da tuaryn" eskerip, keshirim súraghyshtardyng birqatarynyng sózderin osynda jariyalaudy jón sanadyq. Mayly kresloda otyrghan әr aghayyn, sózderin júptap, dayyndyq jasay jýrsin! Aytpaqshy, búl sózder aitylghanda el preziydenti әli - Núrsúltan Nazarbaev edi.

Quandyq Biyshimbaev, Búrynghy Últtyq ekonomika ministri:

– Barlyq jetistikterim memleket basshysynyng arqasynda. "Samúryqta", "Bәiterekte", ministrlikte, qayda júmys istesem de memleket basshysy bergen tapsyrmalardy oryndaugha tyrystym. Men siyaqty jas azamatqa senip, oghan jәne elge qyzmet etuge mýmkindik bergeni ýshin preziydentke sheksiz alghys aitamyn. Preziydentting aldynda kinәli ekenimdi bilemin. Ózim júmysqa shaqyrghan Jaqsybaev, Jaqypov jәne basqalar maghan kesirin tiygizdi. Kadrlardy tandau kezinde qatty qatelestim. Adamdardy ózime jaqyndattym. Olar senimime kirip, meni paydalanyp ketti. Preziydentten keshirim súraymyn, halyqtan osy ýshin keshirim súraymyn.

Serik Ahmetov, búrynghy ýkimetbasy:

– Nazarbaevtyng ýmitin aqtay almaghanym ýshin keshirim súraymyn. Qaraghandy oblysyndaghy qazirgi uaqytta qalyptasqan ahualgha birden-bir jauapty ekenimdi jaqsy týsinemin. Osy ýshin de Memleket basshysy kóp oilandy jәne kóp uayymdady.

Eger sot jәne Memleket basshysy maghan qatargha qosylugha mýmkindik berse, óz tarapymnan memleket mýddesi ýshin bar bilimim men tәjiriybemdi júmsaugha әzirmin jәne osy arqyly ózimning adal atymdy qaytarghym keledi. Qalay bolghan kýnning ózinde men memleketime, halqyma jәne últ liyderine adal bolyp qalamyn.

Bauyrjan Ábdishev, Qaraghandy oblysynyng eks-әkimi:

– Ómir boyy adal qyzmet ettim. Kópbalaly otbasynda ómirge keldim. Áke-sheshem qarapayym júmysshylar-tyn. Otbasymyzdaghy basty qúndylyqtyng aty – enbek edi. Osynyng arqasynda óstim. Elbasynyng arqasynda jauapty memlekettik isti atqardym. Uaqyt óte halyq men atqarghan júmystyng әdil baghasyn bere jatar. Eshqashan óz mýddemdi oilaghan emespin. Oblystyng mәselesin shesherde zang jýzinde әreket ettim. Odan attagham joq…

Qaraghandy oblysyn basqaru – ýlken jauapkershilik. Preziydent ózining sayasy jәne enbek jolyn dәl osy ónirden bastaghan. Múny eshqashan úmytqan emespin. Qylmystyq jospar qúru, qyzmetimdi asyra paydalanu, kәsipkerlerge kedergi keltiru mening oiymda da joq edi. Men Preziydentting adal sarbazymyn. Preziydentke jәne halyqqa adal qyzmet ettim. Maghan bireuler әdeyi qastandyq jasady, osy sebepti de Nazarbaevtan keshirim súraymyn.

Erlan Aryn, Pavlodar oblysynyn eks-әkimi:

– Memlekettik qyzmetkerding atyna kir keltirgem joq, osy sebepti qazir osy arada otyru maghan óte auyr. Elimizdegi eng iri ónirding birine basshylyq etken meni aiypty sanauda. Men Preziydenttin, Elbasy Núrsúltan Nazarbaevtyng senimdi adamymyn.

