ء"مالىم" سايتىنان ءبىر ماقالا وقىپ، جاعامدى ۇستادىم. ءبىر عانا وتباسىنىڭ باسىنداعى بىرنەشە پروبلەما بار. الەۋمەتتىك، زاڭدىق، پسيحولوگيالىق تۇرعىدا جانە دەنساۋلىعى دا كومەككە ءزارۋ بۇلدىرشىندەردىڭ جاعدايىن جىلاماي وقۋ مۇمكىن ەمەس. بۇل ماسەلەگە الماتى وبلىسىنىڭ اكىمى اماندىق باتالوۆ بەي-جاي قاراماس دەپ ويلايمىن! Galymurat Zhukel باۋىرىم، مىنانى اماندىق عابباسۇلىنا جەتكىزگەيسىز! مىناداي سوراقىلىقتىڭ الدىن الدىن الۋ كەرەك. وسىنى وقىعان ادامدار بولىسە وتىرعايسىزدار! ماقالانىڭ سىلتەمەسى پىكىرلەر اراسىندا.

– ءيا. مەنىڭ ەكى بالامدى بىردەي قاعىپ كەتتى. قۇداي قاققاندا كوپ قان جوعالتپاي، امان الىپ قالدى. بىراق، ءالى كۇنگە اۋىرادى، ءجيى قارالىپ، ەمدەلىپ تۇرامىز.

– قاشان؟ وسى اۋىلدىڭ ىشىندە قاقتى ما؟

– ءيا، مەكتەپتەن كەلە جاتقاندا، جولدىڭ شەتىندە كەتىپ بارا جاتقان جەرىنەن قاققان عوي. 2016 جىلى 7 قازان كۇنى. جولدان ءوتىپ بارا جاتقان ەمەس، شەتىندە كەلە جاتقان بالانى ەكى ماشينا جارىسىپ كەلە جاتىپ، يە بولا الماي قالعان عوي رولگە. ەكەۋىن دە قاعىپ كەتكەن. سول جەردە تاس-قۇم تاسيتىن كولىكتەر تۇراتىن ەدى، سولار كورگەن; «ۆۋلكانيزاتسيا» بار ەدى، سول جەردەگى جىگىتتەر كورگەن. قان كەتىپ جاتقاننان كەيىن، وزدەرى كولىكتەرىنە سالىپ اپ، اۋرۋحاناعا اپارعان. سونىڭ ارقاسىندا امان قالدى.

– قانداي جاراقات الدى؟

– تىستەرى ءتۇستى، جاعى سىندى، ماڭدايى جارىلدى. باسىنان سوققى العان. ارادا ءبىراز ۋاقىت ءوتتى عوي، ءالى كۇنگە كۇن سۋىتسا باستارى اۋىرادى. مرت-عا ءتۇسىرىپ تۇراتىنبىز. جاقىندا قاراسام قىزىمنىڭ توسىندە ىسىك پايدا بولىپتى. بارىپ تەكسەرتسەك، كەزىندە العان سوققىدان قالعان، بەسىنشى قابىرعا مەن ءتورتىنشى قابىرعانىڭ اراسى اشىلىپ كەتىپتى. جاۋىرىنى سىنىپ، ءبىتىپ كەتكەن. دۇرىس ەمدەمەگەن سوڭ، قيسىق ءبىتىپ كەتىپتى. باسىندا بەرىكبول ءسابيتۇلى دەگەن دارىگەر ەكى بالانىڭ جاعدايى دا اۋىر، امان قالعان جاعدايدا دا ەسكە ساقتاۋ قابىلەتىن جوعالتادى، كىشكەنتاي بالا سياقتى بولىپ قالادى دەدى. ەكەۋىنە دە 3-4 ساعاتتان وتا جاسادى، ءۇش كۇن جانساقتاۋ بولىمىندە جاتتى. بۇدان كەيىن الىگ بەرىكبول ءسابيتۇلى دەگەن دارىگەرىمىز 4-5 ايعا دەيىن جوعالىپ كەتتى. اقىرى، ەشتەڭە تۇسىندىرمەستەن، بالالارىمنىڭ جاعدايىن جەڭىل جاراقات دەپ شىعارىپ بەردى عوي.

– قاي اۋرۋحانادا جاتتى؟

– ىلە اۋدانىنداعى اۋرۋحانادا، بالالار بولىمىندە. مۇنداي جاراقاتپەن ەشكىمگە بارىپ، ەشتەڭە دالەلدەي المايسىڭدار دەدى ادۆوكاتتار. بۇكىل اۋرۋىن جاسىرىپ تاستادى عوي بىلايشا ايتقاندا.

