Қазақ Алашұлы. Қаралы жылдардағы қандықол жендеттер
31 мамыр - қаралы күн. Ұлттық аза күні. Лениндік-сталиндік жүйе ұйымдастырған «қызыл қырғынның», жаппай саяси қуғын-сүргіннің құрбандарын еске алу күні. Қанішер жүйенің құрбандарын еске алған кезде біздер оның қандықол жендеттерін де естен шығармағанымыз жөн.
Төменде 1934-1941 жылдары республикамыздың ІІХК-ын (НКВД) басқарған комиссарлардың тізімі беріліп отыр. Мыңдаған қандастарымыздың тағдырын осылар шешкен болатын. Бұлардың көбісі сталиндік жүйенің құрбаны болып кетті. Бір қызығы ондаған қанішердің арасында бір ғана қазақтың аты жүр. Қалғаны негізінен орталықтан арнайы жіберілген жендеттер. Сталиндік жүйе қазақты қыру саясатын қазаққа сеніп тапсырудан қорыққан болуы керек. Түбі осылардың барлығының аты аталып, қылмыстары зерттелуі қажет. Болашақта Сталинге, сталинизмге қатысты қылмыстық іс қозғалады. Сталинизм қазақ сотынан, адамзат сотынан, тарих сотынан, өз Нюрнбергінен құтыла алмайды! Сол күндерге жақын арада жетуге жазсын!
Қазақ АССР бойынша ІІХК-ның басқармасы
(1934 жылдың 13 шілдесінде құрылған)
31 мамыр - қаралы күн. Ұлттық аза күні. Лениндік-сталиндік жүйе ұйымдастырған «қызыл қырғынның», жаппай саяси қуғын-сүргіннің құрбандарын еске алу күні. Қанішер жүйенің құрбандарын еске алған кезде біздер оның қандықол жендеттерін де естен шығармағанымыз жөн.
Төменде 1934-1941 жылдары республикамыздың ІІХК-ын (НКВД) басқарған комиссарлардың тізімі беріліп отыр. Мыңдаған қандастарымыздың тағдырын осылар шешкен болатын. Бұлардың көбісі сталиндік жүйенің құрбаны болып кетті. Бір қызығы ондаған қанішердің арасында бір ғана қазақтың аты жүр. Қалғаны негізінен орталықтан арнайы жіберілген жендеттер. Сталиндік жүйе қазақты қыру саясатын қазаққа сеніп тапсырудан қорыққан болуы керек. Түбі осылардың барлығының аты аталып, қылмыстары зерттелуі қажет. Болашақта Сталинге, сталинизмге қатысты қылмыстық іс қозғалады. Сталинизм қазақ сотынан, адамзат сотынан, тарих сотынан, өз Нюрнбергінен құтыла алмайды! Сол күндерге жақын арада жетуге жазсын!
Қазақ АССР бойынша ІІХК-ның басқармасы
(1934 жылдың 13 шілдесінде құрылған)
- Каруцкий В.А. 15.07.34-09.01.35
- Залин Л.Б. 09.01.35-07.01.37
Қазақ КСР ІІХК
(1937 жылдың 7 қаңтар күні құрылған)
Ішкі істер халық комиссарлары
- Залин Л.Б. 07.01.37-20.01.38
- Реденс С.Ф. 20.01.38-22.11.38
- Бурдаков С.Н. 03.01.39-10.10.40
- Бабкин А.Н. 10.10.40-26.02.41
(1939 жылдың қазан айында құрылды.)
- Дегтев С.И. 10.39-18.04.41
(1934 жылдың 13 шілдесінде құрылған)
- Адамович А.В. 15.07.34-08.36
- Демидов Ф.П. 13.12.36-11.12.37
- Титов П.Л. 03.38-01.39
- Дмитриев К.И. 02.39-08.41
(1934 жылдың 13 шілдесінде құрылған)
- Шабанбеков У.М. (врид) 15.07.34-13.03.36
- Шабанбеков У.М. 13.03.36-14.10.37
- Браун В.М. (и.о.) 10.37-12.37
- Шабанов А.В. 11.12.37-14.03.39
- Карасев В.Ф. 04.39-09.41
Шығыс-Қазақстан облысы (Семей қаласы, 1939 жылдан Өскемен қаласы)
- (1934 жылдың 13 шілдесінде құрылған)
- Панов П.С. 15.07.34-02.02.37
- Чирков Б.Н. 08.02.37-03.01.39
- Павлов П.П. 02.39-08.41
(1938 жылдың 14 сәуір күні құрылған)
- Михайлов А.А. 07.04.38-01.39
- Сулима Г.Н. 03.39-11.39
- Гончаров И.М. 01.40-03.41
(1939 жылдың қазан айында құрылған.)
- Иванов И.В. 10.39-04.41
Батыс-Қазақстан облысы (Орал қаласы)
(1934 жылдың 13 шілдесінде құрылған)
- Ромейко М.К. 15.07.34-07.04.38
- Узликов А.П. 07.04.38-02.39
- Бойко С.А. 02.39-18.04.41
Қарағанды облысы (Қарағанды қаласы)
(1934 жылдың 13 шілдесінде құрылған)
- Бак С.А. 15.07.34-13.03.36
- Гильман С.Л. 13.03.36-08.02.37
- Адамович А.В. 02.37-06.38
- Кустов Н.Е. (врид) 07.38-12.38
- Кустов Н.Е. 12.38-01.39
- Дегтев С.И. 01.39-10.39
- Сербунов В.П.(и.о.) 10.39-12.39
- Демидов А.П. 12.39-18.04.41
Қызылорда облысы (Қызылорда қаласы)
(1938 жылдың 14 сәуір күні құрылған)
- Марсельский Г.С. 07.04.38-05.39
- Смирнов М.Г. 07.39-03.41
Қостанай облысы (Қостанай қаласы)
(1936 жылдың 10 қараша күні құрылған)
- Павлов Н.А. 08.08.36-10.37
- Тюрин М.Е. (и.о.) 11.37-03.09.38
- Тюрин М.Е. 03.09.38-01.39
- Блинов В.М. 04.39-09.39
- Орлов Д.Е. 09.39-08.41
Павлодар облысы (Павлодар қаласы)
(1938 жылдың 14 сәуір күні құрылған)
- Шередеко Ф.И. 07.04.38-05.39
- Марсельский Г.С. 05.39-04.09.41
Солтүстік Қазақстан облысы (Петропавл қаласы)
(1936 жылдың 10 қараша күні құрылған)
- Адамович А.В. 08.36-02.02.37
- Панов П.С. 02.02.37-01.39
- Глина И.И. 03.39-15.03.41
( 1939 жылдың қазан айында құрылған.)
- Гончаров И.М. 10.39-12.39
- Кадяев П.В. 12.39-15.03.41
Оңтүстік Қазақстан облысы (Шымкент қаласы)
УНКВД по Южно-Казахстанской области
(1934 жылдың 13 шілдесінде құрылған)
- Гильман С.Л. 15.07.34-13.03.36
- Пинталь С.Ф. 13.03.36-08.37
- Кальнинг Б.Я. (и.о.) 08.37-12.37
- Демидов Ф.П. 11.12.37-02.39
- Леотов П.В. 02.39-18.04.41
«Абай-ақпарат»