ەرلىگى ەلگە – مۇرا، ۇرپاققا - ونەگە
جەلتوقساننىڭ 24-ءشى جۇلدىزىندا بابامىزدىڭ كەڭ قولتىق شەكپەنىندەي داليعان كەڭ-بايتاق قازاق دالاسىنىڭ ءبىر پۇشپاعىنداعى مومىش اقساقالدىڭ شاڭىراعىندا كوپتەن كۇتكەن اق جارىلقاپ كۇن تۋىپ، باۋىرجان اتتى ءسابي ومىرگە كەلىپتى. ارعى ءتۇبى قۇلي باتىردان جەلى تارتاتىن اقمەنتەي، اقمولدا باتىرلار شىققان اۋلەتتە دۇنيە ەسىگىن اشقان كىشكەنتاي باۋىرجاننىڭ قاندى قاساپ 2-ءشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستا داڭقى جەر جارعان باتىر بولارىن، دۇنيەجۇزىنە اتى جايىلارىن، كۇللى قازاقتىڭ ماقتانىشىنا اينالارىن ول كەزدە ۇلكەن-كىشى تۋىستارى ءبىلدى مە ەكەن، ءا؟
ءيا، بۇگىندە باۋىرجان مومىشۇلى اتامىزدى بىلمەيتىن قازاق جوق. زامان وزىپ، ۋاقىت وتكەن سايىن كەيىنگى تولقىن جاس ۇرپاق قاھارمان اتامىزدىڭ اتىن قاستەرلەپ ەسكە الىپ، ۇرپاق جادىنا ماڭگى توقۋ ءۇشىن ءتۇرلى ءىس-شارالار اتقارىپ كەلەدى. سونىڭ ءبىر مىسالىنداي 2019 جىلدىڭ 24 جەلتوقسانىندا قارادالانىڭ شالعاي ءبىر تۇكپىرىندەگى شاعىن عانا شوشاناي اۋىلىنىڭ ورتا مەكتەبىندە مەكتەپ ديرەكتورى ۇ.س. شابادانوۆ باستاعان ۇستازدار قاۋىمىنىڭ جەتەكشىلىگىمەن ايگىلى باتىر اتامىزدى ەسكە الۋعا ارنالعان ءىس-شارا ءوتتى. مەكتەپ ديرەكتورى ۇ.س. شابادانوۆتىڭ ايۋىنشا «بۇل ادەتتەگى ءىس-شارا ەمەس. قازىرگى ۋاقىتتا جاس ۇرپاقتىڭ كىتاپ وقۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىعى تومەندەپ كەتكەنى بارىمىزگە بەلگىلى جايت. سول ولقىلىقتى قالاي جويىپ، جاس ورەندەردىڭ كىتاپقا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن قالاي وياتۋ كەرەك دەگەن سۇراقتار مەنى دە كوپتەن بەرى مازالاپ ءجۇر ەدى.
