Бірде тоқсаныншы жылдары Анкарада Универститетінде дін және филсофия ғылымдары магиструрасында оқып жүргем... Бір кісі өзін "Орта Азия және жадидизм" тақырыбын зерттеп жүрмін деп таныстырды.

Қарасам, орысшасы, өзбекшесі, қырғызшасы қазақшасы да бар екен. "Cені әдейі іздеп келдім, танысқалы, маған мына материалдарды тауып берсең көмегің болар еді" деп өтініш жасады. Талдауы, сараптауы ұнады, нағыз ғылыми танымдағы оқымысты болып көрінді. Бір кезде Орта Азия мен Ресей арсындағы тарих туралы әңгіме өрбігенде, екеуміз жараспай қалдық. Мен ашуланып, әлгі оқымыстыны қатты тілдеп тастадым. Ол маған қазақты сынап жатқандай көрінді. Тақырып Шоқан Уәлиханов және оның шығармасы туралы еді... Ол кісі профессор Сейфетдин Ершахин деген досым. Сол мінезіме әлі де есіме түссе ұяламын. Оның айтқан сыны дәл қазір уахабистердің ғылыми негізде пайдаланып жүрген, қазақты "халықтық ислам, шаман, тәңіршіл" деген Шоқанның негіздемесі болатын.

Досай Кенжетай

Abai.kz