– قازىر قالاي بالالار؟

– بالالارىم اۋرۋحانادان شىققان سوڭ ءبىر جارىم جىلداي ۇيدەن وقىدى. ۇيدە سونشا ۋاقىت جاتقان سوڭ، ەشكىمگە قوسىلعىسى كەلمەيدى. ىنجىق بولىپ بارا جاتىر. قىزىم قولىن اۋزىنا سالىپ، بەتىن تىرجيتىپ، ءبىر ءتۇرلى قىلىقتار ىستەي باستاعان سوڭ، مەكتەپ ديرەكتورىنا ايتىپ، قايتادان مەكتەپكە بەردىك. بالالارمەن ارالاسسىن، اشىلسىن دەپ. قازىر ايتقانىڭدى قازىر ۇمىتىپ قالادى، كوزىن جىپىلىقتاتا بەرەدى.

جىلىنا ەكى رەت نەۆرولوگياعا قارالىپ، اۋرۋحاناعا جاتۋ كەرەك بولاتىن. قازىر مىنا جاعدايدان ونى دا ىستەي الماي وتىرمىز. ءوزىمىزدىڭ دە جاعداي ءماز ەمەس، جولداسىم وسى بالالاردى ەمدەتەمىز دەپ كولىگىن ساتتى. بۇل ەكەۋىنەن كەيىن تاعى ءۇش بالامىز بار. مەن جۇمىسسىزبىن، جولداسىم ازات كۇزەتشى بولىپ جۇمىس ىستەيدى. «ۆرەميانكادا» تۇراتىنبىز، سىيماي كەتتىك شىنى كەرەك، سوسىن، جولداسىمنىڭ اتىنان نەسيە الىپ، ۇلكەنىرەك ءۇي باستاعانبىز. ول دا بىتپەي تۇر.

سوسىن، سول ماشينا قاققان كەزدە مەن 200 مىڭ تەڭگەگە ادۆوكات جالدادىم. داۋىلباي سۇلەەۆ قارابايۇلى دەگەن ادۆوكات، ۇلكەن كىسى. ول دا ساتىلىپ كەتتى.

– ساتىلىپ كەتكەنى قالاي؟

– بىزگە ايتپاي، جاسىرىن سوت بولىپ كەتكەن عوي. ءۇش ايدان كەيىن بولىپتى. مەن ءبىر سوتىنا دا قاتىسقان جوقپىن. تالعارداعى اۋداندىق سوتتا بولعان. ادۆوكاتىما حابارلاسسام، ىلعي «ءوزىم رەتتەيمىن، ءوزىم شەشىپ جاتىرمىن» دەپ، ەكى جىلعا دەيىن سولاي سوزىپ ءجۇردى عوي. ەكى جىلعا دەيىن نە دەگەن بىتپەيتىن سوت دەسەم، مەنى الداپ ءجۇرىپتى. مەن بالالارىمدى قاعىپ كەتكەن كەزدە جاڭا بوسانعام، ارى-بەرى جۇگىرۋگە شامام دا بولعان جوق، ونىڭ ۇستىنە، شىنى كەرەك قوي، زاڭدى بىلمەيمىز.

– سىزگە كىنالى تاراپتان ەشقانداي وتەماقى تولەنگەن جوق پا؟ سوتتا قانداي جازا تاعايىندالعانىن بىلەسىز بە؟

– ەشقانداي وتەماقى تولەنگەن جوق. جەتىگەندە تۇراتىن ورىس كىسى، قازىر تۇك بولماعانداي جۇمىسىن ىستەپ ءجۇر. مەن ادۆوكاتىما ايتتىم، ەڭ بولماسا جاقسى دارىگەرلەر تاۋىپ بەرسىنشى، بالالارىمدى قاراتاتىن دەپ. مۇلدە ەلەگەن دە جوق. مەن جۋرناليستەردەن كومەك بولا ما دەپ، «داۋ-دامايسىز»، «قارەكەت» باعدارلامالارىنا، دينا تولەپبەرگەنگە، بارىنە جازدىم. حابارلاسقان جوق. ەڭ بولماسا، بالالارىمدى ەمدەۋگە كومەكتەسسە دەدىم. ۇلىم التىنبەك قازىر 6-دان 7 سىنىپقا كوشتى، قىزىم ايانا 5 سىنىپقا كوشتى. كولىك قاققانعا دەيىن ساباق ۇلگەرىمدەرى جاقسى ەدى، قازىر تومەندەپ كەتتى. بالامنىڭ بارلىق ساباعى «5» بولاتىن، قىزىم ەركەلەۋ بولدى، بىراق، ول دا قازىرگىدەن جاقسى وقيتىن. بالام تۇسىنىكسىز سويلەپ جىبەرەدى، كەيبىر سوزدەرىن مۇلدە ۇقپاي قالاسىڭ. ەسكە ساقتاۋ قابىلەتتەرى مۇلدە تومەندەپ كەتتى.

