سايلاۋدان كەيىنگى ەلدەگى ساياسي پروتسەستەردى باقىلاپ وتىرساڭ كوزگە كورىنىپ تۇرعان 3 فاكتوردى ايتۋعا بولادى:

1. حالىق جۇيەدەن شارشاعان. وزگەرىس كۇتەدى. وسى تاقىرىپتا قاناتتى ءسوز ايتقان كەز كەلگەن باستاماشىل توپتى قولداي بەرەدى. سەبەبى قوعامعا ۇنايدى مۇنداي تاقىرىپتار.

2. ەلدە نەگاتيۆى كوپ قوعامدىق كوزقاراستار قالىپتاسقان ۋاقىتتا پارتيا قۇرامىز دەگەن ۇيىمدار مەن قوزعالىستاردىڭ بۇگىنگى دەڭگەيى ەل باسقاراتىن ساتىعا جەتپەگەنىن دە كورىپ وتىرمىز. بىرلىك جوق، داۋى كوپ، ساۋاتتى كادرلارى قالىپتاسپاعان، تاجىريبە مەن قارجىسى دا جوق. بۇل فاكت. قازىر ەلدەگى وپپوزيتسيالىق باعىتتاعى ۇيىمدار مەن قوزعالىستاردى ءبىر عانا فاكتور بىرىكتىرەدى. ول - جۇيەنى كەتىرۋ. بىراق ەرتەڭ جۇيە كەتسە ولاردى بىرىكتىرۋشى فاكتور دا ورتادان كەتەدى. سول زاماندا ارى قاراي نە ىستەيمىز دەگەن زاڭدى سۇراق تۋادى. ءدال وسى نۇكتەگە كەلگەندە مەملەكەتتى باسقارۋدا تاجىريبەسى جوق، ۇلكەن قارجىنى باسقارىپ كورمەگەن، حالىقارالىق ساياسات پەن ساياسي تەحنولوگيادان تاجىريبەسى از بۇل توپتار ءوزارا داۋلاسادى. ءبىرىن-ءبىرى مويىنداماي، دەموكراتيا دەپ 15-20 پارتياعا ءبولىنىپ ەلدىڭ ىردۋ-دىردۋىن شىعارادى. دەڭگەيىمىز سول بۇگىنگى. بۇل تولىقتاي ولاردىڭ دا كىناسى ەمەس. كىنا 30 جىلدا بىزدە ساياسي رەفورمانىڭ جاسالماۋىندا. ساباقتاستىق جوق. ساياسي مادەنيەت وسپەي تومەن دەڭگەيدە قالعان. بۇگىنگى بارىمىز دا، نارىمىز دا وسى دەڭگەي.

3. تاۋەلسىزدىك العان 30 جىلدا ءبىز جاڭا قازاقستاندىق قۇندىلىقتاردى قالىپتاستىرا المادىق. حالىق دىنگە، تىلگە، ساياسي كوزقاراسىنا، ءتىپتى ءجۇز بەن رۋعا دەيىن بولىنەتىن دەڭگەيدەن كەتە الماعان. كەيبىر تاقىرىپتار ءتىپتى ءورشىپ تۇر.

ءبارىمىز وزگەرىستى قالايمىز. بىراق كەلىپ تىرەلگەن بۇگىنگى نۇكتەمىز وسى. ارى قاراي نە ىستەۋ كەرەك؟..

1. مەنىڭ ويىمشا بيلىك ساياسي كوزقاراسى ءۇشىن جاستاردى، ەل ازاماتتارىن قۋدالاۋدى قويۋى قاجەت. وپپوزيتسيالىق كوزقاراستاعى جاستارمەن كونسترۋكتيۆتى ديالوگقا كەلۋى شارت. سىن ايتقاننىڭ ءبارى جاۋ ەمەس. ولاردىڭ ىشىندە دە ەلگە جاناشىر، ءبىلىمدى تۇلعالار جەتەرلىك.

