ەكونوميكالىق وداق قۇرۋ جونىندەگى ءسوز العاش 1996 جىلعى كوكتەمدە شىققاندا ەلدىڭ كوكىرەگى وياۋ، كوزى اشىقتارى تۇرشىگىپ قالدى. بىلايعى جۇرت ونى بىلە قويمادى. ويتكەنى ول كەزدە قازىرگىدەي عالامتور، الەۋجەلى دەگەن بايلانىس كوزدەرى بولمادى.

بىراق، قىزىل يمپەريانى كوكسەگەن ءورىستىلدى ساياساتتانۋشىلار ءبىر جەلپىنىپ، ايىزدارى قاندى. اقىرى، اراعا 15 جىلداي ۋاقىت سالىپ، ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق قۇرىلدى. ونىڭ «ناتيجەسىن» وداققا مۇشە ەلدەر ۇكىمەتءى كورىپ وتىر، ورتا، شاعىن بيزنەسىمىز ءارتۇرلى كەدەرگىلەرگە ۇشىراۋدا، حالقىمىز سونىڭ سالدارىنان بىرقاتار يگىلىگىنەن ايىرىلۋدا.

ەندى، رەسەي پرەزيدەنتى: «كەڭەستىك كەڭىستىكتەگى ەلدەر كەڭەستەر وداعى مەن كەڭەس يمپەرياسىن قالپىنا كەلتىرۋ جونىندەگى ۇسىنىسقا بۇرىنعى ۇرەي مەن فوبيادان ارىلىپ، بىرىگۋ بارىنە پايدا اكەلەتىنىن تۇسىنە باستادى. بۇل ارتىقشىلىقتى بارلىعى اڭداپ، بۇل ەرەكشەلىكتى وسى پروتسەسكە قاتىسۋشىلاردىڭ بارشاسى سەزىنىپ وتىر. ەندى ءبىز بۇدان ءارى قاراي جىلجيمىز، جاڭا قادامدار جاساپ، العا ۇمتىلامىز»، دەدى.

ياعني، ەكونوميكالىق وداق ساياسي وداققا ۇلاسىپ بارا جاتىر. وسى وداقتىڭ تامىرىنا بالتا شاپپاسا، ونىسىز دا رەسەيگە ەكونوميكالىق، اقپاراتتىق جاعىنان تاۋەلدى ەلىمىز، بۇعالىققا مۇلدە تۇسەدى.

بىزگە، رەسەيمەن وداق بولعانشا اقش-پەن وداق بولعان ءجون. ول حالىقارالىق قۇقىق اياسىندا ىنتىماقتاسادى جانە كورشىمىز سياقتى تىكەلەي ىقپالى بولا قويمايدى.

سوندىقتان، بىرنەشە عاسىر ورىستىڭ وتارىنا اينالعان قازاق مەملەكەتى ءۇشىن «وداق» دەگەن ءسوز، «توزاق» دەگەن سوزبەن ۇندەس جاتقانداي كورىنەدى.

ادىلبەك ىبىرايىمۇلىنىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسى

Abai.kz