– ءىستى قايتا قاراۋ تۋرالى ەشقانداي جەرگە ارىز جازعان جوقسىز با؟

– باردىم عوي. اۋدان اكىمىنە باردىم، پروكۋراتۋراعا باردىم. تالدىقورعانعا بىرەۋلەردىڭ كومەگىمەن ينتەرنەت ارقىلى ارىز جازدىم. بىراق، ساۋاتىم بولماعان سوڭ دا شىعار، ەشقايسىسىنان جاۋاپ تا بولمادى، ەشتەڭە شىقپادى. ادۆوكات جالداۋعا اقشا كەتەدى، جالداعان ادۆوكاتىمىزدىڭ ىستەگەنى اناۋ بولدى… انا قاققان ادام «تاۋ-تەرمينال» دەگەن فيرما بار وتەگەن باتىردا، سوندا ىستەيدى ەكەن. سونىڭ ادامدارى ارالاسقان دا، ءىستى جاۋىپ تاستاعان عوي.

– بەس بالاڭىزعا مەملەكەتتەن الەۋمەتتىك كومەك، جاردەماقى الاسىزدار ما؟ 42 500 تەڭگەگە ىلىندىڭىزدەر مە؟

– جوق، ىلىنگەن جوقپىز. ءوتىنىش جازىپ ەدىك، ەكەۋمىزگە دە «وتكاز» كەلدى. كارانتين باستالعان سوڭ وكرۋگ اكىمىنە كىردىم. بارىپ ەم، ول ءسىز جاردەماقى الاسىز دەدى. قازىر 5 بالاما ءتۇسىپ تۇرعان ء(ار بالاعا 10 500 تەڭگە) 53 مىڭ تەڭگە اقشا بار، سوسىن ااك دەپ بەرەتىن 7 مىڭ تەڭگە.

– سوندا 7 مىڭ تەڭگە بارلىعىڭىزعا ما؟

– ءيا، 7 ادامعا 7 مىڭ تەڭگە. نەگىزى 21 مىڭ تەڭگە بەرۋ كەرەك قوي ءار ادامعا، كەيىن، تابىسىڭدى ەسەپتەيدى دە، سونىڭ جەتپەي تۇرعان سوماسىن بەرەتىن بولىپتى عوي قازىر. بىزگە ءتۇسىپ تۇرعان ارنايى الەۋمەتتىك كومەگى سول. نەسيە تولەيمىز،ايىنا 58 مىڭ تەڭگەدەن. سونىڭ ءبارىن ايتىپ ەم، اكىم «نۇر وتاننىڭ» 50 مىڭ تەڭگەلىك كومەگىن الاسىڭ دەگەن، ەكى اي ءوتتى ودان بەرى، ەشتەڭە العان جوقپىز. مەنىڭ بالالارىم دا ارماندايدى، ۇلكەن ۇيدە تۇرساق دەيدى. قازىر كورشىلەرگە، تۋىستارىمنىڭ بالالارىنا ايتادى ەكەن، «ءبىزدىڭ ءۇي دە ءبىتىپ كەلە جاتىر، ءبىز دە جاقىندا ۇلكەن ۇيگە كوشەمىز»، دەپ.

– قوسىمشا تابىس كوزى جوق پا؟

– مەن بۇگىن تۇسكە دەيىن القاپقا شىعىپ، قيار تەرىپ كەلدىم. جەتىگەن جاقتاعى تۇرىكتەردىڭ جەرى عوي، ساعاتىنا 700 تەڭگە تولەيدى. وعان ءجيى بارا المايسىڭ، بالالار كىشكەنتاي. ۋايىمدايسىڭ. ارا-اراسىندا ىستەيتىن وسىنداي جۇمىس بولماسا، باسقا تابىس كوزى جوق.

http://malim.kz/4122/?fbclid=IwAR1sVss29tT3qKppmL925ipfqIpXl_Kf4abdc6JMJh8KUKq8r9Y5VvEMpZ4

قانات ابىلقايىردىڭ جەلىدەگى جازباسى

Abai.kz