ويلانا كەلە «ءوزىمىزدىڭ داڭقتى باتىرىمىز، حالىق قاھارمانى باۋىرجان مومىشۇلى اتامىزدىڭ ءومىرى جاس ۇرپاقتى قىزىقتىرادى عوي. دەمەك، سول كىسىنىڭ ارتىندا قالعان مۇرالارىن وقىتۋ ارقىلى ۇرپاق بويىندا كىتاپ وقۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىقتى وياتۋعا بولادى»، - دەگەن شەشىمگە كەلدىم. وسىناۋ ءىس-شاراعا دايىندىق بىزدە جىل بۇرىن باستالدى دەسەك تە بولادى. ءبىز 7-11 سىنىپ وقۋشىلارى اراسىندا باتىر اتامىزدىڭ «ارپالىس»، «ۇشقان ۇيا» اتتى كىتاپتارىن وقىتۋعا كىرىستىك. وقۋشىلارىمىز اتالعان شىعارمالارمەن تولىق تانىسقان سوڭ ب.مومىشۇلىنىڭ تۋعان كۇنىنە وراي وسى ءىس-شارانى وتكىزۋدى جوسپارلادىق. بۇل ءبىر جاعىنان وقۋشىلاردى كىتاپقا قىزىقتىرۋ بولسا، ەكىنشى جاعىنان كىتاپتارىن دۇنيەجۇزى تالاسا وقىپ، اسكەري ءادىس-تاسىلدەرىن الەم مەملەكەتتەرى ءوزىنىڭ اسكەري-سوعىس ونەرىنە پايدالانعان اتامىزدى تەرەڭىرەك تاني ءتۇسۋ بولدى. «قولدا باردا التىننىڭ قادىرى جوق»، - دەمەكشى، باتىر اتامىز زەينەتكە شىعىپ ەلىنە ورالعاندا ول كىسىنىڭ ءوزىنىڭ تەڭىزدەي تالانتىنا ساي وڭدى ءبىر قىزمەت تاۋىپ بەرە الماعانىمىزبەن شاعىن عانا يزرايل مەملەكەتى ءوزىنىڭ اسكەرلەرىنە قارۋمەن قوسا ا. بەكتىڭ «ارپالىس» كىتابىن بىرگە بەرەتىنىن ەستىپ ءبىر جاعىنان وكىندىم، ەكىنشى جاعىنان ماقتاندىم»، - دەپ ايتىپ ءوتتى.
ءىس-شارا ەكى بولىمنەن تۇردى. ءبىرىنشى بولىمدە 7-11 سىنىپ ارالىعىندا وقۋشىلار ب. مومىشۇلىنىڭ جوعارىدا اتالعان شىعارمالارى بويىنشا كادىمگىدەي ەمتيحان تاپسىرىپ، وزدەرىنىڭ ءبىلىمى مەن بىلىكتىلىگىن كورسەتتى. ءبىر قۋانارلىعى سۇراقتان مۇدىرگەن وقۋشىلار بولمادى. ەكىنشى بولىمدە باتىر اتامىزدىڭ شىعارمالارىنان كورمە ۇيىمداستىرىلىپ، ول كىسىنىڭ تۋىپ-وسكەن ورتاسى، اسكەري ءومىرى، 2-ءشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس كەزىندەگى اسكەري-تاكتيكالىق تالانتى، سوعىستان كەيىنگى ومىردە ءوزى ايتپاقشى «ادەبيەت» اتتى مايداندا تىڭنان تۇرەن سالىپ، قازاق ادەبيەتىندەگى «اسكەري ادەبيەت» جانرىنىڭ نەگىزىن سالا وتىرىپ، حالقىنا ەكىنشى رەت ولشەۋسىز قىزمەت كورسەتكەنى تۋرالى ونەگەگە تولى مالىمەتتەر بەرىلىپ، وقۋشىلارعا قاھارمان اتامىزدىڭ ءومىر جولى ۇلگى رەتىندە تانىستىرىلدى.
وتكەنىنە ۇڭىلمەگەن ەلدىڭ بولاشاعى دا بۇلىڭعىر. ۇرپاق تاربيەسىندە حالقىمىزدىڭ بۇرىنعى-سوڭدى ادال ۇلدارىنىڭ، بىرەگەي تۇلعالارىنىڭ، ۇلى ادامدارىنىڭ ءومىر جولىنىڭ الاتىن ورنى دا ەرەكشە. شوشاناي ورتا مەكتەبىندە وتكەن بۇل يگى ءىس-شارا بولاشاقتا دا ءوز جالعاسىن تاۋىپ، ورتا مەكتەپ ۇستازدارى ۇلى تۇلعالارىمىزدى ۇلىقتاۋ ارقىلى جاس ۇرپاق ساناسىنا وتانسۇيگىشتىك، ەلىنە ادالدىق، حالقىنا قالتقىسىز قىزمەت كورسەتۋ سىندى قاسيەتتى سەزىمدەردى سىڭىرە بەرەتىن بولادى.
قوجانتاەۆا ليزا ساتىبالدىقىزى
شوشاناي ورتا مەكتەبى
ديرەكتورىنىڭ تاربيە ءىسى جونىندەگى ورىنباسارى
Abai.kz