قازاقستانداعى شوشقا شارۋاشىلىعىنا بولىنەتىن سۋبسيديا كولەمى جايلى قوعامدا ءبىراز پىكىرتالاس تۋىنداعان ەدى. بۇل ماسەلە جونىندە ءبىز دە وي قوسىپ، «مينيسترلىك: «شوشقا باققان وزار» دەپتى، انە...» اتتى ماقالا جازعان ەدىك. ال، بۇگىن قر اۋىلشارۋاشىلىعى مينيسترلىگى اتالعان جايتقا قاتىستى اقپارات ۇسىندى.

مينيسترلىك مالىمەتىنشە، قازاقستاندا ەكى جىلدان بەرى شوشقا ەتىن ءوندىرۋدى سۋبسيديالاۋ توقتاتىلعان. سونىمەن قاتار، بۇگىندە ەلىمىزدە شوشقا ەتىنىڭ ىشكى تۇتىنۋ ۇلەسى 8% تومەندەگەن.

«وسى ورايدا، قوعامدا ءتۇرلى پىكىر تۋدىرعان تاقىرىپ بويىنشا مىنانداي اقپارات ۇسىنامىز. مەملەكەت ارقاشان ەكونوميكالىق تۇرعىدان ءتيىمدى بولۋ ءۇشىن كورشىلەس ەلدەردىڭ سۇرانىسىنا ءمان بەرىپ، نارىقتاعى تۇتىنۋشى تالابىن ەسكەرەدى.

قازاقستاندا 2018 جىلدان باستاپ شوشقا ەتىن ءوندىرۋدى سۋبسيديالاۋ  توقتاتىلعان، بۇل شوشقا وندىرىسىنە مەملەكەتتىك قولداۋدىڭ جالپى كولەمىنىڭ 2 ەسە ازايعانىن كورسەتەدى. قازىرگى ۋاقىتتا سالادا تەك ەكى سۋبسيديا بار: اسىلداندىرۋ مەن وسىرۋگە كەتكەن شىعىنداردى وتەۋ. الايدا، وتكەن جىلى بۇل سۋبسيديانى  تەك ءبىر شارۋا قوجالىعى عانا پايدالانىپ، نەبارى 6 باس مال الىندى.

سالىستىرمالى تۇردە، 1991 جىلى قازاقستاندا 2,9 ميلليون باس شوشقا بولعان، ال 2018 جىلى - 800 مىڭ عانا. 2019 جىلعا قاراي قازاقستانداعى شوشقا سانىنىڭ ارتۋى، شوشقا ەتى ەكسپورتىنىڭ وسۋىنە اسەر ەتتى. ەگەر 2017 جىلى قازاقستان شەتەلگە 300 تونناعا جۋىق ەت ساتسا، بىلتىر ول 800 تونناعا جەتتى. وسى كەزەڭ ىشىندە شوشقا ەتىنىڭ ىشكى تۇتىنۋ ۇلەسى 8% تومەندەدى» - دەلىنگەن مينيسترلىك حابارلاماسىندا.

ودان بولەك، اشم وتاندىق جىلقى شارۋاشىلىعىن قولداۋدى جالعاستىراتىنىن مالىمدەدى.

بۇگىنگى تاڭدا مەملەكەت جىلقى شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىن وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەرگە تومەندەگىدەي مۇمكىندىكتەر قاراستىرىلعان:

- ساتىپ الىنعان اسىل تۇقىمدى ايعىرلار ءۇشىن سۋبسيديالاۋ نورماسى ءار باسقا 100 مىڭ تەڭگەدەن;

- بيە ءسۇتىن وندىرۋشىلەر ءۇشىن ءار ليترىنە 60 تەڭگەدەن;

- اسىل تۇقىمدى جىلقىنىڭ انالىق باسىن باعۋعا، جەم-شوبىنە جىلىنا 20 مىڭ تەڭگەدەن;

- جىلقى شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا ارنالعان تەحنيكالار مەن جەم-ءشوپ دايىندايتىن جابدىقتاردى ساتىپ العاندا مەملەكەت 25 پايىزدىق وتەۋ ۇلەسىمەن ينۆەستيتسيالىق سۋبسيديا بەرەدى;

- نەسيەلەر مەن ليزينگ بويىنشا پايىزدىق مولشەرلەمەلەردى 10% سۋبسيديالاۋ.

اشم وكىلدەرىنىڭ ايتۋىنشا، قازاقستاندا بۇگىنگى تاڭدا جىلقى سانى 2,9 ملن باسقا دەيىن وسكەن كورىنەدى. بۇل 1991 جىلعى جىلقى سانىنان 1,7 ەسە، ال 2000 جىلمەن سالىستىرعاندا 3 ەسە كوپ. تيىسىنشە، جىلقى شارۋاشىلىعى مەن بيە ءسۇتىنىڭ ءوندىرىسى دامىپ، اسىل تۇقىمدى جىلقىلاردىڭ سانى ارتتى. 2011 جىلدان باستاپ مەملەكەت ساتىپ الۋدى سۋبسيديالاپ ولاردىڭ ۇلەسى 1,9 ەسە ءوستى.

«جىلقى وسىرۋشىلەرگە «جىلقى ساتىپ الۋعا» 10 جىلعا دەيىنگى 6% جىلدىق جەڭىلدەتىلگەن نەسيە بەرۋ قاراستىرىلعان. 2016 جىلدان بەرى «قۇلان» باعدارلاماسى جۇمىس ىستەپ كەلەدى. 2018 جىلى 12 مىڭ باس مال ساتىپ الۋعا 512 شارۋاشىلىق قاراجات الدى، بىلتىر 1440 شارۋاشىلىققا 40 مىڭنان استام جىلقى ساتىپ الۋعا جەڭىل نەسيە بەرىلگەن. 2020 جىلى قارجىلىق قولداۋ الۋشىلاردىڭ سانى ەداۋىر ارتادى دەپ كۇتىلۋدە»،- دەيدى مينيسترلىك.

ايتا كەتەيىك، ەلىمىزدە 2011 جىلدان باستاپ اسىل تۇقىمدى جىلقىلاردى ساتىپ الۋعا، قىمىز بەن جىلقى ەتىن وندىرۋگە سۋبسيديا تۇرىندەگى مەملەكەتتىك قولداۋ باعدارلاماسى ىسكە قوسىلعان.

Abai.kz