Preziydentting ýmitin aqtay almadym. Dәl osy arada Memleket basshysynan keshirim súraghym keledi. 1991 jyldan men Preziydentting barlyq reformasyn qoldap kelemin jәne әrdayym sonyng komandasynda boldym. Memleket basshysynyng senimdi adamdarynyng qatarynda bolu әnsheyin ol qoyyp ketken qyzmette otyru emes. Kәsiby maman bolu, elindi sýn, adal qyzmet atqaru. Búl túrghyda men taghdyrymnyng qalay sheshilerine qaramay, ózimdi әli de bolsa Elbasynyng komandasyndaghy adammyn dep sanaymyn.

Múrat Ospanov, Tabighy monopoliyalardy retteu agenttigining eks-tóraghasy:

 – Men eshqashan para alghan emespin. Tarifti kóterui ýshin «Atyrau Jaryq» kәsipornynan 300 myng dollar talap etkenim ótirik. Sondyqtan maghan taghylghan kinәni moyyndamaymyn. Tek tym sengishpin, soghan ókinemin. Qyzymnyng toyy ótetin edi. Soghan әlgi aqshany qaryzgha súraghanmyn… Múnyng bәri mening bet-bedelime daq týsirdi. El meni «jemqor» dep oilaydy. Odan búryn maghan ýlken ýmit artqan Preziydentting senimin aqtay almadym. Ókinemin. Qatty ókinemin». 

Elbasynan keshirim súraghan sheneunikter búlarmen shektelmeydi.

Kedendik baqylau komiytetining tóraghasy bolghan Serik Baymaghanbetov te keshirim súraghan.

2013 jyldyng 8 qantarynda sotta onyng kinәsi dәleldendi. Sudiya Serik Baymaghambetovti 10 jylgha bas bostandyghynan aiyru turaly ýkim shyghardy.

2014 jyldyng qyrkýieginde Qazaqstan Preziydenti ýkimimen Serik Baymaghanbetov jazasyn 5 jyl ghana óteytin boldy.

2015 jyldyng 19 aqpanynda Qaraghandy qalasy Qazybek by audany sotynyng ýkimimen Baymaghambetov shartty týrde merziminen búryn bosatyldy.

Densaulyq saqtau ministrligining eks-basshysy Jaqsylyq Dosqaliyev.

Dosqaliyev 2001-2004 jәne 2008-2010 jyldary Qazaqstannyng densaulyq saqtau ministri boldy. 2010 jyldyng qyrkýieginde basshygha qatysty qylmystyq is qozghaldy. Oghan qyzmettik babyn asyra paydalandy, iri mólsherde para aldy degen aiyp taghyldy. Sol jyldyng 5 tamyzynda qylmystyq ister boyynsha mamandandyrylghan audanaralyq sot búrynghy ministrdi 7 jylgha bas bostandyghynan aiyrdy.

2012 jyldyng qantarynda Preziydent ýkimimen Dosqaliyevting jazasyn óteu merzimi 7 jyldan 2 jylgha qysqardy.

2012 jyldyng 29 qarashasynda Astana qalasynyng soty Dosqaliyevti shartty týrde merziminen búryn bosatu sheshimin shyghardy.

Týrli jyldary ekonomika jәne sauda ministri, bilim jәne ghylym ministri bolghan Jaqsybek Kýlekeev.

Ol 30 jylgha juyq memlekettik qyzmet atqardy. 2008 jyldyng 1-sәuirinde 100 myng dollar para aldy degen kýdikpen qamaugha alyndy.

Al 2008 jyldyng 13-qarashasynda Astana qalasynyng Saryarqa audandyq soty Jaqsybek Kýlekeevke "qyzmet babyn asyra paydalanghany ýshin" 3 jylgha bas bostandyghynan aiyru turaly ýkim shyghardy.

Jaqsybek Kýlekeev jazasyn tolyq ótemesten 2009 jyly kýzinde shartty týrde bostandyqqa shyqty.

Týiin. Biz esimizge týskenderin jazdyq. Ózderi aitpaqshy, "preziydentting adal sarbazdary". Búlar keshirim súrap, raqymshylyqqa ilingender.

Al, Elbasynan keshirim súramaghan  eki azamattyng biri Múhtar Jәkishev bolsa, ekinshisi Ermegiyaev. Búlar bostandyqqa shygha ma?

Abai.kz