2. پارتيا قۇرامىن دەگەن ۇيىمدار مەن قوزعالىستار دا وزدەرىنىڭ مەملەكەتتى باسقارۋعا شاماسى جەتپەيتىنىن، بيلىككە كەلسە ەلدىڭ باسىن شاشىپ الاتىنىن، تاجىريبەسىنىڭ جوقتىعىن مويىنداۋى شارت. بيلىك ۇسىنعان كەلىسسوز پلاتفورمالارىنا قاتىسىپ، شىنايى ساياسي ويىنداردا، ەلدىك ماسەلەگە قاتىستى سۇراقتاردى شەشۋدە تاجىريبە جيناۋى كەرەك. دەڭگەيلەرى كوتەرىلۋى ءتيىس. بۇگىنگى قوزعالىستاردىڭ اراسىنان ءوز باسىم تانسۋ چيللەر، لي كۋان يۋ، مارگارەت تەتچەر مەن موحاتحير موحاممادتاردى كورىپ تۇرعانىم جوق.

3. ءبىز ۇساق-تۇيەككە داۋلاسقان قوعامدىق سانانى جاڭا ساتىعا شىعارۋىمىز كەرەك. ساياساتتانۋ مەن قوعامدىق عىلىمداردى الەۋمەتتىڭ بارلىق سالاسى وقيتىنداي جەتىلدىرىپ، دامىتۋىمىز قاجەت. دەموكراتيا اتتى ۇلكەن دۇنيەنى ءوزارا قىرقىسقان، ورتاق قۇندىلىعى قالىپتاسپاعان، ساياسي تاجىريبەسى جوقتار پارتيا قۇرىپ، بيلىكتى الامىن دەيتىن دەڭگەيدەگى حالىقتىڭ قولىنا ۇستاتۋ مايمىلدىڭ قولىنا گراناتا ۇستاتقانمەن بىردەي. وزەگىڭ ورتەنىپ كەتسە دە شىندىق وسى.

الداعى ۋاقىتتا سوڭعى 30 جىل جۇرگەن جولدان كەتە وتىرىپ، جاڭا قازاقستاندىق باعىتتى قالىپتاستىرۋىمىز كەرەك. ول باعىتتىڭ نەگىزگى پرينتسيپتەرى - ساۋاتتى ديسكۋسسيا، ساۋاتتى باسەكە، كوزقاراستار ارالاۋاندىلىعى، شاماعا قاراي قوزعالىس قۇرىپ، دەڭگەيدى كوتەرىپ پارتيا قۇراتىن، ورىنداي المايتىن ءسوزدى حالىققا جاعادى ەكەن دەپ وڭدى-سولدى شاشپايتىن، بيلىك پەن وپپوزيتسيانىڭ ساۋاتتى باسەكەسىنە نەگىزدەلگەن ساياسي جۇيە ورناتۋ.

جالپى العاندا ۇساق-تۇيەك داۋدى ايتا بەرىپ، شاماسى جەتپەيتىن دۇنيەگە ۋادە بەرىپ، ەلدى سول دەڭگەيگە ۇيرەتىپ، حالىقتى شارشاتىپ الماۋىمىز قاجەت. كاسپي گولدتى الەۋمەتتىك جەلىگە سالىپ، پارتيا قۇرامىز دەپ ەلدەن اقشا جينايتىن دەڭگەيدى مۇلدەم دوعارۋ كەرەك. ۇيات ءتىپتى. ەل مەن قوعام بۇدان دا شارشايدى ءبىر كۇنى. بارىنەن كوڭىلىن قالدىرىپ، حالىقتى ساياسي نيگيليزمگە تۇسىرمەي ەسى دۇرىس، ساۋاتتى قادامدار جاساۋ قاجەت.

باۋىرجان سەرىكبايدىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسىنان

Abai.kz